วิธีแก้ท้องเสีย ถ่ายเป็นน้ำ ถ้าไม่หาย อาจอันตรายถึงชีวิต

Aindravudhเผยแพร่: 31 ส.ค. 2566 11:57 น.| อัปเดต: 31 ส.ค. 2566 11:58 น.

245

ท้องเสีย ถ่ายเป็นน้ำ เป็นโรคที่พบได้บ่อยในชีวิตประจำวัน โดยอาการท้องเสีย มีข้อบ่งชี้คือการถ่ายอุจจาระที่เหลวหรือเป็นน้ำ มากกว่า 3 ครั้งต่อวัน ท้องเสียอาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น การติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส โปรโตซัว อาหารเป็นพิษ ยาบางชนิด หรือโรคเรื้อรังบางชนิด

อาการของโรคท้องเสียปกติแล้วไม่รุนแรง แต่จะอันตรายมากถ้าถ่ายเหลวเป็นน้ำในปริมาณมาก ถ่ายไม่หยุด บางรายมากกว่า 10 ครั้งต่อวัน เสี่ยงเกิดภาวะร่างกายขาดน้ำ ทำให้ช็อกในท้ายที่สุด และถ้าท้องเสียอาการไม่ทุเลาและร่างกายช็อกอาจนำไปสู้อันตรายที่ถึงชีวิตได้

ท้องเสียกี่วันหาย

ท้องเสียมีรูปแบบของการเกิดแบ่งตามระยะเวลา 3 แบบคือ

1. ท้องเสียแบบเฉียบพลัน (Acute diarrhea) เกิดขึ้นได้ในชีวิตประจำวัน ะมีอาการประมาณ 1-3 วัน จากนั้นโดยส่วนมากอาการจะทุเลาลงและค่อย ๆ หายไปเอง โดยไม่ต้องกินยา

2. ท้องเสียแบบบต่อเนื่อง (Persistent diarrhea) เป็นอาการท้องเสียแบบต่อเนื่องประมาณ 2-4 สัปดาห์

3. ท้องเสียแบบเรื้อรัง (Chronic diarrhea) เป็นต่อเนื่องเกิน 4 สัปดาห์ หรือเป็นๆหายๆ ต่อเนื่องเรื้อรังเป็นระยะเวลายาวนาน บางรายอาจเป็นสัญญาณบ่งชี้โรคมะเร็งในเบื้องต้น

อาการของท้องเสีย โดยทั่วไป ได้แก่

วิธีแก้ท้องเสีย ถ่ายเป็นน้ำ

1. ดื่มน้ำเกลือแร่

การดื่มน้ำเกลือแร่เป็นวิธีที่สำคัญที่สุดในการแก้ท้องเสีย น้ำเกลือแร่จะช่วยทดแทนน้ำและเกลือแร่ที่สูญเสียไปจากการถ่ายท้อง น้ำเกลือแร่สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป หรือสามารถชงเองได้โดยใช้สูตรดังนี้

น้ำตาล 1 ช้อนโต๊ะ
เกลือ 1/2 ช้อนชา
ผงโซเดียมไบคาร์บอเนต 1/4 ช้อนชา
น้ำสะอาด 1 ลิตร

หากผู้ป่วยมีอาการอาเจียนรุนแรง อาจใช้น้ำเกลือแร่ชนิดเข้มข้นกว่าปกติ โดยเจือจางน้ำเกลือแร่ 1 ช้อนชา ในน้ำสะอาด 1 แก้ว

**ข้อความระวัง ห้ามกินเกลือแร่สำหรับผู้ออกกำลังกายเมื่อท้องเสีย เพราะจะทำให้อาการถ่ายรุนแรงขึ้นได้ ที่เป็นเช่นนี้เพราะ เกลือแร่ชนิดนี้มีน้ำตาลและเกลือแร่บางชนิดที่สูงกว่า ทำให้ร่างกายดึงน้ำเข้ามาในทางเดินอาหารส่งผลให้ลำไส้บีบตัวมากขึ้น กระตุ้นการถ่ายเหลวมากขึ้น

