หลังศาลรัฐธรรมนูญ มีคำวินิจฉัย เศรษฐา ทวีสิน แต่งตั้ง พิชิต ชื่นบาน ผิดมาตรฐานจริยธรรมร้ายแรง อันเป็นลักษณะต้องห้าม และต้องพ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี สิ้นสถานภาพนายกคนที่ 30 ของประเทศ
ประเด็นที่ศาลได้วินิจฉัย คือ การที่นายเศรษฐา นำความกราบบังคมทูลเพื่อโปรดเกล้าแต่งตั้งนายพิชิต ชื่นบาน เป็นรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรีนั้น นายเศรษฐารู้หรือควรรู้ มีเจตนาหรือไม่ ที่เสนอชื่อนายพิชิต ซึ่งศาลฎีกาเคยมีคำสั่งจำคุก 6 เดือน ฐานละเมิดอำนาจศาลขึ้นดำรงตำแหน่งรัฐมนตรี
ศาลรัฐธรรมนูญมีคำวินิจฉัยเสียงข้างมาก 5 ต่อ 4 การกระทำดังกล่าวของนายเศรษฐา เข้าข่ายฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามมาตรฐานจริยธรรมอย่างร้ายแรง ทำให้ความเป็นรัฐมนตรีของนายเศรษฐาสิ้นสุดลงเฉพาะตัว
นอกจากนี้ คำวินิจฉัยดังกล่าวยังส่งผลให้คณะรัฐมนตรี (ครม.) ของนายเศรษฐา ทั้ง 36 รายชื่อ พ้นจากตำแหน่งไปด้วยกันทั้งคณะด้วย
รายชื่อ “ครม. เศรษฐา” หลังผลพวงเจอโละทั้งคณะ
ก่อนหน้านี้ คณะรัฐมนตรีของนายเศรษฐาที่ปรับใหม่ ได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ เข้าบริหารราชการแผ่นดิน เมื่อ 2 กันยายน 2566 ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มีหัวหน้าคณะรัฐมนตรี คือ นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีคนที่ 30 เป็นสมัยแรก ที่มาจากการโหวตโดยที่ประชุมร่วมของรัฐสภา
มีองค์ประกอบ รัฐมนตรี ไม่เกิน 35 คน รวม 1 นายกรัฐมนตรี จึงเท่ากับ 36 คน
คณะครม. ชุดดังกล่าวได้รับการจัดสรรเก้าอี้จาก 6 พรรคร่วมรัฐบาล ได้แก่ พรรคพลังประชารัฐ, รวมไทยสร้างชาติ, ภูมิใจไทย, ชาติไทยพัฒนา, เพื่อไทย และประชาชาติ
ทั้งนี้ การจับมือเป็นขั้วการเมืองฝ่ายรัฐบาลยังมีพรรคการเมืองอีกจำนวน 5 พรรคที่ไม่ได้รับการจัดสรรตำแหน่งใน ครม.
พรรคเพื่อไทย
1. นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี ควบ รมว.คลัง
2. นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกฯ ควบ รมว.พาณิชย์
3. นายปานปรีย์ พหิทธานุกร รองนายกฯ ควบ รมว.ต่างประเทศ
4. นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รองนายกฯ
5. นางพวงเพชร ชุนละเอียด รมต.ประจำสำนักนายกฯ
6. นายพิชิต ชื่นบาน รมต.ประจำสำนักนายกฯ
7. นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว รมว.สาธารณสุข
8. นายประเสริฐ จันทรรวงทอง รมว.ดีอีเอส
9. นายสุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ รมว.คมนาคม
10. นายสุทิน คลังแสง รมว.กลาโหม
11. นางสุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รมว.ท่องเที่ยวและกีฬา
12. นายเสริมศักดิ์ พงษ์พานิช รมว.วัฒนธรรม
13. นายจุลพันธ์ อมรวิวัฒน์ รมช.คลัง
14. นางมนพร เจริญศรี รมช.คมนาคม
15. นายสุรพงษ์ ปิยโชติ รมช.คมนาคม
16. นายจักรพงษ์ แสงมณี รมช.ต่างประเทศ
17. นายเกรียง กัลป์ตินันท์ รมช.มหาดไทย
18. นายไชยา พรหมา รมช.เกษตรและสหกรณ์
พรรคภูมิใจไทย
19. นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกฯ ควบ รมว.มหาดไทย
20. พล.ต.อ.เพิ่มพูน ชิดชอบ รมว.ศึกษาธิการ
21. นายพิพัฒน์ รัชกิจประการ รมว.แรงงาน
22. น.ส.ศุภมาส อิศรภักดี รมว.อุดมศึกษา
23. นายทรงศักดิ์ ทองศรี รมช.มหาดไทย
24. นายชาดา ไทยเศรษฐ์ รมช.มหาดไทย
25. นายสุรศักดิ์ พันธ์เจริญวรกุล รมช.ศึกษาธิการ
26. นายนภินทร ศรีสรรพางค์ รมช.พาณิชย์
พรรคพลังประชารัฐ
27. พล.ต.อ.พัชรวาท วงษ์สุวรรณ รองนายกฯ ควบ รมว.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
28. ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า รมว.เกษตรและสหกรณ์
29. นายสันติ พร้อมพัฒน์ รมช.สาธารณสุข
30. นายไผ่ ลิกค์ รมช.พาณิชย์
พรรครวมไทยสร้างชาติ
31. นายพีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค รองนายกฯ ควบ รมว.พลังงาน
32. น.ส.พิมพ์ภัทรา วิชัยกุล รมว.อุตสาหกรรม
33. นายอนุชา นาคาศัย รมช.เกษตรและสหกรณ์
34. นายกฤษฎา จีนะวิจารณะ รมช.คลัง
พรรคชาติไทยพัฒนา
35. นายวราวุธ ศิลปอาชา รมว.พัฒนาสังคมและความั่นคงของมนุษย์
พรรคประชาชาติ
36. พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง รมว.ยุติธรรม
จากนี้ คณะรัฐมนตรีชุดเก่าทั้ง 36 คน จะกลายเป็นคณะรัฐมนตรีรักษาการจนกว่าจะมีรัฐบาลใหม่ โดย นายภูมิธรรม เวชยชัย ในฐานะรองนายกรัฐมนตรีคนที่ 1 จะทำหน้าที่รักษาการนายกฯ และมีอำนาจยุบสภา
ข้อมูลจากบีบีซีไทย นับจากศาลรัฐธรรมนูญถือกำเนิดในไทยครั้งแรกตามรัฐธรรมนูญ 2540 ต่อเนื่องมาถึงรัฐธรรมนูญ 2550 และ 2560 มีนายกฯ 2 คน ต้องพ้นจากตำแหน่งด้วยคำตัดสินของศาลรัฐธรรมนูญ คือ นายสมัคร สุนทรเวช นายกฯ คนที่ 25 ขาดคุณสมบัตินายกฯ เพราะรับจ้างเป็นพิธีกรรายการอาหาร หรือที่รู้จักในชื่อ “คดีชิมไปบ่นไป” เมื่อปี 2551
และ น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร นายกฯ คนที่ 28 ต้องแถลงยุบสภาเพราะคดีโยกย้ายเลขาธิการ สมช. โดยมิชอบ เมื่อปี 2556.
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ภูมิธรรม นั่งรักษาการแทน หลัง เศรษฐา สิ้นสุดความเป็นรัฐมนตรีทันที
- ไม่รอด เศรษฐา พ้นเก้าอี้นายก ศาลรธน. ฟัน ผิดจริยธรรมร้ายแรง
- ประวัติ พิชิต ชื่นบาน นักกฎหมาย เคียงบ่าตระกูลชินวัตร คีย์แมนคดีเศรษฐา
