ทำความรู้จักแบบทดสอบ อายุจิต คืออะไร ต้องได้รับการตรวจไหม ถ้ามีมากกว่าอายุจริงจะเป็นผลดีหรือเสีย
เคยสงสัยไหมว่า ทำไมบางคนถึงดู “โตกว่าวัย” ทั้งที่อายุยังน้อย หรือในทางกลับกัน บางคนอายุมากแล้ว แต่กลับมีพฤติกรรมเหมือนเด็กๆ นั่นเป็นเพราะ “อายุจิต” หรือวุฒิภาวะทางอารมณ์ของแต่ละคนนั้นแตกต่างกัน ไม่ได้ขึ้นอยู่กับอายุจริงเสมอไป
รู้จักอายุจิต สิ่งที่ซ่อนอยู่เหนือจากวันเดือนปีเกิด
อายุจิต หรือ Mental age (noun) พจนานุกรมอ็อกซ์ฟอร์ด ให้ความหมายไว้ว่า การวัดระดับสติปัญญาที่บุคคลแสดงออก ตัวอย่างเช่น คนที่มีอายุสมอง 6 ปี จะแสดงความสามารถในการทำงานในระดับเดียวกับเด็กอายุ 6 ปีโดยเฉลี่ย การวัดลักษณะนี้ส่วนใหญ่ถูกแทนที่ด้วยการเปรียบเทียบความสามารถของบุคคลในกลุ่มอายุเดียวกัน
อัลเฟรด บิเนต์ นักจิตวิทยาชาวฝรั่งเศส ผู้บุกเบิกการทดสอบวัดระดับสติปัญญา ได้นำเสนอแนวคิด “อายุจิต” หรือ Mental age ขึ้นในปี 1905 เพื่อใช้เป็นตัวชี้วัดความสามารถทางสติปัญญาของเด็ก โดยเปรียบเทียบกับระดับความสามารถของเด็กทั่วไปในวัยเดียวกัน
พจนานุกรมเมอร์เรียม ระบุว่าการวัดที่ใช้ในการทดสอบทางจิตวิทยา ซึ่งแสดงถึงระดับความสำเร็จทางสติปัญญาของบุคคล โดยเทียบกับจำนวนปีที่เด็กโดยเฉลี่ยต้องใช้ในการบรรลุระดับเดียวกัน มีการกำหนดหมายคำนี้ครั้งแรกเมื่อ ค.ศ. 1910
ความสำคัญของอายุจิต
“อายุจิต” หรือ Mental age เป็นแนวคิดที่ใช้ประเมินความสามารถทางสติปัญญาของบุคคล โดยเปรียบเทียบกับค่าเฉลี่ยของคนในวัยเดียวกัน เป็นเสมือนการวัดว่าบุคคลนั้นมีความสามารถทางความคิดเทียบเท่ากับเด็กอายุเท่าไหร่ โดยไม่คำนึงถึงอายุจริงของบุคคลนั้นๆ
คนที่มีอายุจิตสูง มักจะโดดเด่นด้วยคุณสมบัติเหล่านี้
– ควบคุมอารมณ์ได้อยู่หมัด ไม่ว่าจะเจอเรื่องหนักหนาแค่ไหน ก็รับมือได้อย่างใจเย็น ไม่วู่วาม หรือปล่อยให้อารมณ์อยู่เหนือเหตุผล
– รับผิดชอบตัวเองได้เต็มร้อย เข้าใจว่าทุกการกระทำมีผลลัพธ์ และพร้อมจะรับผิดชอบต่อสิ่งที่ตัวเองทำ ไม่โทษคนอื่น
– เข้าอกเข้าใจผู้อื่น ใส่ใจความรู้สึกของคนรอบข้าง และพร้อมที่จะช่วยเหลือหรือให้กำลังใจอย่างจริงใจ
– แก้ปัญหาได้อย่างชาญฉลาด เมื่อเจออุปสรรค ไม่ท้อถอย แต่จะใช้สติปัญญาและเหตุผลในการหาทางออก
– มีความยืดหยุ่น ปรับตัวเก่ง ไม่ว่าสถานการณ์จะพลิกผันแค่ไหน ก็พร้อมจะปรับตัวและรับมือกับความเปลี่ยนแปลง
– มีความมั่นใจในตัวเอง รู้คุณค่าของตัวเอง และไม่จำเป็นต้องพึ่งพาการยอมรับจากคนอื่นมากเกินไป
อายุจิตไม่ใช่สิ่งที่ติดตัวมาแต่กำเนิด แต่เราสามารถพัฒนาได้ตลอดชีวิต ผ่านประสบการณ์ การเรียนรู้ และการฝึกฝนตัวเองอย่างสม่ำเสมอ การมีอายุจิตที่สูง ไม่เพียงแต่จะช่วยให้เรามีความสัมพันธ์ที่ดีกับคนรอบข้าง แต่ยังส่งผลต่อสุขภาพจิตที่ดี และนำไปสู่ความสำเร็จในชีวิตได้อีกด้วย
ความสำคัญของการวัดอายุจิต
มีตัวอย่างในกรณีของ เด็กหญิงวัย 8 ขวบที่สามารถแก้โจทย์ปัญหาได้เทียบเท่าเด็กวัย 10 ขวบ นั่นหมายความว่า “อายุจิต” ของเธอนั้นมากอายุจริงถึง 2 ปี! อายุจิต หรือ Mental Age คือตัวชี้วัดที่ช่วยให้เราเข้าใจถึงระดับความสามารถทางสติปัญญาของเด็ก เมื่อเทียบกับค่าเฉลี่ยของเด็กในวัยเดียวกัน
การวัดอายุจิตมีประโยชน์มากมาย ดังนี้
– ประเมินพัฒนาการทางสติปัญญา ช่วยให้พ่อแม่และครูเข้าใจถึงศักยภาพทางความคิดของเด็กแต่ละคน เพื่อส่งเสริมและพัฒนาให้เต็มศักยภาพ
– วินิจฉัยความบกพร่องหรือความผิดปกติ หากอายุจิตน้อยกว่าอายุจริงอย่างมีนัยสำคัญ อาจเป็นสัญญาณของความบกพร่องทางสติปัญญาหรือความผิดปกติทางพัฒนาการที่ต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษ
– วางแผนการศึกษาและการฝึกอบรม อายุจิตช่วยให้เราออกแบบการเรียนการสอนและกิจกรรมที่เหมาะสมกับระดับความสามารถของเด็กแต่ละคน เพื่อให้พวกเขาเรียนรู้อย่างมีความสุขและมีประสิทธิภาพ
– คัดเลือกเด็กเข้าโรงเรียนหรือโปรแกรมพิเศษ สำหรับโรงเรียนหรือโปรแกรมที่มีการคัดเลือกนักเรียน การวัดอายุจิตสามารถเป็นหนึ่งในเกณฑ์ที่ช่วยคัดเลือกเด็กที่มีความพร้อมและศักยภาพเหมาะสม
อายุจิตจึงเปรียบเสมือนกุญแจสำคัญที่ไขประตูสู่โลกความคิดของเด็ก ช่วยให้เราเข้าใจศักยภาพและความต้องการของพวกเขา เพื่อส่งเสริมให้เติบโตอย่างมีคุณภาพและมีความสุข
ขั้นตอนการวัดอายุจิต
การวัดอายุจิตสามารถทำได้หลายวิธี แต่โดยหลักๆ แล้วจะใช้การทดสอบทางจิตวิทยาที่ออกแบบมาเพื่อประเมินความสามารถทางสติปัญญาในด้านต่างๆ เช่น ความจำ การใช้เหตุผล การแก้ปัญหา และความเข้าใจภาษา
ขั้นตอนทั่วไปในการวัดอายุจิต
– เลือกแบบทดสอบที่เหมาะสม เนื่องจากมีแบบทดสอบวัดอายุจิตหลากหลายแบบ แต่ละแบบอาจเน้นวัดความสามารถในด้านที่ต่างกัน ควรเลือกแบบทดสอบที่เหมาะสมกับวัยและวัตถุประสงค์ของการวัด
– เข้ารับการทดสอบ ผู้เข้ารับการทดสอบจะต้องทำแบบทดสอบตามคำแนะนำ โดยอาจมีผู้เชี่ยวชาญคอยดูแลและให้คำแนะนำ
– ประเมินผลคะแนน คะแนนที่ได้จากแบบทดสอบจะถูกนำไปเปรียบเทียบกับค่าเฉลี่ยของกลุ่มบุคคลที่มีอายุเท่ากัน เพื่อหาอายุจิต
– ตีความผล ผู้เชี่ยวชาญจะตีความผลการทดสอบและให้คำแนะนำเกี่ยวกับพัฒนาการทางสติปัญญาของผู้เข้ารับการทดสอบ
ตัวอย่างแบบทดสอบที่ใช้ในการวัดอายุจิต
– Stanford-Binet Intelligence Scale เป็นหนึ่งในแบบทดสอบวัดระดับสติปัญญาที่เก่าแก่และได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวาง
– Wechsler Intelligence Scale for Children (WISC) เป็นแบบทดสอบที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในการวัดระดับสติปัญญาของเด็ก
– Raven’s Progressive Matrices เป็นแบบทดสอบที่ไม่ใช้ภาษา วัดความสามารถในการคิดเชิงนามธรรมและแก้ปัญหา
แม้การวัดอายุจิตจะเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ แต่ก็มีข้อควรระวังที่เราไม่ควรมองข้าม คือ การวัดและตีความอายุจิตควรกระทำโดยผู้เชี่ยวชาญที่มีความรู้และประสบการณ์ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ถูกต้องและเป็นประโยชน์
อายุจิตเป็นเพียง “ภาพสะท้อน” ของความสามารถทางสติปัญญาในช่วงเวลาหนึ่ง ไม่ใช่ตัวตัดสินความสามารถหรือศักยภาพโดยรวมของบุคคล อายุจิตสามารถเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา ขึ้นอยู่กับการเรียนรู้และประสบการณ์ที่แต่ละคนได้รับ ดังนั้น อย่าให้ตัวเลขมาจำกัดศักยภาพของเรา
จำไว้ว่าทุกคนมีเส้นทางการเติบโตที่แตกต่างกัน การวัดอายุจิตเป็นเพียงเครื่องมือหนึ่งที่ช่วยให้เราเข้าใจตัวเองและผู้อื่นมากขึ้น แต่ไม่ใช่ตัวตัดสินคุณค่าของใคร
อ้างอิง: britannica.com , oxfordreference.com
อ่านบทความที่เกี่ยวข้อง
- ข้อดี “นอนแก้ผ้า” มีประโยชน์ต่อสุขภาพ มากกว่าแค่เรื่องสบายตัว
- สุขภาพผู้หญิง เปลี่ยนไปอย่างไรบ้าง เมื่อวัยเข้า 30 ปี พร้อมวิธีดูแลตัวเองให้สดใสแข็งแรง
