8 เรื่องน่ารู้ วันมาฆบูชา 2565 วันพระใหญ่ วันหยุดไทย ไปไหว้พระทำบุญกัน
เชื่อว่าในกุมภาพันธ์ คงเป็นอีกเดือนสำคัญของใครหลายคน เพราะนอกจากจะเป็นเดือนแห่งความรักแล้ว ยังเป็นเดือนที่มีวันหยุดสำคัญของไทยอย่าง วันมาฆบูชา อีกด้วย แต่วันหยุดของไทยในวันพระใหญ่นี้พิเศษยังไงบ้าง วันนี้เราได้รวบรวม 8 เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับวันมาฆบูชา 2565 มาให้ชาวเสือได้รู้กันก่อนออกไปทำบุญกันด้วย
แนะนำ 8 เรื่องน่ารู้ วันมาฆบูชา 2565 วันพระใหญ่ วันหยุดไทย ไปเวียนเทียนทำบุญ เสริมดวงกัน
1. วันหยุดสำคัญในปี 2565
สำหรับ วันมาฆบูชา ในปีนี้ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 เป็นวันพุธที่ 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2565 และถือว่าเป็นวันหยุดราชการ ของประเทศไทย
2. ประวัติ และความสำคัญใน วันมาฆบูชา 2565
วันมาฆบูชา ถือได้ว่าเป็นวันทางพระพุทธศาสนาที่สำคัญมาของชาวพุทธทั่วโลก จากเหตุการณ์สำคัญย้อนกลับไปในสมัย 2,500 ปีก่อนพุทธกาล เมื่อ ‘เอหิภิกขุอุปสัมปทา’ หรือพระภิกษุ ที่ได้รับการอุปสมบทจากองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าโดยตรงทั้งหมด และยังเป็นพระอรหันต์ 1,250 รูป มาประชุมพร้อมกันยังวัดเวฬุวัน โดยมิได้นัดหมาย
วันดังกล่าว ตรงกับวันเพ็ญเดือน 3 จึงเรียกวันนี้อีกอย่างหนึ่งว่าเป็น “วันจาตุรงคสันนิบาต” เพราะเป็นวันที่พระพุทธองค์ประทาน “หลักโอวาทปาฏิโมกข์” อันเป็นหัวใจของพระธรรม แก่พระอรหันต์สาวกผู้เป็นเอหิภิกขุทั้ง 1,250 รูปหลังจากที่พระองค์ได้ทรงตรัสรู้ได้เป็นเวลา 9 เดือน
โดยที่คำว่า “มาฆบูชา” เป็นคำย่อมาจาก “มาฆปูรณมีบูชา” ซึ่งมีความหมายว่า การบูชาในวันเพ็ญกลางเดือนมาฆะ ที่นับตามปฏิทินอินเดีย ซึ่งตรงกับเดือน 3 ตามปฏิทินจันทรคติของไทย หรือช่วงเดือนกุมภาพันธ์ ถึงเดือนมีนาคม และถ้าปีใดมีเดือนอธิกมาส คือมีเดือน 8 สองครั้ง ก็จะเลื่อนไปบูชาในวันเพ็ญเดือน 3 หลัง (วันเพ็ญเดือน 4) แทน
3. วันมาฆบูชาในประเทศไทย
รู้หรือไม่ !?! ว่าจริง ๆ แล้วในสมัยก่อนนั้น ประเทศไทยไม่ได้มีพิธีกรรมในวันมาฆบูชา จะมีก็แต่วันวิสาขบูชา จนมาเริ่มในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 4 ซึ่งเป็นช่วงที่พระพุทธศาสนาเริ่มกลับมารุ่งเรืองขึ้นอีกครั้ง
โดยที่ในหลวงรัชกาลที่ 4 ทรงได้ตรัสไว้ว่า “ครั้งพุทธกาลในวันเพ็ญเดือน 3 ดังกล่าวเป็นวันที่เกิดเหตุการณ์สำคัญยิ่ง ควรประกอบพิธีทางพระพุทธศาสนา เพื่อเป็นที่ตั้งแห่งความศรัทธาเลื่อมใส” จึงโปรดเกล้าฯ ให้จัดการพระราชกุศลมาฆบูชาขึ้น ในการประกอบพระราชพิธี ก็ยังคงคล้ายกับวันวิสาขบูชา มีการบำเพ็ญพระราชกุศลต่าง ๆ และมีการพระราชทานจุดเทียนตามประทีปเป็นพุทธบูชาในวัดพระอารามหลวง
