อีกหนึ่งวันสำคัญช่วงเทศกาลสงกรานต์ 2566 ที่ไม่ควรลืม วันผู้สูงอายุแห่งชาติ 13 เมษายน (ภาษาอังกฤษ : National Elderly Day) วันสำคัญในเดือนเมษายน 2566 วันนี้ มีที่มาและประวัติความเป็นมาอย่างไร มาทำความรู้จักวันผู้สูงอายุไทย พร้อมกิจกรรมที่นิยมทำ และอย่าลืมลองนำไปปฏิบัติกับผู้ใหญ่ในบ้านคุณ รับรองว่าสร้างช่วงเวลาที่ดีร่วมกันได้มากกว่าที่คิด
วันผู้สูงอายุแห่งชาติ ไทย ตรงกับวันใด
วันผู้สูงอายุแห่งชาติ วันที่ 13 เมษายน ของทุกปี
วันผู้สูงอายุ ตรงกับวันอะไร มีความเป็นมาอย่างไรบ้าง
สำหรับประวัติวันผู้สูงอายุ ในประเทศไทย ช่วงปี พ.ศ. 2496 ที่จอมพล ป. พิบูลสงคราม ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ได้มีการกำหนดนโยบายสนับสนุนคุณภาพชีวิตของประชาชน มีการจัดตั้งสถานสงเคราะห์คนชรา บ้านบางแคขึ้นเป็นปีแรก ด้วยการดำเนินการของกรมประชาสงเคราะห์ โดยมีวัตถุประสงค์หลัก ๆ 5 ประการ ดังนี้
- เพื่อสงเคราะห์ผู้สูงอายุ คนชราที่ไม่สามารถดูแลตัวเองได้ รวมถึงประสบปัญหาความยากจน ไร้ที่อยู่อาศัย หรือไม่สามารถอาศัยอยู่กับครอบครัวได้
- เพื่อให้บริการผู้สูงอายุ คนชราที่ต้องการบริการสงเคราะห์บางประการ เช่น การรักษาพยาบาล เป็นต้น
- เพื่อช่วยแบ่งเบาภาระการอุปการะเลี้ยงดูผู้สูงอายุ หรือคนชรา ให้กับครอบครัวที่มีรายได้น้อยหรือยากจน
- ลดปัญหาด้านสังคมเกี่ยวกับผู้สูงอายุ คนชรา เช่น การเร่ร่อน ไร้ที่อยู่อาศัย
- เป็นสวัสดิการจากรัฐที่ช่วยเลี้ยงดูผู้สูงอายุ คนชรา หลังจากที่ไม่สามารถประกอบอาชีพต่อไปได้แล้ว
ต่อมาในปี พ.ศ. 2525 ได้มีการจัดประชุมสมัชชาโลกที่กรุงเวียนนา ประเทศออสเตรีย ผลจากการประชุมได้มีการพิจารณาเรื่องของผู้สูงอายุไว้ 3 ประเด็นสำคัญ ได้แก่ ด้านมนุษยธรรม ด้านการพัฒนา และด้านการศึกษา ไม่เพียงเท่านั้น ประเทศต่าง ๆ ยังมีการรณรงค์ส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุ คนชรา ตามที่องค์กรอนามัยโลกได้กำหนดให้ปี พ.ศ. 2525 เป็นปีส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ
ส่วนประเทศไทย ซึ่งตรงกับสมัยรัฐบาลที่พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี จึงได้ตั้งให้วันที่ 13 เมษายน ของทุกปี เป็นวันผู้สูงอายุของไทย ตรงกับช่วงเทศกาลสงกรานต์ กระทรวงสาธารณสุขของประเทศไทยก็ได้มีมติให้ใช้คำขวัญภาษาไทยว่า “ให้ความรัก พิทักษ์อนามัย ผู้สูงวัยอายุยืน” และยังมีการแต่งตั้งคณะกรรมการจัดงานวันผู้สูงอายุแห่งชาติอีกด้วย
กิจกรรมในวันผู้สูงอายุของไทย
เนื่องจากวันผู้สูงอายุของไทย ตรงกับช่วงเทศกาลสงกรานต์ ดังนั้นกิจกรรมส่วนใหญ่จึงเป็นกิจกรรมที่สามารถทำร่วมกันภายในครอบครัวได้ ดังนี้
