ควรรู้! หลังผ่าตัด ห้ามกินอะไร และสามารถกินอะไรได้บ้าง ป้องกันแผลอักเสบหายช้า รวมมาให้ครบ อาหารแสลงที่ผู้ป่วยผ่าตัดไม่ควรรับประทาน
หากใครที่ต้องดูแลคนป่วยหลังผ่าตัด นอกจากจะต้องใส่ใจในเรื่องความเป็นอยู่แล้ว ก็ควรสนใจรายละเอียดเกี่ยวกับอาหารการกินด้วย เพราะมีหลายเมนูที่ถือเป็นอาหารแสลงหลังผ่าตัดที่ควรเลี่ยง เพราะนอกจากจะทำให้อาการป่วยหายช้า ยังเสี่ยงก่อให้เกิดแผลติดเชื้อ หรือภาวะแทรกซ้อนอีกด้วย ฉะนั้นคนที่ใกล้ชิดผู้ป่วยจึงต้องศึกษาให้ดีว่า หลังผ่าตัด กินอะไรได้หรือไม่ได้บ้าง เพื่อช่วยให้ร่างกายฟื้นฟูได้อย่างมีประสิทธิภาพตามที่ควร
หลังผ่าตัด ห้ามกินอะไร และกินอะไรได้บ้าง
การจะดูแลร่างกายให้หายดีจากการผ่าตัด ผู้ป่วยจะต้องใส่ใจอาหารการกิน และเลี่ยงทานของแสลง ซึ่งประกอบไปด้วยของหมักดอง อาการกึ่งสุกกึ่งดิบ ตลอดจนอาหารที่มีรสจัดและโซเดียมสูง
อาหารที่ไม่ควรกินหลังผ่าตัดใหญ่
การรักษาด้วยกระบวนการผ่าตัด ทำให้ร่างกายของผู้ป่วยต้องใช้เวลาในการฟื้นตัว และอาจอยู่ในช่วงซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ ซึ่งผู้ป่วยจะเป็นจะต้องงดทานอาหารต้องห้ามเหล่านี้
1. อาหารสุก ๆ ดิบ ๆ
แม้จะเป็นของโปรดใครหลายคน แต่อาหารสุก ๆ ดิบ ๆ เช่น ลาบก้อย ซาซิมิ ยำกุ้งสด ไม่เหมาะจะให้ผู้ป่วยที่เพิ่งเข้ารับการผ่าตัดรับประทาน เพราะอาหารประเภทนี้ไม่ค่อยสะอาด และอาจมีเชื้อปนเปื้อนสูง ซึ่งอาจส่งผลต่อแผลผ่าตัดหรือก่อให้เกิดการติดเชื้อแทรกซ้อนได้
2. อาหารหมักดอง
ผู้ป่วยหลังผ่าตัดควรงดทานอาหารหมักดอง โดยเฉพาะหน่อไม้ดอง และปลาร้า เพื่อหลีกเลี่ยงกระบวนการผลิตที่ไม่ได้คุณภาพ ที่อาจส่งผลกระทบต่อการฟื้นร่างกายของผู้ป่วย
3. อาหารทะเล
คนใกล้ชิดต้องเตือนให้ผู้ป่วย หักห้ามใจจากการทานอาหารทะเลหลังผ่าตัด เพราะมีการสังเกตพบว่า ผู้ที่ทานอาหารทะเล เช่น กุ้ง หมึก หอย หลายคนมีอาการแผลหายช้า และในผู้ป่วยบางคน แผลเกิดเป็นรอยนูนไม่สวยงามอีกด้วย
4. อาหารรสจัด
การทานอาหารรสจัด เช่น เข้มจัด หวานจัด เผ็ดจัด อาจทำให้ร่างกายได้รับโซเดียมและน้ำตาลในปริมาณที่สูงเกินพอดี ส่งผลให้เลือดหนืด ความดันโลหิตสูง ฟื้นตัวจากอาการป่วยได้ช้า และเสี่ยงส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาวได้
5. อาหารทอดและของมัน
หลังจากผ่าตัดหากทานอาหารทอดหรือของมัน ๆ เช่น ไก่ทอด ไส้กรอกทอด หมูกรอบ อาจทำให้เกิดภาวะอุดตันในเส้นเลือด จนเลือดไหลเวียนได้ไม่สะดวก นำไปสู่การอักเสบและแผลที่หายช้าลง
