ข่าวดี! งานวิจัยใหม่ พบความหวังใหม่ รักษามะเร็งสมองชนิดรุนแรง (GBM) ด้วยเซลล์บำบัด CAR-T รุ่นใหม่
นักวิจัยจากสหรัฐอเมริกา เผยผลการทดลองทางคลินิกระยะที่ 1 ของการบำบัดด้วยภูมิคุ้มกันแบบใหม่ พบว่าทำให้เนื้องอกในสมองของผู้ป่วยลดลงอย่างรวดเร็วและน่าทึ่ง เพียงไม่กี่วันหลังได้รับยา ถือเป็นก้าวสำคัญสำหรับผู้ป่วยมะเร็งสมองชนิด “ไกลโอบลาสโตมา” (Glioblastoma) ซึ่งเป็นมะเร็งที่รุนแรง รักษาได้ยากที่สุดชนิดหนึ่ง
ทีมนักวิจัยจากศูนย์มะเร็งแมสเจเนอรัล (Mass General Cancer Center) ได้ตีพิมพ์ผลการศึกษาที่น่าตื่นเต้นนี้ในวารสารการแพทย์ The New England Journal of Medicine เป็นการนำเสนอความหวังใหม่ในการต่อสู้กับมะเร็งสมองที่ขึ้นชื่อว่ามีความท้าทายทางการแพทย์มาโดยตลอด
ทำความรู้จัก ไกลโอบลาสโตมา ทำไมถึงรักษายาก
ไกลโอบลาสโตมา (Glioblastoma หรือ GBM) คือมะเร็งสมองชนิดที่เติบโตเร็วและรุนแรงมาก แม้จะรักษาด้วยวิธีมาตรฐานอย่างการผ่าตัด ฉายรังสี เคมีบำบัดแล้ว โอกาสที่มะเร็งจะกลับมาเป็นซ้ำก็ยังสูงมาก ความท้าทายหลักคือเซลล์มะเร็งในก้อนเนื้องอกมีความหลากหลาย ทำให้เซลล์บางส่วนสามารถหลบซ่อนจากการรักษาและกลับมาเติบโตใหม่ได้
CAR-T Therapy คืออะไร รุ่นใหม่ดีกว่าเดิมอย่างไร?
การบำบัดด้วยเซลล์ CAR-T คือการใช้ ภูมิคุ้มกันของผู้ป่วยเอง มาต่อสู้กับมะเร็ง แพทย์จะนำเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิด T-cell ของผู้ป่วยออกมา แล้วนำมาดัดแปลงพันธุกรรมในห้องปฏิบัติการเพื่อให้มันสามารถจดจำและเข้าโจมตีเซลล์มะเร็งได้อย่างแม่นยำ จากนั้นจึงฉีดเซลล์ที่อัปเกรดแล้วเหล่านี้กลับเข้าไปในร่างกายผู้ป่วย
แต่สำหรับมะเร็งสมองที่เป็นก้อนแข็ง (Solid Tumor) การใช้ CAR-T แบบเดิมยังมีข้อจำกัด ทีมนักวิจัยจึงพัฒนากลยุทธ์ใหม่ที่เรียกว่า CAR-TEAM ขึ้นมา
CAR-TEAM เปรียบเสมือนการส่งหน่วยรบพิเศษ (เซลล์ CAR-T) ที่ไม่เพียงแต่มีอาวุธสำหรับโจมตีเป้าหมายหลัก แต่ยังสามารถปล่อยโมเลกุลขนาดเล็กที่เรียกว่า TEAMs ซึ่งทำหน้าที่เหมือน “โดรนชี้เป้า” ออกไปค้นหาและเปิดโปงเซลล์มะเร็งอื่นๆ ที่ซ่อนอยู่ ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันสามารถกำจัดเซลล์มะเร็งได้กว้างขวางและมีประสิทธิภาพมากขึ้น
การทดลองทางคลินิกระยะที่ 1 นี้ มีผู้ป่วย 3 รายที่มะเร็งกลับมาเป็นซ้ำหลังการรักษาด้วยวิธีมาตรฐานเข้าร่วม ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นสร้างความประหลาดใจให้ทีมแพทย์อย่างมาก
- ผู้ป่วยชายวัย 72 ปี: หลังรับยาเพียง 2 วัน เนื้องอกมีขนาดเล็กลง 18.5% และในวันที่ 69 เนื้องอกลดลงถึง 60.7% โดยผลการรักษานี้คงอยู่นานกว่า 6 เดือน
- ผู้ป่วยหญิงวัย 57 ปี: พบการตอบสนองที่น่าทึ่งที่สุด โดยหลังรับยาเพียง 5 วัน ผล MRI แสดงให้เห็นว่า เนื้องอกได้สลายไปเกือบทั้งหมด
- ผู้ป่วยชายวัย 74 ปี: เนื้องอกลดขนาดลงอย่างรวดเร็ว แต่ผลลัพธ์คงอยู่ได้ไม่นาน
ความท้าทายให้หายขาด ผลลัพธ์ดี แต่กลับมาเป็นซ้ำ
แม้ผลลัพธ์ในช่วงแรกจะน่าทึ่ง แต่ทีมวิจัยพบว่าในที่สุดมะเร็งได้กลับมาเติบโตอีกครั้งในผู้ป่วยทุกราย ส่วนหนึ่งเป็นเพราะเซลล์ CAR-TEAM ที่ฉีดเข้าไปไม่สามารถคงอยู่ในร่างกายได้นานพอ
แต่ไม่ว่ายังไง นี่ถือเป็นข้อพิสูจน์ที่สำคัญว่าแนวทางนี้มาถูกทางแล้ว ขั้นต่อไปทีมนักวิจัยกำลังวางแผนที่จะปรับปรุงวิธีการรักษา เช่น การให้ยาซ้ำเป็นระยะ หรือการใช้เคมีบำบัดเพื่อเตรียมร่างกายก่อน เพื่อยืดอายุการทำงานของเซลล์ CAR-TEAM ให้นานขึ้น
ดร.มาร์เซลา เมาส์ ผู้อำนวยการโครงการบำบัดด้วยเซลล์ภูมิคุ้มกัน กล่าวว่า “ผลลัพธ์นี้น่าตื่นเต้น แต่มันเป็นเพียงจุดเริ่มต้น มันบอกเราว่าเรากำลังมาถูกทางในการไล่ตามการรักษาที่มีศักยภาพที่จะเปลี่ยนแปลงอนาคตของโรคที่รักษายากนี้ เรายังไม่ได้รักษาผู้ป่วยให้หายขาด แต่นั่นคือเป้าหมายอันยิ่งใหญ่ของเรา”
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- เคลมให้ “ป๋อ-เอ๋” ค่าตกใจป่วยมะเร็ง ทีน สราวุฒิ โพสต์แจงละเอียด
- นักวิทย์เตือน ไมโครพลาสติก ในเครื่องครัว อาจก่อ มะเร็ง-สมองเสื่อม
- ส่งกำลังใจ เจสซี เจ ผ่าตัดมะเร็งเต้านม ร่างกายซูบผอม-เหนื่อยล้า แต่ใจสู้
ติดตาม The Thaiger บน Google News:
ข่าวล่าสุด
