อันตรายมาก เครื่องอบโอโซน ทำลายปอด-ถึงตาย คนเข้าใจผิดคิดว่าดี

กลางโรงหนังดัง เจอ ‘เครื่องอบโอโซน’ เปิดทิ้งไว้ขณะคนเดินพลุกพล่าน ผู้เชี่ยวชาญชี้อันตรายรุนแรง ทำลายปอด-เสี่ยงเสียชีวิต
กรณีผู้ใช้เฟซบุ๊กรายหนึ่งโพสต์หลังเดินออกจากโรงภาพยนตร์ย่านแครายแล้วได้กลิ่นผิดปกติ จนพบต้นตอเป็นเครื่องทำโอโซนตั้งทำงานอยู่ท่ามกลางผู้มาใช้บริการ พนักงานเข้าใจผิดว่าเป็นเพียงเครื่องฟอกอากาศทั่วไป แสดงถึงความหละหลวมเรื่องมาตรการความปลอดภัยในพื้นที่สาธารณะ รวมถึงความเข้าใจผิดเกี่ยวกับ ‘โอโซน’ ที่คนจำนวนมากยังคิดว่าเป็นอากาศบริสุทธิ์ ทั้งที่ความจริงแล้วหากใช้ผิดวิธี นี่คือก๊าซพิษที่มีอันตรายร้ายแรงต่อระบบทางเดินหายใจ
ความเข้าใจผิดระหว่าง ‘อากาศบริสุทธิ์’ กับ ‘ก๊าซพิษ’
คนไทยจำนวนมากคุ้นเคยกับคำว่า ‘สูดโอโซนให้ชุ่มปอด’ ตามสถานที่ท่องเที่ยวทางธรรมชาติ จนเกิดภาพจำว่าโอโซนคือสิ่งดี แต่ในทางวิทยาศาสตร์และการแพทย์ โอโซน () มีสองหน้าที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง ดังคำกล่าวที่ว่า “Good up high, Bad nearby”
-
โอโซนในชั้นบรรยากาศ ดี อยู่ในชั้นบรรยากาศสตราโตสเฟียร์ ทำหน้าที่กรองรังสียูวีจากดวงอาทิตย์ เป็นเกราะป้องกันโลก
-
โอโซนภาคพื้นดิน ไม่ดี คือก๊าซพิษที่เกิดจากปฏิกิริยาเคมี หรือการสร้างขึ้นจากเครื่องจักร มีฤทธิ์กัดกร่อนสูง ระคายเคืองเนื้อเยื่ออย่างรุนแรง จัดเป็นมลพิษทางอากาศชนิดหนึ่ง
การเปิดเครื่องอบโอโซนเพื่อฆ่าเชื้อโรคหรือกำจัดกลิ่น จำเป็นต้องใช้ความเข้มข้นสูง ซึ่งเป็นระดับที่เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิต หากสูดดมเข้าไปโดยตรงจะทำลายระบบทางเดินหายใจ โดยก๊าซโอโซนจะเข้าไปกัดกร่อนเนื้อเยื่อบุโพรงจมูก คอ และปอด ทำให้เกิดอาการไอ แน่นหน้าอก หายใจลำบาก
ในกรณีที่ได้รับก๊าซความเข้มข้นสูงเป็นเวลานาน ปอดจะเสียหายถาวร ประสิทธิภาพการแลกเปลี่ยนออกซิเจนลดลง จนอาจนำไปสู่ภาวะล้มเหลวของระบบทางเดินหายใจ
อันตรายต่อสัตว์เลี้ยง เช่น สุนัข หรือแมว มีระบบทางเดินหายใจที่ไวต่อสารเคมีมากกว่ามนุษย์ เคยมีกรณีศึกษาที่แมวเสียชีวิตยกบ้านจากการที่เจ้าของเปิดเครื่องทิ้งไว้โดยไม่ระวัง
นอกจากนี้ โอโซนทำปฏิกิริยากับสารระเหยในอากาศ (VOCs) ก่อให้เกิดสารพิษใหม่อย่าง ฟอร์มาลดีไฮด์ ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง
หลักการใช้เครื่องโอโซนที่ถูกต้องตามมาตรฐานความปลอดภัย
ผู้ประกอบการ ห้างสรรพสินค้า หรือโรงภาพยนตร์ จำเป็นต้องตระหนักถึงความรับผิดชอบต่อความปลอดภัยของลูกค้า การใช้เครื่องมือเหล่านี้ต้องปฏิบัติตามกฎเหล็กอย่างเคร่งครัด การอบโอโซนต้องทำในพื้นที่ปิดมิดชิด ห้าม มีคนหรือสัตว์เลี้ยงอยู่ในพื้นที่นั้นอย่างเด็ดขาด ควรทำในช่วงปิดทำการ หรือช่วงที่ไม่มีผู้ใช้บริการ
หลังเครื่องทำงานเสร็จ ต้องทิ้งระยะเวลาให้โอโซนสลายตัวกลับเป็นออกซิเจน หรือเปิดระบบระบายอากาศไล่อากาศเสียออกให้หมดก่อนอนุญาตให้คนเข้าพื้นที่ หากมีการใช้งาน ต้องมีป้ายเตือนชัดเจน ห้ามบุคคลภายนอกเข้าใกล้บริเวณ
กรณีนี้หากมีลูกค้าได้รับอันตรายจากการสูดดมก๊าซโอโซนจนล้มป่วยหรือเสียชีวิต ผู้ประกอบการจะมีความผิดทั้งทางแพ่งและอาญา เพราะเข้าข่ายกระทำโดยประมาทเป็นเหตุให้ผู้อื่นได้รับอันตรายแก่กายหรือจิตใจ (หรือถึงแก่ความตาย) ทางแพ่ง ต้องรับผิดชอบชดใช้ค่าสินไหมทดแทน ค่ารักษาพยาบาล และความเสียหายที่เกิดขึ้นจากการละเมิดมาตรการความปลอดภัย

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- อ.เจษฎา เตือน “เที่ยวสูดโอโซน” ใช้คำผิด โอโซนไม่ใช่อากาศบริสุทธิ์ เสี่ยงปอดพัง
- เที่ยวดอยอินทนนท์ หนาวนี้ห้ามพลาด สูดโอโซนจุใจต่ำสุด 7 องศา
- อากาศดีส่งท้ายปี ฝุ่นPM2.5 ทั่วไทยไม่เกินเกณฑ์ มีลมเย็นตอนเช้า
ติดตาม The Thaiger บน Google News:





