รู้จัก ‘มะเร็งกล้ามเนื้อหัวใจ’ เกิดได้ยาก แต่อันตรายถึงชีวิต
รู้จักสาเหตุอาการ มะเร็งกล้ามเนื้อหัวใจ เกิดจากอะไรได้บ้าง วิธีเช็กอาการ รีบรักษาถ้าพบไว หลังมีข่าว อ๋อม อรรคพันธ์ เสียชีวิต
หัวใจเป็นอวัยวะที่สำคัญที่สุดในระบบไหลเวียนเลือดของเรา ทำหน้าที่สูบฉีดเลือดไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย แต่เมื่อพูดถึงโรคมะเร็ง หลายคนอาจไม่ทราบว่าหัวใจก็สามารถเป็นที่เกิดของมะเร็งได้เช่นกัน แม้ว่าโรคมะเร็งกล้ามเนื้อหัวใจจะเป็นโรคที่พบได้น้อยมาก แต่การรู้จักและเข้าใจโรคนี้จะช่วยให้เราดูแลสุขภาพหัวใจได้ดียิ่งขึ้น
โรคมะเร็งกล้ามเนื้อหัวใจคือการเกิดเนื้องอกมะเร็งในกล้ามเนื้อหัวใจ (myocardium) ซึ่งเป็นชั้นกลางของผนังหัวใจที่ทำหน้าที่หดตัวและผ่อนคลายเพื่อสูบฉีดเลือด โรคนี้แบ่งออกเป็นสองประเภทหลัก
- มะเร็งหัวใจปฐมภูมิ: เนื้องอกที่เกิดขึ้นโดยตรงในหัวใจ พบได้น้อยมาก (น้อยกว่า 0.1% ของเนื้องอกหัวใจทั้งหมด)
- มะเร็งหัวใจทุติยภูมิ: การแพร่กระจายของมะเร็งจากอวัยวะอื่นมาสู่หัวใจ พบได้บ่อยกว่า แต่ยังถือว่าเป็นโรคที่พบไม่บ่อย
ความชุกของโรค
โรคมะเร็งกล้ามเนื้อหัวใจเป็นโรคที่หายากมาก สถิติแสดงว่าพบเพียง 1-2 คนต่อประชากรล้านคน เนื่องจากหัวใจมีลักษณะเซลล์ที่ไม่เอื้อต่อการเกิดมะเร็ง และมีการไหลเวียนเลือดที่ดี ทำให้เซลล์มะเร็งไม่ค่อยเติบโตในบริเวณนี้
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง
สาเหตุของโรคมะเร็งกล้ามเนื้อหัวใจยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่มีปัจจัยบางอย่างที่อาจเพิ่มความเสี่ยง ได้แก่
- พันธุกรรม การมีประวัติครอบครัวที่เคยเป็นโรคนี้
- ระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำอาจมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น
- การสัมผัสสารก่อมะเร็ง สารเคมีหรือรังสีบางชนิด
อาการและสัญญาณเตือน
อาการของโรคมะเร็งกล้ามเนื้อหัวใจมักไม่เฉพาะเจาะจง และอาจคล้ายกับโรคหัวใจอื่น ๆ เช่น
- หายใจลำบาก โดยเฉพาะเวลานอนราบหรือออกกำลังกาย
- เจ็บหน้าอก อาจรู้สึกเหมือนถูกกดทับ
- หัวใจเต้นผิดจังหวะ หัวใจเต้นเร็วหรือช้ากว่าปกติ
- อาการบวมน้ำ บวมที่ขา เท้า หรือท้อง
- อ่อนเพลียและเหนื่อยง่าย
เนื่องจากอาการไม่เฉพาะเจาะจง การวินิจฉัยจึงต้องใช้เครื่องมือและการตรวจหลายอย่าง
- คลื่นไฟฟ้าหัวใจ (ECG): เพื่อตรวจหาความผิดปกติของการเต้นหัวใจ
- เอ็กซเรย์ทรวงอก: เพื่อดูขนาดและรูปร่างของหัวใจ
- อัลตราซาวด์หัวใจ (Echocardiogram): เพื่อตรวจสอบโครงสร้างและการทำงานของหัวใจ
- เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT scan) หรือ MRI: เพื่อดูรายละเอียดของเนื้องอก
- การตรวจชิ้นเนื้อ (Biopsy): เพื่อยืนยันว่าเป็นมะเร็งหรือไม่
การรักษา
การรักษาขึ้นอยู่กับขนาด ตำแหน่ง และประเภทของเนื้องอก รวมถึงสุขภาพทั่วไปของผู้ป่วย สามารถทำได้หลายวิธี
1. การผ่าตัด เป็นวิธีหลักในการกำจัดเนื้องอก แต่เนื่องจากความซับซ้อนของโครงสร้างหัวใจ อาจไม่สามารถผ่าตัดได้ทั้งหมด
2. เคมีบำบัด ใช้ยาเพื่อฆ่าเซลล์มะเร็ง
3. รังสีบำบัด ใช้รังสีเพื่อทำลายเซลล์มะเร็ง
4. การปลูกถ่ายหัวใจ:ในกรณีที่รุนแรงและไม่มีทางเลือกอื่น
การป้องกันและการดูแลสุขภาพหัวใจ
แม้ว่าเราไม่สามารถป้องกันโรคมะเร็งกล้ามเนื้อหัวใจได้ทั้งหมด แต่การดูแลสุขภาพหัวใจทั่วไปสามารถช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจอื่น ๆ ได้ ด้วยการออกกำลังกายสม่ำเสมอ เช่น การเดิน วิ่ง หรือว่ายน้ำ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เน้นผัก ผลไม้ ธัญพืช และลดอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวสูง หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพื่อป้องกันการทำลายหัวใจและหลอดเลือด และจัดการความเครียด ผ่านการฝึกหายใจลึกๆ โยคะ หรือการทำสมาธิ
เพื่อเฝ้าระวังความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้น แนะนำให้ตรวจสุขภาพประจำปีเพื่อหาสัญญาณผิดปกติแต่เนิ่นๆ
โรคมะเร็งกล้ามเนื้อหัวใจเป็นโรคที่พบได้น้อยมาก แต่การรู้จักและเข้าใจโรคนี้จะช่วยให้เราใส่ใจสุขภาพหัวใจมากขึ้น หากคุณหรือคนใกล้ชิดมีอาการที่น่าสงสัย ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยอย่างถูกต้อง การดูแลสุขภาพหัวใจเป็นเรื่องสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เพราะหัวใจที่แข็งแรงคือพื้นฐานของชีวิตที่ยืนยาวและมีความสุข
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง