เปิดบทกล่าวบูชา วันไหว้ครู 2567 ประเพณีดั้งเดิมของไทยที่สะท้อนความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นของนักเรียนและครู ผู้ให้ความรู้ความเมตตา
วันพฤหัสบดีถือเป็นวันของครู ในปีภาคการศึกษา 1/2567 นี้ ทุกสถานศึกษาทั้งประถมและมัธยมได้จัดพิธีให้ศิษย์ได้ระลึกมุทิตาจิตถึงพระคุณของครูผู้เป็นเรือจ้าง โดยประเพณีนิยมของพิธีไหว้ครู จะมีทั้งการทำพานและช่อกรวยดอกไม้ไหว้บูชาครูบาอาจารย์ผู้มีพระคุณ ตลอดจนร่วมกล่าวบทบูชาครูและบทสวดมนต์ ‘ปาเจรา’ เพื่อน้อมรำลึกถึงพระคุณที่สาม
บทสวดวันไหว้ครู 13 มิถุนายน 2567
“ครู” คือผู้ให้ ผู้เสียสละ ผู้ที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความเมตตา ซึ่งนับว่าเป็นพระคุณที่สามของลูกศิษย์ทุกคน ฉะนั้นในทุก ๆ ปี ประเทศไทยจึงมีธรรมเนียม “วันไหว้ครู” เพื่อเปิดโอกาสให้ลูกศิษย์ทั้งนักเรียนและนักศึกษา ได้ออกมากล่าวขอบคุณบูชาครู พร้อมด้วยพานดอกไม้ธูปเทียนและบทสวด ดังต่อไปนี้
บทสวด คำกล่าวบูชา วันไหว้ครู ทำนองสรภัญญะ
อนึ่งข้าคำนับน้อม
ต่อพระครูผู้การุณย์
โอบเอื้อและเจือจุน อนุศาสน์ทุกสิ่งสรรพ์
ยัง บ ทราบก็ได้ทราบ ทั้งบุญบาปทุกสิ่งอัน
ชี้แจงและแบ่งปัน ขยายอรรถให้ชัดเจน
จิตมากด้วยเมตตา และกรุณา บ เอียงเอน
เหมือนท่านมาแกล้งเกณฑ์ ให้ฉลาดและแหลมคม
ขจัดเขลาบรรเทาโม หะจิตมืดที่งุนงม
กังขา ณ อารมณ์ ก็สว่างกระจ่างใจ
คุณส่วนนี้ควรนับ ถือว่าเลิศ ณ แดนไตร
ควรนึกและตรึกใน จิตน้อมนิยมชม
บทสวดไหว้ครู เนื้อเพลง ปาเจรา
ปาเจราจริยา โหนติ คุณุตตรานุสาสกา
ข้าขอประณตน้อมสักการ บูรพคณาจารย์
ผู้กอปรเกิดประโยชน์ศึกษา
ทั้งท่านผู้ประสาทวิชา อบรมจริยา
แก่ข้าในการปัจจุบัน
ข้าขอเคารพอภิวันท์ ระลึกคุณอนันต์
ด้วยใจนิยมบูชา
ขอเดชกตเวทิตา อีกวิริยะพา
ปัญญาให้เกิดแตกฉาน
ศึกษาสำเร็จทุกประการ อายุยืนนาน
อยู่ในศีลธรรมอันดี
ให้ได้เป็นเกียรติเป็นศรี ประโยชน์ทวี
แก่ข้าฯ และประเทศไทยเทอญ
ปัญญาวุฒิ กะเร เตเต ทินโนวาเท นะมามิหัง
คำปฏิญาณตน วันไหว้ครู
เราคนไทย ใจกตัญญู รู้คุณชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
เรานักเรียน จักต้องประพฤติตน ให้อยู่ในระเบียบวินัย ของโรงเรียน
เรานักเรียน จักต้องไม่ทำตน ให้เป็นที่เดือดร้อน แก่ตนเอง และผู้อื่น
เพลงพระคุณที่สาม
ครูบาอาจารย์ ที่ท่านประทานความรู้มาให้
อบรมจิตใจ ให้รู้ผิดชอบชั่วดี
ก่อนจะนอนสวดมนต์อ้อนวอนทุกที
ขอกุศลบุญบารมีส่งเสริมครูนี้ให้ร่มเย็น
ครูมีบุญคุณจะต้องเทิดทูลเอาไว้เหนือเกล้า
ท่านสั่งสอนเรา อบรมให้เราไม่เว้น
ท่านอุทิศ ไม่คิดถึงความยากเย็น
สอนให้รู้จัดเจน เฝ้าแนะ เฝ้าเน้น มิได้อำพราง
* พระคุณที่สาม งดงามแจ่มใส
แต่ว่าใครหนอใคร เปรียบเปรยครูไว้ว่าเป็นเรือจ้าง
ถ้าหากจะคิด ยิ่งคิดยิ่งเห็นว่าผิดทาง
มีใครไหนบ้างแนะนำแนวทางอย่างครู
บุญเคยทำมาตั้งแต่ปางใด เรายกให้ท่าน
ตั้งใจกราบกราน เคารพคุณท่าน กตัญญู
โรคและภัย อย่ามาแผ้วพานคุณครู
ขอกุศลผลบุญค้ำชู ให้ครูมีสุขชั่วนิรันดร
(*)
ให้ครูมีสุขชั่วนิรันดร
ทั้งนี้ในพิธีไหว้ครู จะทำการกล่าวบทสวดและร่วมร้องเพลงบูชาครู พร้อมกับถือพานดอกไม้ธูปเทียน โดยในพานหรือช่อดอกไม้ จะประกอบไปด้วยดอกไม้สีสันสดใสหลากหลายชนิด แต่ไฮไลท์เด่นจะอยู่ที่ ดอกเข็ม หญ้าแพรก ข้าวตอก และ ดอกมะเขือ เนื่องจากมีความหมายมงคลและเป็นประเพณีที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน ทั้งนี้หากใครที่มีเวลาว่างในวันไหว้ครู 8 มิถุนายน 2566 อย่าลืมหาดอกไม้กลับไปเยี่ยมเยียนครูคนโปรดกันบ้างนะ.
