แพทย์ยืนยันชายรายที่ 7 ของโลก หายขาดจาก HIV หลังปลูกถ่ายสเต็มเซลล์รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาว พบเป็นเคสที่ 2 ที่ได้รับเซลล์ปกติที่ไม่มียีนต้านทานไวรัสโดยตรง สร้างความหวังใหม่ในการวิจัยรักษา
ชายรายหนึ่งได้รับการยืนยันว่าเป็นบุคคลคนที่ 7 ของโลกที่หายขาดจากการติดเชื้อ HIV ภายหลังเข้ารับการปลูกถ่ายสเต็มเซลล์เพื่อรักษาโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว ความน่าสนใจของกรณีนี้คือ เขาได้รับสเต็มเซลล์ที่ไม่ได้มีคุณสมบัติต้านทานเชื้อไวรัส ซึ่งขัดแย้งกับทฤษฎีเดิมที่เชื่อว่าผู้บริจาคจำเป็นต้องมียีนกลายพันธุ์เฉพาะเท่านั้น
คริสเตียน เกเบลอร์ นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเสรีแห่งเบอร์ลิน (Free University of Berlin) เผยว่า การค้นพบครั้งนี้ช่วยเพิ่มทางเลือกในการรักษา HIV เนื่องจากพิสูจน์ให้เห็นว่าการรักษาให้หายขาดนั้นเป็นไปได้ โดยไม่จำเป็นต้องพึ่งพาเซลล์ที่มีความต้านทานเชื้อเพียงอย่างเดียว
พลิกทฤษฎียีน CCR5 ในอดีต ผู้ป่วย 5 รายแรกที่ได้รับการประกาศว่าหายขาดจาก HIV ล้วนได้รับสเต็มเซลล์จากผู้บริจาคที่มียีนกลายพันธุ์ CCR5 ทั้งสองชุด (ยีนที่ป้องกันไม่ให้เชื้อ HIV เข้าสู่เซลล์ภูมิคุ้มกัน) ทำให้แพทย์เชื่อว่ายีนดังกล่าวเป็นกุญแจสำคัญ
จนกระทั่งปีที่ผ่านมา “ผู้ป่วยเจนีวา” (Geneva patient) กลายเป็นรายที่ 6 ที่หายขาดโดยได้รับสเต็มเซลล์ปกติ และกรณีล่าสุดนี้ถือเป็นรายที่ 2 ที่ยืนยันสมมติฐานใหม่ว่า ยีน CCR5 อาจไม่ใช่ปัจจัยเดียวที่ทำให้รักษาหาย
ผู้ป่วยชายรายที่ 7 เข้ารับการรักษาโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเมื่อเดือนตุลาคม 2015 ขณะอายุ 51 ปี โดยได้รับยาเคมีบำบัดเพื่อทำลายเซลล์ภูมิคุ้มกันเดิม ควบคู่ไปกับการรับประทานยาต้านไวรัส (ART) แพทย์ได้ทำการปลูกถ่ายสเต็มเซลล์จากผู้บริจาคที่มีสำเนาเชื้อ CCR5 แบบปกติหนึ่งชุดกับแบบกลายพันธุ์หนึ่งชุด ซึ่งตามทฤษฎีแล้วยังไม่ถือว่าต้านทานเชื้อได้สมบูรณ์
หลังจากปลูกถ่ายไปได้ 3 ปี เขาตัดสินใจหยุดยาต้านไวรัส ผลปรากฏว่าทีมแพทย์ตรวจไม่พบเชื้อไวรัสในเลือดของเขาอีกเลยเป็นเวลานานถึง 7 ปี 3 เดือน ซึ่งถือเป็นระยะเวลาปลอดเชื้อที่ยาวนานที่สุดเป็นอันดับ 2 ในกลุ่มผู้ที่รักษาหายขาด
ราวินดรา กุปตา จากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ วิเคราะห์ว่า กลไกความสำเร็จอาจไม่ได้มาจากการป้องกันเชื้อเข้าเซลล์ แต่เกิดจากเซลล์ของผู้บริจาคเข้าไปทำลายเซลล์ภูมิคุ้มกันเดิมที่หลงเหลืออยู่ของผู้ป่วย ก่อนที่ไวรัสจะทันแพร่กระจายไปยังเซลล์ใหม่
อย่างไรก็ตาม ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่า วิธีการปลูกถ่ายสเต็มเซลล์มีความเสี่ยงสูงมากและอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนรุนแรงถึงชีวิต จึงเหมาะสมเฉพาะกับผู้ป่วย HIV ที่เป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวร่วมด้วยเท่านั้น สำหรับผู้ติดเชื้อทั่วไป การรับประทานยาต้านไวรัสยังคงเป็นวิธีที่ปลอดภัย สะดวก กับมีประสิทธิภาพสูงสุดในการควบคุมโรค
ติดตาม The Thaiger บน Google News:
ข่าวล่าสุด
