ไขปริศนา เหตุใด ‘แม่บุญตา’ ตัวละครดังจากละคร ‘คุณพี่เจ้าขา ข้าเป็นห่านไม่ใช่หงส์’ จึงตามหา ‘หมอบรัดเลย์’ บุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ แต่กลับไม่พบ
กลายเป็นประเด็นชวนสงสัยในหมู่ผู้ชมละครยอดนิยมเรื่อง “คุณพี่เจ้าขา ดิฉันเป็นห่านมิใช่หงส์” เมื่อตัวละครหลักอย่าง ‘แม่บุญตา’ (แสดงโดย โบว์ เมลดา) เกิดอาการป่วยไข้ ต้องการยาฝรั่งเพื่อรักษา เพราะการแพทย์ไทยสมัยนั้นยังไม่ก้าวหน้า
ปรากฎว่าเมื่อ ‘คุณฉาย’ (แสดงโดย ภณ ณวัสน์) พระเอก เดินทางไปตามหายาดังกล่าวจาก ‘หมอบรัดเลย์’ บุคคลที่ถูกกล่าวถึงในหน้าประวัติศาสตร์ว่าเป็นหมอฝรั่งชื่อดังในยุครัชกาลที่ 3 กลับไม่พบตัว สร้างความฉงนให้กับทั้งตัวละครในเรื่องและผู้ชมเป็นอย่างมาก
ฉากที่แม่บุญตาป่วย ด้วยความเชื่อมั่นในชื่อเสียงของหมอบรัดเลย์ในฐานะแพทย์แผนตะวันตก ทำให้เธอร้องขอยาจากหมอฝรั่งผู้นี้ แต่เมื่อคุณฉายไปสอบถามถึงหมอบรัดเลย์จากบรรดาพ่อค้าฝรั่ง กลับไม่มีใครรู้จักชื่อนี้เลย ทำให้เกิดคำถามตามมาว่า แท้จริงแล้ว ‘หมอบรัดเลย์’ หายไปไหน หรือเหตุใดจึงไม่มีตัวตนในเนื้อเรื่องช่วงเวลานี้
เหตุผลที่แท้จริง ช่วงเวลาในละคร ไม่ตรงกับช่วงเวลาที่หมอบรัดเลย์เดินทางมาสยาม
เพื่อคลายความสงสัยนี้ ทีมงานไทยเกอร์ จำเป็นต้องย้อนกลับไปพิจารณาช่วงเวลาตามท้องเรื่องของละคร “คุณพี่เจ้าขา ดิฉันเป็นห่านมิใช่หงส์” ซึ่งดำเนินอยู่ในช่วงรัชกาลที่ 3 เวลาตามท้องเรื่องเกิดก่อนการทำสนธิสัญญาเบอร์นีย์ในปี พ.ศ. 2369
นั่นหมายความว่า ช่วงเวลาในละครจะอยู่ในระหว่างปี พ.ศ. 2367 – 2369 โดยประมาณ
ในขณะที่ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ระบุว่า หมอบรัดเลย์ (Dan Beach Bradley) นายแพทย์และมิชชันนารีชาวอเมริกัน ผู้มีบทบาทสำคัญในการเผยแพร่การแพทย์แผนตะวันตกในสยามนั้น ได้เดินทางเข้ามายังสยามในปี พ.ศ. 2378 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ หลังจาก เหตุการณ์ในละคร “คุณพี่เจ้าขา ดิฉันเป็นห่านมิใช่หงส์” ถึงประมาณ 10 ปี
ดังนั้น ด้วยเหตุผลทางด้านช่วงเวลาที่ไม่สอดคล้องกันนี้เอง จึงเป็นคำตอบว่า เหตุใดตัวละครในเรื่อง “คุณพี่เจ้าขา ดิฉันเป็นห่านมิใช่หงส์” จึงไม่สามารถตามหาหมอบรัดเลย์ได้ เพราะในความเป็นจริงแล้ว ในช่วงเวลาตามท้องเรื่องนั้น หมอบรัดเลย์ยังไม่ได้เดินทางเข้ามาในสยามนั่นเอง
ประวัติ หมอบรัดเลย์ ชาวอเมริกัน ผู้บุกเบิกการแพทย์สมัยใหม่ในไทย
หมอบรัดเลย์ หรือ นายแพทย์แดน บีช แบรดลีย์ (Dan Beach Bradley) เป็นมิชชันนารีชาวอเมริกันผู้มีบทบาทสำคัญยิ่งในการนำวิทยาการแพทย์แผนปัจจุบันเข้ามาสู่ประเทศไทยในช่วงต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ท่านเป็นทั้งแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ นักวิทยาศาสตร์ นักประดิษฐ์ และนักภาษาศาสตร์ ชีวิตและผลงานของท่านเปี่ยมไปด้วยคุณูปการต่อวงการแพทย์ไทย จนได้รับการยกย่องเป็น “บิดาแห่งการแพทย์แผนปัจจุบันของไทย”