- ทำบุญตักบาตรช่วงเช้า อาจเริ่มต้นเฉลิมฉลองเทศกาลสงกรานต์ด้วยการพาผู้สูงอายุในบ้านเข้าวัดทำบุญ ทำสังฆทาน ปล่อยนกปล่อยปลา เนื่องจากช่วงเทศกาลสงกรานต์ก็ถือเป็นวันขึ้นปีใหม่ของไทยนั่นเอง
- พิธีรดน้ำดำหัว เป็นการขอพรจากผู้หลักผู้ใหญ่เพื่อเริ่มต้นปีใหม่ได้อย่างมีความสุข เป็นสิริมงคล
วิธีรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ เนื่องในวันผู้สูงอายุแห่งชาติ 2566
พิธีรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ถือเป็นพิธีมงคล มีวัตถุประสงค์หลากหลายในทางดี ไม่ว่าจะเป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทีก็ดี การขอขมาก็ดี รวมถึงการขอพรจากผู้ใหญ่ที่เคารพ เพื่อเสริมความเป็นสิริมงคลแก่ลูกหลาน
ก่อนอื่นต้องเตรียมสิ่งของสำคัญสำหรับใช้ในพิธีรดน้ำดำหัว ได้แก่
- ภาชนะรองรับน้ำ เช่น ขันเงิน ขันทอง กะละมัง
- ขันเงินหรือขันทองใบเล็ก เป็นภาชนะสำหรับตักน้ำ
- น้ำอบไทย หรือน้ำส้มป่อย ที่นำมาผสมกับน้ำสะอาด สำหรับใช้รดน้ำดำหัว
- ธูปเทียน ข้าวตอก
- ดอกไม้มงคล เช่น มะลิ กุหลาบ ดาวเรือง หรือพวงมาลัย
- ของขวัญเล็กน้อย เช่น ผ้าผืนใหม่ ซองปัจจัย เป็นต้น
สำหรับวิธีการรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ก็ไม่ยาก โดยมีลำดับขั้นตอนในการทำพิธีดังนี้
1. ผู้อาวุโสเอามือวางเหนือภาชนะ โดยให้ลูกหลานนำน้ำอบไทยหรือน้ำส้มป่อยที่เตรียมมารดลงบนมือ หรือบางครอบครัวอาจจะรดน้ำบริเวณส่วนอื่นด้วยเช่น หัวไหล่ ขา เท้า เป็นต้น
2. ลูกหลานกล่าวขอขมาและขอพรเนื่องในวันสงกรานต์ 2566 ต่อผู้อาวุโส จะกล่าวอย่างไรก็ได้ตามสะดวก โดยอาจเอ่ยแทนตนเองในฐานะลูกหลาน มากราบขอพรจากปู่ ย่า ตายาย เนื่องในวันขึ้นปีใหม่ไทย
3. ผู้อาวุโสนำน้ำมาประพรมให้ลูกหลานเพื่อความเป็นสิริมงคลและให้พร รวมถึงกล่าวอโหสิกรรม ยกโทษหากมีลูกหลานมาขอขมา
สัญลักษณ์ของวันผู้สูงอายุแห่งชาติ
สัญลักษณ์ของวันผู้สูงอายุ คือ ดอกลำดวน เนื่องจากดอกไม้ชนิดนี้เป็นพืชยืนต้น มีอายุยืน ใบเขียวชอุ่มตลอดทั้งปี ดอกสีเหลืองนวลตา มีกลิ่นหอมเย็น ไม่ร่วงง่าย เปรียบเสมือนผู้สูงอายุในบ้านที่เป็นร่มโพธิ์ร่มไทร เป็นต้นแบบที่ช่วยอบรมสอนสั่ง ส่งต่อสิ่งดี ๆ ให้ลูกหลานนั่นเอง
นอกจากวันผู้สูงอายุในไทยที่ตรงกับวันที่ 13 เมษายนแล้ว รู้หรือไม่คะว่ายังมีวันผู้สูงอายุสากล ซึ่งตรงกับวันที่ 1 ตุลาคม อีกด้วย อย่าลืมเอาใจใส่ผู้สูงอายุในบ้าน มอบความรักความหวังดีให้กันเยอะ ๆ นะคะ สุขสันต์วันผู้สูงอายุและสวัสดีปีใหม่ไทยล่วงหน้าค่ะ.
อ้างอิงจาก cicc.ac.th