ในช่วงแรก พิธีในวันมาฆบูชา ยังคงเป็นการพระราชพิธีภายใน ยังไม่แพร่หลายทั่วไป ต่อมาความนิยมจัดพิธีมาฆบูชามากขึ้น จึงได้แผ่ขยายออกไปทั่วราชอาณาจักรตามวันต่าง ๆ กลายมาเป็นอีกหนึ่งพิธีสำคัญของชาวไทย หัวใจพุทธจนถึงปัจจุบัน
4. วันจาตุรงคสันนิบาต
จาตุรงคสันนิบาต มีความหมายว่า การประชุมพร้อมกันแห่งองค์สี่ มาจากเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นพร้อมกัน 4 ประการในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 3 ซึ่งต่อมาจึงเรียกวันสำคัญทางพระพุทธศาสนานี้ว่า วันมาฆบูชา นี่เอง โดยที่เหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นนั้น ได้แก่
พระสงฆ์ 1,250 รูป
- ที่พระพุทธองค์ได้ส่งไปเผยแพร่พระพุทธศาสนาตามแว่นแคว้นต่าง ๆ ได้กลับมาเฝ้าพระพุทธเจ้าอย่างพร้อมเพรียงกันโดยมิได้นัดหมาย
เอหิภิกขุอุปสัมปทา
- พระสงฆ์ทั้งหมดล้วนเป็นเอหิภิกขุที่พระพุทธเจ้าทรงบวชให้ด้วยพระองค์เองทั้งสิ้น
อภิญญา 6 ข้อ
- พระสงฆ์ทั้งหมดล้วนเป็นพระอรหันต์ ที่มีความรู้ ปัญญาที่สูงเหนือกว่าปกติ เป็นความรู้พิเศษที่เกิดขึ้นจากการอบรมจิต และเจริญปัญญา
วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3
- วันที่พระสงฆ์ทั้งหมดมาชุมนุมกันนี้ตรงกับวันเพ็ญเดือนมาฆะ
5. โอวาทปาติโมกข์
โอวาทปาฏิโมกข์ เป็นหลักคำสอนสำคัญของพระพุทธศาสนา เป็นการแสดงธรรมครั้งแรกของพระพุทธเจ้าหลังทรงตรัสรู้แล้ว 9 เดือน ในวัน จาตุรงคสันนิบาต ต่อหน้าพระอรหันต์ 1,250 รูป ใต้ต้นไทรใหญ่ ณ วัดเวฬุวัน
โอวาทปาฏิโมกข์ เปรียบได้กับการกำหนดพันธกิจขององค์กรต่าง ๆ กล่าวได้ว่าเป็นการกำหนดพันธกิจให้กับพระสงฆ์สาวกทั้งปวง หรือจะเรียกว่าเป็นการประกาศตั้งศาสนา และแนวทางการปฏิบัติ ถูกกล่าวถึงในแง่หลักธรรม 3 ส่วนคือ หลักการ 3 อุดมการณ์ 4 และวิธีการ 6 ดังนี้
หลักการ 3
1. การไม่ทำบาปทั้งปวง (ศีล)
2. การทำกุศลให้ถึงพร้อม (ทาน)
3. การทำจิตใจให้บริสุทธิ์ (ภาวนา, ปัญญา)
อุดมการณ์ 4
1. ความอดทนอดกลั้นที่ต้องมี เป็นสิ่งที่ต้องใช้เมื่อประสบกับสิ่งที่ไม่ชอบใจทุกอย่าง
2. การมุ่งให้ถึงพระนิพพานเป็นเป้าหมายหลักของการออกบวช ไม่หวังสิ่งอื่นนอกจากพระนิพพาน
3. พระภิกษุ และบรรพชิตในพระธรรมวินัยนี้ ต้องไม่เบียดเบียน หรือทำผู้อื่นให้ลำบาก
4. เป็นผู้มีจิตใจสงบจากอกุศลวิตกทั้งหลาย ละทิ้งความรัก โลภ โกรธ หลง
วิธีการ 6
1. ไม่กล่าวร้าย
2. ไม่ทำร้าย
3. ความสำรวมในพระปาฏิโมกข์
4. รู้จักประมาณในการบริโภค
5. นั่งนอนในที่อันสงัด
6. ความเพียรในอธิจิต
6. กิจกรรมในวันมาฆบูชา 2565
ผ่านเรื่องวิชาการมาเยอะแล้วเราก็มาดูกันหน่อยดีกว่า ว่าในวันมาฆบูชา พ.ศ. 2565 นี้เหล่าพุทธศาสนิกชนอย่างเรา ๆ นั้นควรทำกิจกรรมอะไรกันบ้างดีกว่า โดยสิ่งแรกที่เราควรทำเลยนั่นก็คือการละเว้นความชั่วทั้งปวง (ซึ่งจริง ๆ ก็ควรละเว้นตลอดไปเลย) ไม่ว่าจะเป็นบาปน้อย บาปมาก ก็ต้องงดให้หมด บำเพ็ญแต่ความดี ทำจิตใจให้ผ่องใส ตามแนวทางพระบรมพุทโธวาท
