ไขปริศนาสยอง “แม่หมึกยักษ์” กินตัวเองจนตายหลังวางไข่ สมองสั่งให้ “เสียสละ” เพื่อเผ่าพันธุ์
ไขปริศนาสยอง “แม่หมึกยักษ์” ทำร้ายตัวเองจนตายหลังวางไข่: เมื่อสารเคมีในสมองสั่งการให้ “เสียสละ” เพื่อเผ่าพันธุ์
ในโลกของสัตว์หลายชนิด การสืบพันธุ์เปรียบเสมือนบทสุดท้ายของชีวิต แต่สำหรับ “แม่หมึกยักษ์” (Octopus) ฉากจบของมันนั้นน่าสะพรึงกลัวกว่าสัตว์ชนิดอื่น
เมื่อไข่ใกล้ฟักตัว แม่หมึกจะเริ่มพฤติกรรมทำลายล้างตัวเอง มันจะหยุดกินอาหาร จากนั้นจะเริ่มเอาตัวกระแทกหิน ฉีกผิวหนังตัวเองจนเป็นแผลเหวอะหวะ หรือแม้กระทั่งกัดกินหนวดของตัวเองจนขาดวิ่น แล้วจบชีวิตลงในที่สุด พฤติกรรมสุดโหดนี้เป็นปริศนาที่นักวิทยาศาสตร์สงสัยมานานว่า “ทำไมธรรมชาติถึงสร้างกลไกที่โหดร้ายเช่นนี้”
ล่าสุด ทีมวิจัยนำโดย Z. Yan Wang จากมหาวิทยาลัยวอชิงตัน ได้ค้นพบคำตอบแล้วว่า สาเหตุมาจากการเปลี่ยนแปลงของสารเคมี ภายในร่างกายที่สั่งการให้แม่หมึกเข้าสู่โหมดทำลายตัวเอง
นักวิจัยพบว่า ต้นตอของพฤติกรรมวิปริตนี้อยู่ที่ “ต่อมหลังดวงตา” (Optic glands) ซึ่งทำหน้าที่คล้ายต่อมใต้สมองในมนุษย์
ย้อนกลับไปในปี 1977 เคยมีการทดลองตัดเส้นประสาทที่เชื่อมต่อกับต่อมนี้ในแม่หมึก ผลปรากฏว่าแม่หมึกหยุดพฤติกรรมทำร้ายตัวเอง กลับมากินอาหาร และมีชีวิตอยู่ต่อได้อีก 4-6 เดือน ซึ่งถือว่าเป็นเวลาที่ยาวนานมากสำหรับสัตว์ที่มีวงจรชีวิตสั้น
เปิดสูตรมรณะ 3 สารเคมีเปลี่ยนนิสัย
งานวิจัยล่าสุดที่ตีพิมพ์ในวารสาร Current Biology ได้เจาะลึกไปที่สารเคมีที่ผลิตจากต่อมดังกล่าวในหมึกสายพันธุ์ California two-spot octopus และพบความเปลี่ยนแปลงรุนแรง 3 ประการหลังจากแม่หมึกวางไข่:
-
ฮอร์โมนเพศพุ่งสูง ระดับฮอร์โมนเพกนีโนโลน (Pregnenolone) และโปรเจสเตอโรน (Progesterone) เพิ่มสูงขึ้น (คล้ายกับมนุษย์ช่วงตั้งครรภ์)
-
ร่างกายผลิตสารตั้งต้นของกรดน้ำดีมากขึ้น ซึ่งในสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด สารนี้มีผลต่อการควบคุมอายุขัย
-
สารพิษเร่งตาย ร่างกายแม่หมึกผลิตสาร “7-dehydrocholesterol” (7-DHC) ออกมาในระดับสูง สารนี้เป็นสารตั้งต้นของคอเลสเตอรอลที่ปกติจะเป็นพิษต่อสิ่งมีชีวิต
ความน่าสนใจอยู่ที่สาร 7-DHC ในมนุษย์ หากร่างกายไม่สามารถกำจัดสารนี้ได้ จะก่อให้เกิดโรคทางพันธุกรรมชื่อว่า Smith-Lemli-Opitz syndrome ผู้ป่วยจะมีภาวะบกพร่องทางสติปัญญา และมีพฤติกรรม “ทำร้ายตัวเอง” ซึ่งสอดคล้องกับสิ่งที่เกิดขึ้นในแม่หมึกยักษ์อย่างน่าตกใจ
ทำไมต้องตาย? แม้พฤติกรรมนี้จะดูโหดร้าย แต่ศาสตราจารย์ Wang วิเคราะห์ว่า นี่อาจเป็นกลไกทางวิวัฒนาการเพื่อ “ปกป้องลูกหมึกรุ่นใหม่”
เนื่องจากหมึกยักษ์เป็นสัตว์กินเนื้อที่กินพวกเดียวกันเอง (Cannibals) หากแม่หมึกยังคงมีชีวิตอยู่ แข็งแรง และหิวโหยหลังจากกกไข่มานาน มีโอกาสสูงมากที่แม่จะเผลอกินลูกตัวเองจนหมด ดังนั้น การตายของแม่จึงเป็นการรับประกันว่าลูกหมึกจะมีโอกาสรอดชีวิตเติบโตในมหาสมุทรต่อไป
ที่มา: livescience
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- อุทหารณ์ชีวิต! หนุ่มแพ้กุ้งหนัก หลังกิน ‘หมึกผัดน้ำดำ’ ร้านดัง วอนผู้ประกอบการใส่ใจเรื่องนี
- นาทีเฉียดตาย หนุ่มแพ้กุ้งรุนแรง เพราะกะปิในหมึกผัดน้ำดำ
- เตือนอีกครั้ง เขียนปากกาเมจิก บนถุงอาหาร หมึกซึมเข้าของกิน อ.เจษฎ์ ย้ำ เสี่ยงมะเร็ง
ติดตาม The Thaiger บน Google News:
ข่าวล่าสุด
