รู้ทันอาการอาหารเป็นพิษ ภัยใกล้ตัวที่เกิดได้ทุกเมื่อหากไม่ระวัง สาเหตุของอาการอาหารเป็นพิษนั้นเกิดได้จากหลายปัจจัย ทำความรู้จักกับสาเหตุ อาการ และวิธีป้องกันเบื้องต้น เพื่อจะได้ไม่เกิดอันตรายที่ร้ายแรงกับตนเอง
อาหารเป็นพิษ เกิดจากการบริโภคอาหารหรือเครื่องดื่มที่มีเชื้อโรค เช่น แบคทีเรีย ไวรัส หรือปรสิตปนเปื้อน ซึ่งเมื่อเข้าสู่ร่างกายจะทำให้เกิดอาการไม่สบายต่าง ๆ
สาเหตุของอาหารเป็นพิษ
- การปรุงอาหารไม่สะอาด: อุปกรณ์ครัวที่ไม่สะอาด มือที่ไม่สะอาด หรือการปรุงอาหารไม่สุก
- การเก็บรักษาอาหารไม่ถูกวิธี: การเก็บอาหารไว้ในอุณหภูมิที่ไม่เหมาะสม หรือการเก็บอาหารไว้เกินระยะเวลาที่กำหนด
- วัตถุดิบปนเปื้อน: วัตถุดิบที่นำมาปรุงอาหารอาจปนเปื้อนเชื้อโรคมาจากแหล่งผลิตหรือระหว่างการขนส่ง
อาการของอาหารเป็นพิษ
- อาการทางเดินอาหาร: ปวดท้อง ท้องเสีย อาเจียน คลื่นไส้
- อาการอื่นๆ: ไข้ หนาวสั่น ปวดกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย
หมายเหตุ: อาการของอาหารเป็นพิษอาจรุนแรงแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อโรคและปริมาณที่ได้รับ
วิธีการป้องกันอาหารเป็นพิษ
- รักษาความสะอาด: ล้างมือบ่อยๆ โดยเฉพาะก่อนปรุงอาหารและหลังเข้าห้องน้ำ ล้างผักผลไม้ให้สะอาดก่อนนำมาปรุงอาหาร
- ปรุงอาหารให้สุก: ปรุงอาหารให้สุกทั่วถึง โดยเฉพาะเนื้อสัตว์และสัตว์ปีก
- แยกอาหารดิบและสุก: หลีกเลี่ยงการใช้ภาชนะเดียวกันในการเตรียมอาหารดิบและสุก
- เก็บรักษาอาหารอย่างถูกวิธี: เก็บอาหารในอุณหภูมิที่เหมาะสม และไม่ควรเก็บอาหารไว้เกินระยะเวลาที่กำหนด
- เลือกซื้ออาหารที่สดใหม่: เลือกซื้ออาหารที่สดใหม่และมีฉลากแสดงวันผลิตและวันหมดอายุ
เมื่อเกิดอาการอาหารเป็นพิษ ควรทำอย่างไร
- ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอ เพื่อชดเชยน้ำที่สูญเสียไปจากการอาเจียนและท้องเสีย ดื่มน้ำเปล่า น้ำเกลือแร่ (ORS) หรือน้ำผลไม้ที่ไม่มีเนื้อ หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน แอลกอฮอล์ หรือน้ำอัดลม
- งดอาหารแข็ง ควรอาหารเหลวที่ย่อยง่าย เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม ซุปใส น้ำซุปไก่ เมื่ออาการดีขึ้น ค่อยๆ เพิ่มปริมาณและชนิดของอาหารทีละน้อย
- พักผ่อนให้เพียงพอ จะช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้เร็วขึ้น งดการออกกำลังกายหรือทำงานหนัก
- ทานยาแก้ปวด หากมีอาการปวดท้องหรือปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ สามารถทานยาแก้ปวด เช่น พาราเซตามอล ได้ โดยควรปรึกษาเภสัชกรก่อนใช้ยา
- ไปพบแพทย์ หากมีอาการรุนแรง เช่น ท้องเสียรุนแรง ถ่ายเป็นเลือด อาเจียนเป็นเลือด มีไข้สูง หรือมีอาการป่วยอื่นๆ ร่วมด้วย ควรไปพบแพทย์ทันที หรือหากอาการไม่ดีขึ้นภายใน 2-3 วัน ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษา
ข้อควรระวัง: อย่าซื้อยาเอง การทานยาเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร อาจทำให้เกิดอันตรายได้ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนทานอาหารเสริมชนิดใด ๆ การป้องกันการแพร่เชื้อ ควรล้างมือบ่อยๆ หลังเข้าห้องน้ำ และก่อนรับประทานอาหาร
หากคุณมีข้อสงสัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับอาหารเป็นพิษ สามารถปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรได้ ข้อมูลนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความรู้ทั่วไปเท่านั้น ไม่ควรถือเป็นคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำที่เหมาะสมกับสภาวะของคุณ
