คำพิพากษายกฟ้องฉบับเต็ม คดีสุเทพ ทุจริตผุดโรงพัก 396 แห่ง

Pacharaเผยแพร่: 20 ก.ย. 2565 18:30 น.| อัปเดต: 20 ก.ย. 2565 18:38 น.

110

เปิดคำพิพากษาศาลยกฟ้อง สุเทพ เทือกสุบรรณ ฉบับเต็ม คดีทุจริตสร้างโรงพัก 396 แห่ง อดีตนักการเมืองที่เคยห่มผ้าเหลืองลั่นไม่ต้องเป็นแพะแล้วหลังพ้นมลทิน

ภายหลังจากคดีที่ ป.ป.ช. เป็นโจทก์ยื่นฟ้อง นายสุเทพ เทือกสุบรรณ อดีตรองนายกรัฐมนตรีและพวก เป็นจำเลยที่ 1-6 กรณีร่วมฮั้วประมูลโครงการสร้างโรงพักทดเเทนโครงการก่อสร้างอาคารที่พัก (แฟลตตำรวจ)

หน้า 2

แจ้งหรือนัดหมาย หรือนําเสนอคณะกรรมการประกวดราคาเพื่อพิจารณา ทั้งเป็นการมุ่งหมายมิให้มี การแข่งขันในการเสนอราคาอย่างเป็นธรรมเพื่อเอื้ออํานวยแก่จําเลยที่ ๕ โดยจําเลยที่ 5 ให้ได้รับการคัดเลือก ในการเสนอราคาและเป็นผู้มีสิทธิเข้าทําสัญญากับสํานักงานตํารวจแห่งชาติ และจําเลยที่ 5 โดยจําเลยที่ 5 มุ่งหมายมิให้มีการแข่งขันเสนอราคาอย่างเป็นธรรมและเอื้อประโยชน์ในการคิดคํานวณส่วนต่างกรณีมีงานลด หรืองานเพิ่มจากการตอกเสาเข็มได้ครบจํานวนตามแบบของงานก่อสร้างทั้ง ๓๙๖ หลัง อันเป็นการช่วยเหลือ หรือให้ความสะดวกในการกระทําความผิดของจําเลยที่ 3 และที่ 4 ดังกล่าว

ขอให้ลงโทษจําเลยที่ 1 และที่ 2 ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 จําเลยที่ 3 และที่ 4 ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 151 และมาตรา 157 พระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 มาตรา 90 และมาตรา 12 จําเลยที่ 5 และที่ 6 ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 151 ประกอบ ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 86 พระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงาน ของรัฐ พ.ศ. 2542 มาตรา 12 ประกอบประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 86 จําเลยทั้งหกให้การปฏิเสธ

ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดํารงตําแหน่งทางการเมือง พิจารณาแล้ว เห็นว่า เมื่อพิจารณาพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการเสนอเรื่องและการประชุมคณะรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๕๘ มาตรา 4 (1) และมาตรา 10 กับระเบียบว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการเสนอเรื่องต่อคณะรัฐมนตรี พ.ศ. 2544 ข้อ 13 ซึ่งเป็นการกําหนดหลักเกณฑ์การเสนอเรื่องให้คณะรัฐมนตรีพิจารณา และอํานาจของคณะรัฐมนตรีในการ อนุมัติ ประกอบบันทึกของสํานักงานตํารวจแห่งชาติ ลงวันที่ 9 มกราคม 2552

ที่อ้างข้อเท็จจริงตามบันทึก สํานักงานตํารวจแห่งชาติ ลงวันที่ ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๕๑ เพื่อเสนอเรื่องต่อคณะรัฐมนตรีขออนุมัติให้ นายกรัฐมนตรีเห็นชอบก่อนนําเสนอคณะรัฐมนตรีพิจารณา สํานักงานตํารวจแห่งชาติได้กําหนดประเด็นที่ ประสงค์จะให้คณะรัฐมนตรีอนุมัติให้สํานักงานตํารวจแห่งชาติดําเนินโครงการสถานีตํารวจเพื่อประชาชน (ทดแทน) โดยเป็นโครงการผูกพันงบประมาณ ๓ ปี ตั้งงบประมาณปี 2552 ถึง 2554 ซึ่งเป็นไปตาม พระราชกฤษฎีกาและระเบียบดังกล่าว

นอกจากนี้ยังแสดงให้เห็นว่า สํานักงานตํารวจแห่งชาติประสงค์ ขอเปลี่ยนรูปแบบการลงทุนภาครัฐจากวิธีแปลงสินทรัพย์เป็นวิธีการจัดสรรงบประมาณรายจ่ายประจําปี เท่านั้น ประกอบกับระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ. 2535 ข้อ 8 ข้อ 27 และข้อ 29 กําหนดให้หัวหน้าส่วนราชการเป็นผู้ให้ความเห็นชอบวิธีการจัดซื้อจัดจ้าง ดังนี้ มติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2552 ที่ว่า คณะรัฐมนตรีอนุมัติหลักการโครงการก่อสร้างอาคารที่ทําการสถานีตํารวจ (ทดแทน)

ตามที่สํานักงานตํารวจแห่งชาติเสนอ โดยให้ดําเนินการตามความเห็นของสํานักงบประมาณ และให้ยกเว้น การปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2552 เรื่อง การปรับปรุงแก้ไขมติคณะรัฐมนตรี เกี่ยวกับหลักเกณฑ์การก่อหนี้ผูกพันข้ามปีงบประมาณ และมาตรการอื่นที่เกี่ยวข้อง ในส่วนที่เกี่ยวกับ

หน้า 3

หลักเกณฑ์การก่อหนี้ผูกพันงบประมาณในข้อ 1.2 และข้อ 1.6 ตามหนังสือสํานักงบประมาณที่ นร 0704/ 097 ลงวันที่ 28 พฤศจิกายน 2551 ทั้งนี้ ให้รับความเห็นของสํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติที่เห็นว่าเมื่อสํานักงานตํารวจแห่งชาติได้ก่อสร้างอาคารใหม่ทดแทนเรียบร้อยแล้ว ควรดําเนินการรื้อถอนอาคารเดิมเพื่อความปลอดภัยในการใช้อาคาร

และเพื่อมิให้เป็นภาระแก่ภาครัฐในการ จัดสรรงบประมาณซ่อมแซมและดูแลรักษาไปพิจารณาดําเนินการด้วย เป็นการอนุมัติหลักการโครงการ ก่อสร้างอาคารที่ทําการสถานีตํารวจ (ทดแทน) เฉพาะเรื่องเปลี่ยนรูปแบบการลงทุนภาครัฐจากเดิม

โดยวิธีแปลงสินทรัพย์เป็นหลักทรัพย์ตามที่บริษัทธนารักษ์พัฒนาสินทรัพย์ จํากัด เสนอ เป็นวิธีการจัดสรร งบประมาณรายจ่ายประจําปีตามที่สํานักงานตํารวจแห่งชาติเสนอเท่านั้น ไม่รวมรูปแบบการจัดจ้าง แนวทางการจัดจ้าง หรือวิธีการจัดจ้าง ซึ่งเป็นเรื่องของหัวหน้าส่วนราชการจะเป็นผู้ให้ความเห็นชอบ

การกระทําของจําเลยที่ 6 ซึ่งมีอํานาจหน้าที่ในการกํากับดูแลโดยทั่วไป ซึ่งการบริหารราชการของสํานักงาน ตํารวจแห่งชาติ จึงไม่เป็นการกระทําโดยมิชอบด้วยกฎหมาย อันเป็นการปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่ โดยมิชอบ เพื่อให้เกิดความเสียหายแก่สํานักงานตํารวจแห่งชาติ ระบบราชการ และระบบการจัดซื้อจัดจ้าง ภาครัฐ จําเลยที่ 1 จึงไม่มีความผิดตามฟ้อง

ทางไต่สวนข้อเท็จจริงได้ความว่า กระบวนการเปลี่ยนแปลงวิธีการจัดจ้างได้รับการพิจารณา เหตุผลความจําเป็นโดยมีมูลเหตุข้อขัดข้องในทางกฎหมาย แล้วเสนอขึ้นมาตามลําดับบังคับบัญชาจนถึง จําเลยที่ 2 โดยผู้บังคับบัญชาในแต่ละลําดับชั้น รวมทั้งพลตํารวจโทธีรยุทธ กิติวัฒน์ เจ้าหน้าที่พัสดุสํานักงาน ตํารวจแห่งชาติ และพลตํารวจโทพงศพัศ พงษ์เจริญ ต่างพิจารณาให้ความเห็นขอบโดยให้ดําเนินการตามที่

สํานักงานส่งกําลังบํารุงเสนอ ซึ่งพลตํารวจโทพงศพัศเคยเป็นประธานคณะกรรมการพิจารณาแนวทาง ดําเนินการจัดจ้างที่เคยพิจารณาข้อดีข้อเสียของแนวทางวิธีการจัดจ้างที่เสนอมาใหม่ซึ่งเป็นหนึ่งในแนวทางที่ อาจเป็นไปได้

ทั้งไม่ปรากฏว่าจําเลยที่ 2 ใช้อํานาจครอบงําสั่งการให้มีการเสนอขอเปลี่ยนแปลงวิธีการจัดจ้าง หรือมีพฤติการณ์ที่มิชอบแต่อย่างใด แสดงให้เห็นว่าจําเลยที่ ๒ ในฐานะหัวหน้าส่วนราชการใช้ดุลพินิจให้ ความเห็นชอบการจัดจ้างตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ. 2535 ข้อ 4 ข้อ 27 และ ข้อ 29 แล้ว

ทั้งการกําหนดรูปแบบการจัดจ้าง แนวทางการจัดจ้าง และวิธีการจัดจ้าง มิใช่เรื่องที่ต้องเสนอให้ คณะรัฐมนตรีพิจารณา แม้จําเลยที่ 2 ขออนุมัติต่อจําเลยที่ 1 โดยไม่เสนอให้นายกรัฐมนตรีนําเสนอเรื่อง แก่คณะรัฐมนตรีพิจารณาก็ตาม แต่เมื่อจําเลยที่ 1 เคยอนุมัติวิธีการจัดจ้างตามที่พลตํารวจเอกพัชรวาท วงษ์สุวรรณ ผู้บัญชาการตํารวจแห่งชาติในขณะนั้นเสนอมาก่อนแล้ว

การเสนอดังกล่าวจึงเป็นการปฏิบัติ หน้าที่ตามสายงานการบังคับบัญชาเท่านั้น ซึ่งไม่ว่าจําเลยที่ 1 จะอนุมัติตามที่จําเลยที่ 2 เสนอหรือไม่ ก็ไม่มีผลต่อความเห็นชอบของจําเลยที่ 2 ซึ่งเป็นหัวหน้าส่วนราชการ ดังนี้ การกระทําของจําเลยที่ 2 จึงไม่ใช่การกระทําโดยมิชอบด้วยกฎหมาย

หน้า 4

อันถือเป็นการปฏิบัติหน้าที่หรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ เพื่อให้ เกิดความเสียหายแก่สํานักงานตํารวจแห่งชาติ ระบบราชการ และระบบการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ จําเลยที่ 2 จึงไม่มีความผิดตามฟ้องจําเลยที่ 3 ได้รับแต่งตั้งเป็นประธานคณะกรรมการประกวดราคา และจําเลยที่ 4 เป็น กรรมการและเลขานุการฯ โครงการก่อสร้างอาคารที่ทําการสถานีตํารวจ (ทดแทน) จํานวน 396 หลัง วงเงิน 6,248,000,000 บาท ด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ จึงมีหน้าที่ต้องปฏิบัติตามระเบียบสํานัก นายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2559 ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีว่าด้วย การพัสดุ พ.ศ. 2535

ประกาศสํานักงานตํารวจแห่งชาติ เรื่อง ประกาศประกวดราคาจ้างโครงการก่อสร้าง อาคารที่ทําการสถานีตํารวจ (ทดแทน) ด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ ลงวันที่ 24 มิถุนายน 2553 และ เอกสารประกวดราคาจ้างด้วยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ เลขที่ 15/2553 ลงวันที่ 29 มิถุนายน 2553 เมื่อจําเลยที่ 5 จัดทําบัญชีแสดงปริมาณวัสดุและราคาในการก่อสร้าง (Bit of Quantities หรือ BOQ) ราคารวม 5,848,000,000 บาท