หมอบรัดเลย์ เกิดเมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม ค.ศ. 1804 ที่เมืองมาร์เซลลัส รัฐนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา มีภรรยา 2 คน ภรรยาคนแรกคือ นางเอมิลี รอยซ์ เสียชีวิตในประเทศไทย ต่อมาท่านได้สมรสกับนางซาราห์ แบล็คลีย์ (Sarah Blachly)
ตามเกร็ดประวัติศาสตร์หมอบรัดเลย์มีนิสัยเป็นคนตรงไปตรงมา กล้าคิดกล้าทำ และมีความมุ่งมั่นในการทำงานเพื่อช่วยเหลือผู้อื่น ตัวอย่างเช่น ท่านเคยวิพากษ์วิจารณ์ขุนนางไทยอย่างเปิดเผยเกี่ยวกับการค้าฝิ่นและการทารุณทาส
ท่านยังเป็นผู้ที่เคร่งครัดในศาสนาคริสต์ แต่ก็มีความเคารพในความเชื่อของผู้อื่น ท่านศึกษาพระไตรปิฎกและสนทนาธรรมกับพระสงฆ์ไทยอยู่เสมอ แสดงให้เห็นถึงความใจกว้างและความเข้าใจในวัฒนธรรมที่แตกต่าง
ในวัยเด็ก ท่านมีความสนใจในวิทยาศาสตร์และการแพทย์เป็นอย่างมาก หลังจากสำเร็จการศึกษาจากวิทยาลัยการแพทย์ในเมืองพิตต์สฟิลด์ รัฐแมสซาชูเซตส์ ท่านได้สมรสกับนางเอมิลี รอยซ์ (Emily Roys) ด้วยแรงบันดาลใจจากความศรัทธาในคริสต์ศาสนาและความมุ่งมั่นที่จะช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ หมอบรัดเลย์และภรรยาจึงตัดสินใจเดินทางมายังสยามในฐานะมิชชันนารีของคณะกรรมการมิชชันนารีต่างประเทศอเมริกัน (ABCFM) โดยเดินทางถึงกรุงเทพฯ ในวันที่ 18 กรกฎาคม ค.ศ. 1835 ซึ่งตรงกับวันคล้ายวันเกิดครบรอบ 31 ปีของท่านพอดี
ผลงานด้านการแพทย์ สาธารณสุข
หมอบรัดเลย์ได้ก่อตั้งโรงพยาบาลแห่งแรกในประเทศไทยขึ้นที่บ้านพักของท่านเองบริเวณริมแม่น้ำเจ้าพระยา ใกล้กับปากคลองผดุงกรุงเกษม โรงพยาบาลแห่งนี้เป็นจุดเริ่มต้นของการแพทย์แผนปัจจุบันในประเทศไทย และต่อมาได้พัฒนาเป็นโรงพยาบาลศิริราชในปัจจุบัน
หมอบรัดเลย์เป็นแพทย์คนแรกที่ทำการผ่าตัดในประเทศไทย ท่านได้นำความรู้ทางการแพทย์แผนปัจจุบันมาใช้ในการรักษาผู้ป่วยชาวไทย รวมถึงการผ่าตัดใหญ่ เช่น การผ่าตัดเนื้องอก การผ่าตัดต้อกระจก และการตัดแขนขา ซึ่งช่วยชีวิตผู้คนไว้ได้เป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ ท่านยังเป็นผู้ริเริ่มการใช้ยาสลบในการผ่าตัด ซึ่งช่วยลดความเจ็บปวดของผู้ป่วยได้อย่างมาก
นอกจากการผ่าตัดแล้ว หมอบรัดเลย์ยังมีความเชี่ยวชาญในการรักษาโรคต่างๆ เช่น โรคตา โรคฟัน และโรคผิวหนัง ท่านเป็นผู้ริเริ่มการทำฟันปลอม และการรักษาโรคตาแบบใหม่ๆ ซึ่งช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้คนในสมัยนั้น
ในสมัยนั้น โรคระบาดต่างๆ เช่น อหิวาตกโรค ไข้ทรพิษ และโรคหัด เป็นภัยคุกคามร้ายแรงต่อชีวิตของผู้คน หมอบรัดเลย์ได้นำความรู้ด้านการแพทย์และสุขอนามัยมาใช้ในการควบคุมโรคระบาดเหล่านี้ เช่น การแนะนำให้ประชาชนฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้ทรพิษ ซึ่งช่วยลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคระบาดลงได้อย่างมาก