ในยามเช้า เข้าวัดไปทำบุญในวันพระใหญ่กันก่อน ตักบาตร นั่งฟังพระธรรมเทศนาเสริมบารมี ต่ออายุด้วยการปล่อยนกปลายปลา กรวดน้ำอุทิศส่วนบุญส่วนกุศลให้กับเจ้ากรรมนายเวรทั้งหลาย ทำสมาธิเจริญจิตตภาวนาให้จิตใจผ่องใส ต้อนรับวันมงคล
ตกเย็นก็ออกมาเวียนเทียน ถวายเป็นพุทธบูชาตามอารามต่าง ๆ และอาจมีการบำเพ็ญปกิณกะกุศลต่าง ๆ ตลอดคืนตามแต่จะเห็นสมควร โดยที่การเวียนเทียนนั้น ต้องเวียนเทียนไปทางด้านขวา 3 รอบนั้น เพื่อเป็นการระลึกถึงพระรัตนตรัยทั้ง 3 ประการ อันได้แก่ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์
7. ความเชื่อเรื่องสวดมนต์วันมาฆบูชา (วันพระใหญ่)
ในการสวดมนต์นั้น สายมูอย่างเรา ๆ ก็ต้องไม่พลาดอยู่แล้วในวันสำคัญอย่างนี้ เหมาะมาก ๆ กับการสวดมนต์ ขอพรจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ให้ผลบุญในครั้งนี้ส่งผลให้เกิดโชคลาภเงินทอง ให้ไหลมาเทมา การงานเจริญก้าวหน้า อายุมั่นขวัญยืน
แล้วขอแอบกระซิบบอกหน่อย ว่าในวันมาฆบูชา 2565 นี้เราตรงกับวันที่ 16 กุมภาพันธ์ ใกล้กับวันวาเลนไทน์ด้วยนะ สายมูคนไหนอาภัพรักในวันวาเลนไทน์มา ลองมาสวดมนต์ขอพรกันในวันพระใหญ่ดูสิ ไม่แน่คู่ของคุณก็อาจจะสวดขอพรอยู่ข้าง ๆ ก็ได้
8. วันกตัญญูแห่งชาติ
ในปีพ.ศ.2549 รัฐบาลไทยได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของวันมาฆบูชา โดยเฉพาะอย่างยิ่งช่วงเวลาในปฏิทินจันทรคติในวันเพ็ญเดือนสาม ที่มักจะตกใกล้กับช่วง เทศกาลวาเลนไทน์ อันเป็นเทศกาลวันแห่งความรักของคริสต์ศาสนา รัฐบาลไทยในสมัยนั้นจึงได้ประกาศให้วันมาฆบูชาเป็น “วันกตัญญูแห่งชาติ” เพื่อส่งเสริมค่านิยมที่เหมาะสมแก่วัยรุ่นไทย ให้หันมาสนใจกับความรักอันบริสุทธิ์ที่ไม่หวังสิ่งตอบแทน
วันกตัญญูแห่งชาติ นอกจากจะมีขึ้นเพื่อแสดงออกถึงวันแห่งความรักอันบริสุทธิ์ของชาวพุทธแล้ว ยังเพื่อส่งเสริมค่านิยมให้คนไทยยึดถือความกตัญญูแก่ผู้มีพระคุณ เป็นการแสดงความระลึกถึงพระคุณด้วยความหวังดีของผู้ให้ ไม่ว่าจะเป็นสิ่งของ การแสดงออกซึ่งน้ำใจหรือคำพูดก็ตาม
ในวันมาฆบูชา 2565 แม้ว่าจะเป็นวันหยุดราชการที่ใครหลาย ๆ คนตั้งตารอแต่ก็อย่าลืมออกไปไหว้พระ ทำบุญเอาฤกษ์เอาชัยกันสักหน่อยในวันพระใหญ่อย่างนี้ ใครอกหัก ผิดหวังมาจากวันวาเลนไทน์ ก็ลองมาขอพรกันได้ในวันมาฆบูชานี้เลย ไม่แน่อาจจะได้คู่เดททันวันสงกรานต์ก็ได้นะ
- ปฏิทิน วันพระ 2565 รวมวันพระตลอดทั้งปี
- ข่าวทั่วไทยปฏิทินวันพระเดือนกุมภาพันธ์ 2565
- วันหยุดเดือนกุมภาพันธ์ 2565 เช็กที่นี่ ราชการ ธนาคาร ไปรษณีย์
เรื่อง : สิทธิโชติ ลังกากาศ
บรรณาธิการ : ทศพล ถิรเจริญสกุล