ตามที่ได้ยืนราคาครั้งสุดท้ายส่งให้จําเลยที่ 3 และที่ 4 ภายในระยะเวลา ที่กําหนด จําเลยที่ 3 และที่ 4 จึงมีหน้าที่ต้องนําบัญชีแสดงปริมาณวัสดุและราคาในการก่อสร้างของ จําเลยที่ 5 เสนอให้คณะกรรมการประกวดราคาพิจารณา แต่จําเลยที่ 3 และที่ 4 ไม่นําบัญชีแสดงปริมาณ วัสดุและราคาในการก่อสร้างดังกล่าวเสนอคณะกรรมการประกวดราคา

โดยรายการในส่วนของงานฐานรากที่ เสนอราคาเสาเข็มตอกรูปสี่เหลี่ยมตัน ขนาด 0.mo X 0.mo x 21 เมตร มีราคาต่ำกว่าราคากลางของ สํานักงานตํารวจแห่งชาติ และราคาของกองดัชนีเศรษฐกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์ที่กําหนดไว้

เมื่อพิจารณา เอกสารการประกวดราคา ข้อ 6.1 และข้อ 6.5 วรรคสอง แล้วเห็นได้ว่าราคาต่ําจนคาดหมายได้ว่าไม่อาจ ดําเนินงานตามสัญญาได้ ต้องพิจารณาจากราคารวมเป็นสําคัญ การพิจารณาของคณะกรรมการประกวดราคา จึงต้องพิจารณาในภาพรวมตามความเหมาะสมและอยู่ภายในวงเงินที่จําเลยที่ 5 เสนอราคา

และภายในวงเงิน งบประมาณที่ได้รับอนุมัติจากราชการ เมื่อข้อเท็จจริงปรากฏว่า ราคารวมที่จําเลยที่ 5 เสนอต่ำกว่าราคากลาง 540,000,000 บาท คิดเป็นเพียงร้อยละ 8.45 ไม่เกินร้อยละ 15 ตามที่กําหนดไว้ในมาตรการป้องกันหรือ

ลดโอกาสการสมยอมกันเสนอราคาตามมติคณะรัฐมนตรีที่จะต้องจัดทําบันทึกคําชี้แจงส่งให้สํานักงานตรวจ เงินแผ่นดิน ถือว่าไม่ใช่ราคาต่ําเกินสมควรจนคาดหมายไม่ได้ว่าอาจดําเนินงานตามสัญญาได้ และบัญชีแสดง ปริมาณวัสดุและราคาในการก่อสร้างระบุราคารวมไม่เกินราคารวมที่จําเลยที่ 5 เสนอยืนราคาครั้งสุดท้าย

พฤติการณ์ดังกล่าว เห็นได้ว่าการกระทําของจําเลยที่ 3 และที่ 4 ไม่ก่อให้เกิดความเสียหาย แก่ผู้หนึ่งผู้ใด ทั้งทางไต่สวนไม่ปรากฏว่าจําเลยที่ 3 และที่ 4 กระทําการดังกล่าวเพื่อแสวงหาประโยชน์ โดยมิชอบสําหรับตนเองหรือผู้อื่น

หน้า 5

การกระทําของจําเลยที่ 3 และที่ 4 จึงไม่เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 151 และมาตรา 157 เมื่อทางไต่สวนไม่ปรากฏข้อเท็จจริงว่าจําเลยที่ 3 และที่ 4 รู้หรือควรรู้ว่าการเสนอราคาครั้งนี้มีการกระทําความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอ ราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 หรือกระทําโดยมุ่งหมายมิให้มีการแข่งขันราคาอย่างไม่เป็นธรรม

เพื่อเอื้ออํานวยแก่จําเลยที่ 5 เข้าทําการเสนอราคา จําเลยที่ 3 และที่ 4 จึงไม่มีความผิดตามพระราชบัญญัติ ว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 มาตรา 10 และมาตรา 12 ด้วย จําเลยที่ 3 และที่ 4 จึงไม่มีความผิดตามฟ้อง

เมื่อข้อเท็จจริงฟังไม่ได้ว่าจําเลยที่ 3 และที่ 4 ซึ่งเป็นเจ้าพนักงานและเจ้าหน้าที่ของรัฐ กระทําความผิด จึงฟังไม่ได้ว่าจําเลยที่ 5 และที่ 6 เป็นผู้สนับสนุน การกระทําความผิดจําเลยที่ 3 และที่ 4 จําเลยที่ 5 และที่ 6 จึงไม่มีความผิดตามฟ้อง พิพากษายกฟ้อง

คดีสุเทพ