6. เครื่องดื่มแอลกอฮอล์
หลังการผ่าตัดประมาณ 1-2 เดือนแรก ผู้ป่วยจำเป็นจะต้องงดการดื่มแอลกอฮอล์ ไม่ว่าจะ เหล้า เบียร์ หรือไวน์ เพราะแอลกอฮอล์จะเข้าไปทำให้แผลสมานช้า และหากเกิดอุบัติซ้ำซ้อนเพราะความเมา ก็อาจจะทำให้อาการแย่ลงได้
อาหารที่ควรทานหลังผ่าตัด
สำหรับผู้ที่เข้ารับการผ่าตัด และอยากให้ร่างกายฟื้นฟูได้เร็ว แนะนำให้ทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย และมีโภชนาการสูง ดังต่อไปนี้
1. อาหารที่มีวิตามินซีสูง
วิตามินซีถือเป็นสารอาหารที่จำเป็นสำหรับร่างกายผู้ป่วย เพราะมีส่วนสำคัญในการช่วยสร้างเม็ดเลือดแดง ซึ่งส่งผลต่อความแข็งแรงของหลอดเลือดและการสะมานแผล โดยอาหารที่มีวิตามินซีสูงคือ ผักและผลไม้ อาทิ
- ส้ม
- ฝรั่ง
- มะละกอ
- กีวี่
- บร็อกโคลี่
2. อาหารที่มีโปรตีนสูง
การฟื้นฟูร่างกายและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ จำเป็นจะต้องใช้โปรตีนจำนวนมากเพื่อสร้างเนื้อเยื่อ ฉะนั้นผู้ป่วยจึงควรทาน นม ไข่ ให้เยอะเป็นพิเศษ เพื่อให้ร่างกายหายเร็ว และหากใครที่เป็นมังสาวิรัติหรือกินเจ ก็สามารถหาโปรตีนจากพืชผักมาทดแทนได้ เช่น ธัญพืช นมถั่วเหลือง เป็นต้น
3. ดื่มน้ำเยอะ ๆ
แม้จะฟังเป็นเรื่องที่ทำได้ง่ายและใกล้ตัว แต่ผู้ป่วยหลายคนมักละเลยการดื่มน้ำเปล่า เพราะรู้สึกว่าไม่กระหายเนื่องจากอยู่แต่ในห้องนอนหรือโรงพยาบาล แต่ความจริงแล้วน้ำเป็นองค์ประกอบที่สำคัญในการฟื้นตัวและช่วยสะมานแผล ฉะนั้นผู้ป่วยจึงควรดื่มน้ำวันละ 8-10 แก้วถึงจะดีต่อร่างกาย
4. อาหารที่มีธาตุเหล็กและรังสี
ธาตุเหล็กและรังสีถือเป็นแร่ธาตุที่สำคัญ ที่เข้าไปกระตุ้นการฟื้นฟูและสะมานแผลผ่าตัด ตลอดจนเสริมสร้างคอลลาเจนและสังเคราะห์โปรตีน ซึ่งสามารถพบได้บ่อยในอาหารประเภท ปลา ไข่ ผักใบเขียว ถั่วเหลือง และอาหารทะเล
5. อาหารที่มีไขมันดี
ไขมันดีมีประโยชน์ต่อร่างกายผู้ป่วยมากกว่าที่คิด เพราะมันสามารถซ่อมแซมเยื่อหุ้มเซลล์ ตลอดจนสลายโปรตีนจากกล้ามเนื้อมาช่วยฟื้นฟูร่างกายได้ ซึ่งไขมันดีที่ควรทานมักพบใน น้ำมันรำข้าว น้ำมันงา และอัลมอนด์
ทั้งนี้หากใครที่เพิ่งผ่าตัดเสร็จ หรือต้องดูแลผู้ป่วยที่ฟื้นตัวจากการผ่าตัด อย่าลืมปรึกษาเรื่องการทานอาหารกับแพทย์เจ้าของไข้ เพื่อจะได้ทานอาหารที่มีประโยชน์และไม่ส่งผลเสียต่อร่างกายในอนาคต.
