รถไต่ถัง การแสดงระทึกใจ ท้าทายแรงโน้มถ่วง รอวันร่วงหายตามเวลา

จากกรณีข่าวรถไต่ถังพลาด ตกระหว่างแสดง ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่ได้ยินข่าวไม่บ่อยนัก คนไทยหลายคนคุ้นเคยกับการแสดงผาดโผนนี้ เพราะมักอยู่คู่กับโซนเครื่องเล่น สวนสนุกในงานวัดไทยมาหลายสิบปี จนถือเป็นวัฒนธรรมการแสดงที่คนชอบในความตืนเต้น เร้าใจต้องไม่พลาด
ด้วยความเร็วที่ล้อบดขยี้ไต่ไปบนถึง ชนิด 180 องศาขนานกับพื้นโลก เร็วขึ้นขนาดที่สามารถเอาชนะแรงโน้มถ่วงได้ วันนี้ Thaiger ขอพามาย้อนประวัติการถือกำเนิดของรถไต่ถัง รู้หรือไม่ว่าไทยไม่ได้เป็นต้นตำรับ แล้วมีหลักการทำงานอย่างไรบ้าง
ประวัติต้นกำเนิด “รถไต่ถัง”
การแสดงรถไต่ถังเกิดขึ้นครั้งแรกในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 ที่สนามแข่งมอเตอร์ไซค์ในอเมริกา มีต้นกำเนิดมาจากการแสดง Wall of Death ซึ่งเป็นการแสดงที่ได้รับความนิยมอย่างมากในหมู่นักแข่งมอเตอร์ไซค์ในอเมริกาในช่วงทศวรรษที่ 1890 โดยผู้แสดงจะขับขี่มอเตอร์ไซค์ไต่ขึ้นบนถังไม้ขนาดใหญ่ที่วางเอียงทำมุมกับพื้น
ในช่วงทศวรรษที่ 1910 การแสดง Wall of Death ได้ถูกพัฒนาต่อยอดให้น่าหวาดเสียวขึ้น ผู้แสดงเริ่มใช้ถังไม้ขนาดใหญ่ที่วางตั้งฉากกับพื้นแทนการใช้ถังไม้ที่วางเอียงทำมุมกับพื้น ควบคคู่กัน การแสดงถูกพัฒนาให้ปลอดภัยมากขึ้น จนได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ กลายเป็นการแสดงรถไต่ถังในปัจจุบัน
การแสดงรถไต่ถังได้แพร่หลายไปทั่วโลกอย่างรวดเร็ว และมักพบเห็นได้ในงานรื่นเริง สวนสนุก หรืองานวัดต่างๆ การแสดงดังกล่าวเป็นการแสดงที่ท้าทายและน่าตื่นเต้น ต้องใช้ทักษะ ความชำนาญ และความกล้าของผู้แสดงเป็นอย่างมาก
อย่างไรก็ดี การแสดงไต่ถังมีความอันตรายสูง และมักมีผู้เสียชีวิตจากการแสดงดังกล่าวทั้งนักแสดงและผู้ชมที่ยืนดูอยู่รอบๆ ปากถัง
อุปกรณ์สำคัญ
การแสดงรถไต่ถังครั้งหนึ่งๆ อุปกรณ์ที่ใช้ต้องผ่านการตรวจสอบมาแล้วว่าปลอดภัย สามารถรองรับรองความเร็วที่เกิดขึ้นได้ ไม่ให้พังระหว่างการโชว์ หลัก ๆ มีสิ่งที่ใช้ดังนี้
-
ถังไม้ เป็นอุปกรณ์หลักที่ใช้ให้รถไต่ถังขึ้นไปวิ่งวนรอบ มักทำจากไม้เนื้อแข็ง เช่น ไม้สัก ไม้มะฮอกกานี ถังไม้มีขนาดใหญ่และแข็งแรง เพื่อให้รองรับน้ำหนักของยานพาหนะและผู้แสดงได้ มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 12-15 เมตร และมีความสูงประมาณ 6-8 เมตร
-
รางเหล็ก รางเหล็กใช้สำหรับยึดถังไม้ให้ตั้งฉากกับพื้น รางเหล็กต้องแข็งแรงและมั่นคง เพื่อให้ถังไม้ไม่เคลื่อนตัวขณะแสดง รางเหล็กมักทำจากเหล็กหล่อหรือเหล็กกล้า มีขนาดประมาณ 12-15 เมตร
-
ระบบความปลอดภัย ระบบความปลอดภัยใช้เพื่อป้องกันผู้แสดงได้รับบาดเจ็บในกรณีเกิดอุบัติเหตุ ระบบความปลอดภัยที่ใช้ในการแสดงรถไต่ถัง ได้แก่
- หมวกกันน็อก เพื่อป้องกันศีรษะของผู้แสดงจากการกระแทกกรณีรถตกลงมา