2. รับประทานอาหารอ่อนๆ ย่อยง่าย

ในช่วงที่ท้องเสีย ควรรับประทานอาหารอ่อนๆ ย่อยง่าย เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก แกงจืด ขนมปัง ผลไม้สุก หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด อาหารมัน อาหารทอด อาหารที่มีกากใยสูง เช่น ผักดิบ ผลไม้ที่มีเมล็ด เพราะอาจทำให้ท้องเสียรุนแรงขึ้น

3. พักผ่อนให้เพียงพอ

การพักผ่อนให้เพียงพอจะช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวจากอาการท้องเสียได้เร็วขึ้น ผู้ป่วยควรนอนหลับอย่างน้อย 8-12 ชั่วโมงต่อวัน

4. รักษาความสะอาด

ควรล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนรับประทานอาหารและหลังเข้าห้องน้ำ เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรค

5. พบแพทย์หากอาการไม่ดีขึ้น

หากอาการท้องเสียไม่ดีขึ้นภายใน 2-3 วัน หรือมีไข้สูง ปวดท้องรุนแรง อาเจียนรุนแรง ท้องเสียเป็นเลือด ควรรีบพบแพทย์

ข้อควรระวังในการแก้ท้องเสีย

ไม่ควรดื่มน้ำเปล่ามากเกินไป เพราะอาจทำให้ร่างกายสูญเสียเกลือแร่มากขึ้น
ไม่ควรใช้ยาแก้ท้องเสียที่ซื้อตามร้านขายยาเอง เพราะอาจทำให้อาการรุนแรงขึ้นได้
ไม่ควรดื่มนมหรือผลิตภัณฑ์จากนม เพราะอาจทำให้อาการท้องเสียรุนแรงขึ้น

ท้องเสีย กินยาอะไร

การรักษาตามสาเหตุ

หากท้องเสียเกิดจากสาเหตุที่เฉพาะเจาะจง เช่น การติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรืออาหารเป็นพิษ อาจจำเป็นต้องรักษาตามสาเหตุ เช่น การใช้ยาปฏิชีวนะ ยาต้านไวรัส หรือยาแก้อาหารเป็นพิษ เป็นต้น

ยาที่ใช้กินเมื่อท้องเสีย ถ่ายเป็นน้ำ

ยาผงถ่าน สรรพคุณ : ช่วยลดอาการแน่นท้อง และทำให้อุจจาระเหลวน้อยลง กิน 2 เม็ดทันทีที่มีอาการ กินซ้ำได้ทุก 3-4 ชั่วโมง ตามความรุนแรงของอาการ แต่ไม่ควรใช้เกิน 16 เม็ดต่อวัน
ผงเกลือแร่โออาร์เอส สรรพคุณ : ชดเชยการสูญเสียน้ำและเกลือแร่
ยาโลเพอราไมด์ เช่น อิโมเดียม หรือ โลเพอราไมด์ จีพีโอ กินได้เมื่อใช้ยาผงถ่านและผงเกลือแร่ฯ แล้วอาการไม่ดีขึ้น แต่ห้ามใช้หากถ่ายเป็นมูกปนเลือด

ท้องเสีย ถ่ายเป็นน้ำ กินยาอะไร

วิธีป้องกันท้องเสีย

การป้องกันท้องเสียที่ดีที่สุด คือ การรับประทานอาหารที่สะอาด ถูกสุขลักษณะ ล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนรับประทานอาหารและหลังเข้าห้องน้ำ วัคซีนบางชนิดสามารถช่วยป้องกันโรคท้องเสียได้ เช่น วัคซีนโรต้าไวรัส วัคซีนโรคบิด วัคซีนโรคอุจจาระร่วงจากเชื้อเอช.ไพโลไร

อ้างอิงบางส่วนจาก : sikarin , medparkhospital และ chulalongkornhospital