แม้จะเป็นผู้บุกเบิกการแพทย์แผนปัจจุบันในสยาม แต่หมอบรัดเลย์ก็ให้ความสำคัญกับการแพทย์แผนตะวันออกด้วย ท่านได้ศึกษาและบันทึกตำรับยาสมุนไพรไทยโบราณ รวมถึงวิธีการรักษาแบบแผนโบราณ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความเข้าใจและเคารพในภูมิปัญญาการแพทย์ของไทย
หมอบรัดเลย์มีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมสุขอนามัย เช่น การแนะนำให้ประชาชนรักษาความสะอาด การดื่มน้ำสะอาด และการกำจัดขยะ ซึ่งช่วยป้องกันการแพร่ระบาดของโรคภัยไข้เจ็บได้อย่างมีประสิทธิภาพ
หมอบรัดเลย์ได้แปลตำราทางการแพทย์จากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย เพื่อเผยแพร่ความรู้ทางการแพทย์แผนปัจจุบันให้แก่แพทย์และประชาชนชาวไทย ซึ่งช่วยพัฒนาความรู้ความเข้าใจด้านการแพทย์ของคนไทย
หมอบรัดเลย์ได้ก่อตั้งร้านขายยาแห่งแรกในประเทศไทย เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงยาแผนปัจจุบันได้สะดวกยิ่งขึ้น
ท่านเป็นผู้นำเข้ายาควินิน ซึ่งเป็นยารักษาโรคมาลาเรียที่มีประสิทธิภาพ เข้ามาใช้ในการรักษาผู้ป่วยในประเทศไทย ซึ่งช่วยลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคมาลาเรียได้อย่างมาก
คุณูปการด้านอื่นๆ
หมอบรัดเลย์ไม่ได้มีบทบาทโดดเด่นเพียงแค่ในวงการแพทย์เท่านั้น แต่ยังมีคุณูปการต่อประเทศไทยในด้านอื่นๆ อีกมากมาย ดังนี้ เช่น ด้านการพิมพ์ เป็นบุคคลแรกที่นำเครื่องพิมพ์แบบเหล็กเข้ามาในประเทศไทย และได้พิมพ์หนังสือภาษาไทยเล่มแรกชื่อ “หนังสือจินดามณี” ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการพัฒนาการพิมพ์และการเผยแพร่ความรู้ในประเทศไทย
ท่านได้มีส่วนร่วมในการจัดตั้งโรงเรียนสอนภาษาอังกฤษขึ้นในประเทศไทย โดยโรงเรียนแห่งแรกตั้งอยู่ที่วัดประยุรวงศาวาสวรวิหาร ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของระบบการศึกษาสมัยใหม่ของไทย
หมอบรัดเลย์เป็นผู้ริเริ่มการใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ในประเทศไทย เช่น การถ่ายภาพแบบดาแกโรไทป์ การทำแผนที่ และการประดิษฐ์เครื่องมือต่างๆ เช่น เครื่องสูบน้ำ
ท่านได้ศึกษาภาษาไทยอย่างจริงจัง และมีส่วนสำคัญในการพัฒนาอักขรวิธีภาษาไทย เช่น การนำเครื่องหมายวรรคตอนแบบตะวันตกมาใช้ รวมถึงการเรียบเรียงพจนานุกรมไทย-อังกฤษ ฉบับพิมพ์ครั้งแรก
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- ช่อง 7 เลือดไหล นางเอกดัง ไม่ต่อสัญญา แฟนๆ ใจหายละครกำลังรุ่ง
- “โบว์ เมลดา” โพสต์ซึ้งถึง “Kiss Me Five” ขอบคุณพรหมลิขิตที่ทำให้มาเจอกัน
- เปิดสีหน้า ‘โบว์ เมลดา’ ตกใจสุดขีด ให้สัมภาษณ์ขณะคนวิ่งหนี เหตุกราดยิงพารากอน
ข่าวล่าสุด