- ถุงมือ
- รองเท้านิรภัย
- สายรัดความปลอดภัย เพื่อป้องกันไม่ให้คนขับขี่ถูกแรงเหวี่ยงลอยจากตัวรถ
หลักการทำงานของรถไต่ถัง เอาชนะแรงโน้มถ่วงยังไง
ตามกฎของนิวตัน วัตถุต่าง ๆ มีแรงกระทำต่อกัน สิ่งของทุกอย่างบนโลกย่อมตกลงสู่พื้นเสมอ การที่รถไต่ถังเอาชนะธรรมชาติได้ ก็เพราะใช้หลักทางวิทยาศาสตร์ ที่เรียกว่า แรงเหวี่ยง (centrifugal force)
แรงเหวียงเกิดขึ้นเมื่อวัตถุกำลังเคลื่อนที่ด้วยความเร็วสูง แรงเหวี่ยงนี้จะทำหน้าที่ต้านแรงโน้มถ่วงของโลก ทำให้วัตถุเคลื่อนที่ไปตามเส้นทางโค้ง
ในการแสดงรถไต่ถัง ผู้แสดงจะขับขี่ยานพาหนะด้วยความเร็วสูงจนเกิดแรงเหวี่ยง แรงเหวี่ยงนี้จะทำหน้าที่ต้านแรงโน้มถ่วงของโลก ทำให้ยานพาหนะไต่ขึ้นบนถังไม้ขนาดใหญ่ได้
รถต้องขับเร็วแค่ไหน
ความเร็วที่รถไต่ถังต้องขับเพื่อให้ไม่ตกลงพื้นโลกนั้น ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ ได้แก่
-
รัศมีของถังไม้ รัศมีของถังไม้ยิ่งเล็ก แรงเหวี่ยงที่ต้องการก็จะยิ่งมาก รถจึงต้องขับด้วยความเร็วที่สูงขึ้น
-
น้ำหนักของรถและคนขับ น้ำหนักของรถและคนขับยิ่งมาก แรงเหวี่ยงที่ต้องการก็จะยิ่งมากขึ้น
-
ค่าสัมประสิทธิ์ความเสียดทานระหว่างล้อรถกับพื้นถังไม้ ค่าสัมประสิทธิ์ความเสียดทานยิ่งต่ำ แรงเหวี่ยงที่ต้องการก็จะยิ่งมาก
โดยปกติแล้ว รถไต่ถังจะขับด้วยความเร็วประมาณ 60-80 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ ข้างต้น
ตัวอย่างเช่น ถังไม้ที่มีรัศมี 10 เมตร รถไต่ถังที่มีน้ำหนักรวม 200 กิโลกรัม และมีค่าสัมประสิทธิ์ความเสียดทานระหว่างล้อรถกับพื้นถังไม้ประมาณ 0.8 จะต้องขับด้วยความเร็วประมาณ 22.13 เมตรต่อวินาที หรือ 79 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
หากรถไต่ถังขับด้วยความเร็วต่ำกว่าความเร็วที่ต้องการ แรงเหวี่ยงจะไม่สามารถต้านแรงโน้มถ่วงของโลกได้ รถก็จะตกลงพื้น
นักขับรถไต่ถังในประเทศไทย
ด้วยสภาพวิถีชีวิตของคนไทยในปัจจุบันเปลี่ยนแปลงไปตามความเจริญของเทคโนโลยี คนมีตัวเลือกความบันเทิงให้เสพหลากหลายมากขึ้น ธุรกิจการแสดงรถไต่ถึงที่เคยเฟื่องฟูก็ซบเซาลง เหลือใหญ่ๆ อยู่ไม่กี่เจ้า หนึ่งในนั้นคือ คณะของ วรวุฒิ ตุ๋ย กระดูกเหล็ก
วรวุฒิ กัลยาณพันธ์ หรือที่รู้จักกันในชื่อ วรวุฒิ กระดูกเหล็ก ถือเป็นเป็นนักขี่รถไต่ถังชื่อดังอันดับต้นๆ ของไทย เริ่มฝึกขี่รถไต่ถังตั้งแต่อายุ 15 ปี โดยสืบทอดอาชีพนี้จากพ่อของเขา
วรวุฒิมีทักษะการขับขี่รถไต่ถังที่ยอดเยี่ยม เขาสามารถควบคุมรถไต่ถังได้อย่างแม่นยำ และทำการแสดงผาดโผนต่างๆได้อย่างปลอดภัย
แม้ในปัจจุบัน ความนิยมในการชมการแสดงรถไต่ถังจะลดลง เนื่องจากมีความบันเทิงใหม่ ๆ ข้ามาแทนที่ แต่วรวุฒิก็ยังคงเป็นเบอร์ต้นที่เจ้าภาพหลากหลายจังหวัดอยากให้เขาไปแสดง
@gardooglek2525 ♬ เสียงต้นฉบับ – วรวุฒิ ตุ๋ย กระดูกเห – วรวุฒิ ตุ๋ย กระดูกเหล็ก