การใช้ชีวิตในยุคปัจจุบันทำให้หลายคนต้องนั่งติดต่อกันเป็นเวลานาน ไม่ว่าจะเป็นการทำงานหน้าคอมพิวเตอร์ การเรียนออนไลน์ หรือแม้แต่การเดินทางไกล และอาจนำไปสู่โรคภัยร้ายแรงหรือปัญหาของร่างกายได้
การนั่งทำงานนาน ๆ หรือใช้ชีวิตอยู่กับโต๊ะโดยไม่ลุกไปไหนทั้งวัน อาจส่งผลร้ายแรงกว่าที่คิด งานวิจัยเผย การนั่งเกิน 8 ชั่วโมงต่อวัน เพิ่มความเสี่ยงอายุสั้นถึง 8 เปอร์เซ็นต์ ในทุกชั่วโมงที่นั่ง แม้คนไทยจะนั่งเฉลี่ย 6 ชม. 23 นาทีต่อวัน แต่ก็ยังถือว่าอยู่ในระดับเสี่ยง
ดังนั้น ผลเสียของการนั่งนานเกินไปจึงอาจส่งผลต่อระบบสุขภาพระยะยาวทั้ง ปัญหาระบบขับถ่าย การไหลเวียนโลหิต ระบบย่อยอาหาร หรือแม้แต่ระบบประสาทที่กระทบด้านความคิดสร้างสรรค์และความจำอีกด้วย
ปวดท้อง ท้องอืด ท้องเฟ้อ
การนั่งลงหลังรับประทานอาหารทำให้ช่องท้องถูกบีบอัด ส่งผลให้การย่อยอาหารช้าลง และอาจนำไปสู่อาการไม่พึงประสงค์ต่าง ๆ เช่น ปวดท้อง ท้องอืด ท้องเฟ้อ และท้องผูก นอกจากนี้ยังอาจส่งผลต่อสมดุลของจุลินทรีย์ในลำไส้ ซึ่งมีความสำคัญต่อสุขภาพโดยรวม
หัวใจต้องทำงานหนักขึ้น
เมื่อคุณนั่งเป็นเวลานาน การไหลเวียนของเลือดจะช้าลง ทำให้หัวใจต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกาย นอกจากนี้ กล้ามเนื้อของคุณจะเผาผลาญไขมันน้อยลง ทำให้กรดไขมันสะสมในหลอดเลือดและเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด เช่น โรคหัวใจขาดเลือด โรคหลอดเลือดสมอง
ร่างกายไม่ตอบสนองต่ออินซูลิน
การนั่งนาน ๆ ส่งผลต่อความสามารถของร่างกายในการตอบสนองต่ออินซูลิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด เมื่อร่างกายไม่ตอบสนองต่ออินซูลินอย่างเหมาะสม ตับอ่อนจะต้องผลิตอินซูลินมากขึ้นเรื่อยๆ จนในที่สุดอาจนำไปสู่ภาวะดื้ออินซูลินและโรคเบาหวานชนิดที่ 2
เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งบางชนิด
งานวิจัยหลายชิ้นพบว่าการนั่งนานๆ เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งปอด และมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก แม้กลไกที่แน่ชัดยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่นักวิจัยสันนิษฐานว่าอาจเกี่ยวข้องกับการผลิตอินซูลินที่มากเกินไป หรือการลดลงของสารต้านอนุมูลอิสระในร่างกาย
ความจำและสมาธิลดลง
เมื่อร่างกายอยู่นิ่ง ๆ เป็นเวลานาน สมองจะได้รับเลือดและออกซิเจนน้อยลง ส่งผลให้การทำงานของสมองช้าลง ความจำและสมาธิลดลง และอาจรู้สึกอ่อนเพลีย เฉื่อยชา หรือไม่มีสมาธิ
ภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรง
การนั่งนานเปรียบได้กับร่างกายที่แทบไม่ได้ขยับร่างกายเลยจึงส่งผลให้กล้ามเนื้ออ่อนแรงลง ขณะเดียวกันก็ทำให้เกิดแรงกดทับบริเวณหลัง คอ บ่า ไหล่ สะโพก และขา ซึ่งอาจนำไปสู่อาการปวดเมื่อยเรื้อรัง นอกจากนี้ การขาดการเคลื่อนไหวยังส่งผลให้กระดูกและข้อเสื่อมเร็วขึ้น และเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคกระดูกพรุน
ลิ่มเลือดอุดตัน
อันตรายร้ายแรงอีกอย่างจากการนั่งนานเกินไป คือ อาจทำให้เลือดไหลเวียนในขาลดลง ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพต่างๆ เช่น อาการบวมที่ข้อเท้า เส้นเลือดขอด และที่ร้ายแรงที่สุดคือภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำส่วนลึก (DVT) ซึ่งหากลิ่มเลือดนี้หลุดไปอุดตันที่ปอด อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- หนุ่มเล่าแค่เตือนแสงโทรศัพท์ เจอไบเกอร์เตะกรามหัก สลบคาโรงหนัง
- จริงไหม ใช้มือถือเป็นเวลานาน เสี่ยงโรคมะเร็ง-เนื้องอกในสมอง
- อุทาหรณ์ ชายป่วยไตวาย จากการแคะฟัน หมอเฉลย เพราะใช้ ‘สิ่งนี้’ แทนไม้จิ้มฟัน
