ช่วงที่ร่างกายเกิดการเจ็บป่วยนอกจากเป็นไข้ตัวร้อน ปวดศีรษะ คลื่นไส้ หรือสารพัดอาการป่วยแล้ว หลายท่านมักประสบปัญหา ขมปากขมคอ อาการแสนน่ารำคาญที่ทำให้รสชาติอาหารของเราเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง กินอาหารอะไรก็ไม่อร่อย สร้างความลำบากกายลำบากใจให้กับผู้ที่เกิดอาการ
อาการผิดปกตินี้ เกิดขึ้นได้ทุกเมื่อและเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย แต่ทุกท่านทราบหรือไม่ว่า อาการรสชาติขมที่ปาก ไม่ได้มีสาเหตุมาจากไข้หวัดหรือไม่สบายเท่านั้น แต่ยังมีสาเหตุมาจากปัจจัยอื่น ๆ ภายในร่างกาย โรคประจำตัว รวมถึงพฤติกรรมของเราที่ทำให้เกิดอาการปากขม
อาการขมปากขมคอ มีสาเหตุมาจากอะไรบ้าง พร้อมวิธีแก้อาการปากขม เพื่อให้เราสามารถกลับมารับประทานได้อย่างเอร็ดอร่อย รับรสได้เต็มที่เหมือนเดิม
สาเหตุของอาการขมปากขมคอ
1. กลุ่มอาการแสบร้อนช่องปาก
อาการแสบร้อนช่องปาก เป็นปัญหาสุขภาพช่องปากที่เกิดจากการระคายเคืองในช่องปาก มีอาการแสบร้อน ปากแห้ง การรับรสที่ผิดปกติ และยังก่อให้เกิดอาการขมปากขมคอ น้ำลายมีรสขมด้วยเช่นกัน
2. ปากแห้ง
อาการขมปากอาจเกิดจากปากแห้งได้เช่นกัน เนื่องจากภายในช่องปากไม่สามารถผลิตน้ำลายออกมาได้อย่างเพียงพอ ที่จะรักษาความชุ่มชื่นภายในช่องปากได้ เมื่อปริมาณของน้ำลายภายในช่องปากน้อยลง ส่งผลให้การรับรสน้อยลงตามาไปด้วย จึงทำให้เรารู้สึกขมปาก คอขม รับรสเค็มได้น้อยลง
3. ไข้หวัดหรืออาการเจ็บป่วย
สังเกตหรือไม่ว่าในช่วงที่เป็นไข้หวัด ไม่สบาย ไอ จาม เรามักจะเบื่ออาหาร รู้สึกว่าน้ำลายขม รวมถึงขมปากขมคอจนรับประทานอะไรไม่ลง เนื่องจากช่วงที่มีอาการเจ็บป่วย ร่างกายจะปล่อยโปรตีนจากเซลล์ต่าง ๆ เพิ่มอาการอักเสบในร่างกาย อีกทั้งยังมีผลกับต่อมรับรส ทำให้รับรสชาติได้น้อยลง เกิดอาการขมปากขมคอตามมา
4. โรคกรดไหลย้อน
กรดไหลย้อน เป็นภาวะที่น้ำย่อยจากกระเพาะอาหาร ไหลย้อนกลับขึ้นไปในหลอดอาหาร ทำให้เกิดอาการแสบร้อนบริเวณหน้าอก เรอเปรี้ยว น้ำลายเปรี้ยว รวมถึงก่อให้เกิดรสขมที่ปากและลำคออีกด้วย
5. การฉายรังสี
การฉายรังสี เป็นรังสีรักษาประเภทหนึ่ง (radiotherapy) ใช้สำหรับบำบัดรักษาโรคมะเร็ง โดยใช้รังสีพลังงานสูงฉายไปตำแหน่งของเซลล์มะเร็ง เพื่อทำลายกลุ่มก้อนเซลล์มะเร็ง รวมถึงการทำคีโมเพื่อรักษามะเร็ง มีผลต่อการรับรส ทำให้รู้สึกขมปากขมคอ เวลารับประทานอาหารหรือดื่มน้ำ
6. ยารักษาโรคหรืออาหารเสริม
การใช้ยารักษาโรค หรือยาปฏิชีวนะบางชนิด เช่น ยาความดันโลหิต ยารักษาโรคหัวใจ ยาไทรอยด์ ยาจิตเวช ยาต้านมะเร็ง เพื่อรักษาและบรรเทาอาการผิดปกติด้านสุขภาพ อาจมีผลข้างเคียงทำให้เกิดอาการปากขม คอขม โดยเฉพาะยาที่มีองค์ประกอบที่เป็นรสขม หรือธาตุโลหะ
นอกจากยาแล้ว อาหารเสริมอย่างวิตามินที่มีส่วนประกอบของซิงค์ ทองแดง หรือธาตุเหล็กค่อนข้างมาก หากรับประทานอาหารเสริมเป็นประจำ อาจทำให้รู้สึกปากขมได้เช่นกัน
7. การตั้งครรภ์
การตั้งครรภ์เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการขมปากขมคอ เนื่องจากขณะตั้งครรภ์ ฮอร์โมนเอสโตรเจนหรือฮอร์โมนเพศหญิง (Estrogen) มีความผันผวน ส่งผลต่อต่อมรับรส คุณผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์จึงรู้สึกขมปาก ขมคอ รู้สึกเหมือนมีรสโลหะในปาก แต่อาการขมปากจะหายไปหลังจากคลอดลูก
8. วัยหมดประจำเดือน
คุณผู้หญิงที่กำลังเข้าสู่ช่วงวัยหมดประจำเดือน ระดับฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) ในร่างกายจะลดระดับลง ทำให้เกิดอาการปากแห้ง แสบร้อนในปาก ส่งผลต่อต่อมรับรส ทำให้เกิดอาการขมปาก ขมคอได้
9. การสูบบุหรี่
ผู้ที่สูบบุหรี่เป็นประจำ ร่างกายจะได้รับสารนิโคติน รวมถึงสารเคมีประเภทกาว เบนซิน และปิโตเลียมต่าง ๆ ภายในบุหรี่ที่มีพิษต่อปอด ส่งผลให้เกิดโรคเกี่ยวกับปอด และทำให้มีอาการปากขม รู้สึกขมในลำคอ คอแห้งบ่อย อาการเหล่านี้เป็นอาการแสดงของโรค
10. พักผ่อนไม่เพียงพอ
การพักผ่อนไม่เพียงพอ นอนน้อย หรืออดนอน อาจทำให้ระบบต่าง ๆ ภายในร่างกายแปรปรวน เนื่องจากระบบประสาทไม่ได้รับการพักผ่อนอย่างเพียงพอ การไหลเวียนน้ำในร่างกายเปลี่ยนไป มีผลต่อต่อมรับรส รสชาติน้ำลาย อาจทำให้รู้สึกคอแห้งและขมปากได้
วิธีแก้อาการขมปากขมคอ
-
- จิบน้ำบ่อย ๆ : บางครั้งอาการปากขมคอขม อาจมีสาเหตุมาจากร่างกายขาดน้ำ ดังนั้นจึงควรพยายามจิบน้ำเปล่าบ่อย ๆ ตลอดวัน อย่าดื่มเพียงรวดเดียว
- แปรงฟันให้สะอาด : แปรงฟันให้สะอาดอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง หรือทุกครั้งหลังมื้ออาหาร และควรแปรงฟันอย่างถูกวิธี อาจใช้ไหมขัดฟันร่วมด้วย เพื่อความสะอาดมากขึ้น
- บ้วนปากหลังมื้ออาหาร : อาจใช้น้ำยาบ้วนปาก หรือใช้เกลือผสมน้ำบ้วนปาก ช่วยลดการสะสมของคราบพลัก เศษอาหารตามซอกฟัน ทำให้การอักเสบในช่องปากลดลง บรรเทาอาการขมปากขมคอ
- งดสูบบุหรี่ : กลิ่นบุหรี่ส่งผลต่อการรับรส หากลดการสูบบุหรี่ลง หรืองดบุหรี่ได้ จะช่วยแก้อาการปากขม ขมคอ ได้ดีมากทีเดียว
- รักษาโรคที่เป็นอยู่ : โรคกรดไหลย้อน รวมถึงไข้หวัดต่าง ๆ และโรคโควิด-19 อาจทำให้เกิดอาการขมปาก เป็นไข้ ผู้ป่วยควรดูแลสุขภาพ รักษาอาการความผิดปกติต่าง ๆ ของโรคให้หาย ช่วยแก้อาการขมคอได้
- พักผ่อนให้เพียงพอ : เป็นสิ่งสำคัญในการรักษาอาการผิดปกติของร่างกาย พยายามออกกำลังกายสม่ำเสมอ ทำจิตใจให้แจ่มใส ไม่เครียด เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง
ควรรับประทานอะไรให้หายขมปาก
ช่วงที่มีอาการขมปากขมคอ บางท่านอาจมีอาการเจ็บคอ พะอืดพะอม รวมถึงรู้สึกเบื่ออาหาร รับประทานอะไรก็ไม่อร่อย เพราะน้ำลายขม หรือน้ำลายเปรี้ยวจากกรดไหลย้อน ควรดื่มน้ำอุ่นผสมมะนาวและน้ำผึ้ง หรือเคี้ยวหมากฝรั่งแบบปราศจากน้ำตาล (Sugar-free) เพื่อกระตุ้นการหลั่งน้ำลายในช่องปาก ช่วยให้น้ำลายในปากไหลเวียนได้ดีขึ้น
ผู้ที่มีอาการขมปากขมคอ อาจเลือกรับประทานผลไม้ฉ่ำน้ำ เช่น แตงโม แคนตาลูป แก้วมังกร หรือผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว เช่น ส้ม สตรอว์เบอร์รี กีวี สับปะรด เป็นต้น ผลไม้ฉ่ำน้ำและผลไม้รสเปรี้ยวจะกระตุ้นการผลิตน้ำลาย ทำให้ชุ่มคอ เพิ่มปริมาณน้ำในร่างกาย และช่วยให้ปากไม่แห้ง ลดอาการขมในปากได้เป็นอย่างดี
ท่านใดที่รู้สึกปากขม ไม่สบาย เป็นโควิด-19 หรือมีโรคประจำตัว สามารถนำวิธีแก้อาการขมปากขมคอไปปรับใช้ได้ และควรสังเกตร่างกาย เพื่อดูความผิดปกติร่วมอื่น ๆ เช่น เบื่ออาหารมาก น้ำหนักลดผิดปกติ ปวดท้อง หรืออาเจียน
หากอาการขมปากขมคอมีภาวะที่รุนแรงขึ้น ควรพบแพทย์เพื่อตรวจอย่างละเอียดอีกครั้ง โดยแพทย์จะตรวจปัญหาสุขภาพช่องปาก ประวัติการใช้ยา ช่วยให้สามารถรักษาได้อย่างตรงจุด ในกรณีที่อาจมีโรคอื่น ๆ ซ่อนอยู่นั่นเอง
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : Hfocus
