นมัสเต โอม ศรี คเณศายะ นะมะหะ วันนี้เป็นวันมงคล วันเกิดพระพิฆเนศ ขอเชิญชวนชาวไทยสายมูไหว้ขอพร เทพเจ้าแห่งปัญญา ขจัดอุปสรรคทั้งปวง
ในประเพณีของศาสนาฮินดู วันคเณศชยันตี (13 ก.พ. 67) ถือเป็นวันแห่งความเคารพอันยิ่งใหญ่ เพื่อรำลึกการประสูติของพระพิฆเนศ ประชาชนจะจัดงานเฉลิมฉลองอันสนุกสนาน นับเป็นการเริ่มต้นอันเป็นมงคล ขจัดอุปสรรคที่ผ่านมาตลอดปี
เนื่องจากวันคเณศยันตี ปี 2567 ตรงกับวันที่ 13 กุมภาพันธ์ Thaiger จะของพาทุกคนมาสำรวจความสำคัญของวันนี้ การถวายเครื่องบูชา “ของไหว้” พร้อมบทสวด ขั้นตอนการไหว้ ว่าทำยังไงถึงจะปัง ขอพรสัมฤทธิ์ผลกันดีกว่า
วันคเณศชยันตี ตรงกับวันไหน?
พระพิฆเนศชยันตีตรงกับวันที่สี่ (จตุรถี) ข้างขึ้น (ศุกลปชา) ในเดือนมาฆะของชาวฮินดู ราวๆ มกราคม-กุมภาพันธ์ ในปี 2567 จะมีการเฉลิมฉลองวันเกิดพระพิฆเนศในวันอังคารที่ 12 กุมภาพันธ์ ขณะที่ช่วงปลายปีจะมีอีกงานใหญ่ไม่แพ้กันเรียกว่า เทศกาลคเณศจตุรถี (Ganesh Chaturthi) จัดขึ้นเป็นเวลา 10 วัน เริ่มตั้งแต่วันขึ้น 4 ค่ำ เดือนพฤศจิกายน ไปจนถึงวันแรม 14 ค่ำ เดือนพฤศจิกายน
ความสำคัญพระพิฆเนศ
ภายในวิหารของฮินดู พระพิฆเนศถูกจัดอยู่ในตำแหน่งของเทพที่ประชาชนรักและนับถืออย่างลึกซึ้ง ได้รับการยกย่องให้เป็น ‘ประธัมปุจยะ’ ซึ่งหมายถึงเทพเจ้าองค์แรกที่ได้รับการสักการะก่อนออกเดินทางหรือออกเดินทางครั้งใหม่ ด้วยเหตุนี้พระพิฆเนศชยันตีจึงเป็นสัญลักษณ์ของความสำคัญของการขอพรเพื่อสติปัญญา ความเจริญรุ่งเรือง และความสำเร็จในการเอาชนะอุปสรรคในชีวิต
ของไหว้
ผู้นับถือศรัทธาจะตื่นแต่เช้า อาบน้ำ และประดับบ้านของตนด้วยของประดับที่เป็นมงคล มีการถวายเครื่องบูชาแด่พระพิฆเนศ ณ แท่นบูชาหรือวัดที่กำหนด โดยธรรมเนียมแต่โบร่ำโบราณแล้ว ของไหว้พระพิฆเนศมักจะถวายด้วยสิ่งของเหล่านี้
1. โมทกะ (Modak) หรือ โมทัก
เป็นขนมอินเดียประเภทหนึ่ง นิยมทำเป็นลูกกลมขนาดมะนาวผลเล็ก ภายนอกเป็นแป้งสีขาวห่อไส้แล้วนึ่งให้สุก ไส้ทำด้วยมะพร้าวขูด ผัดกับน้ำมันพืช ผสมเนยใส ผงกระวาน น้ำตาลทรายแดง และเกลือ รสค่อนข้างหวาน แต่บางที่ทำเป็นลูกมียอดแหลมคล้ายผลกระเทียม หรือปรุงด้วยการทอดก็มี
โมทกะ เป็นขนมที่พระพิฆเนศโปรดปรานมาก ผู้คนจึงนิยมถวายโมทกะแด่พระพิฆเนศในพิธีกรรมต่างๆ เชื่อกันว่า การถวายโมทกะ จะช่วยขจัดอุปสรรค นำพาความโชคดี และความสุขมาสู่ชีวิต
2. หญ้าแพรก
เป็นหญ้าชนิดหนึ่งที่มีใบเรียวยาวและแหลมคม เติบโตต่ำและแพร่กระจายไปทั่วพื้นดินอย่างรวดเร็ว พบได้ทั่วไปในเขตร้อนและกึ่งร้อน มีความสำคัญทางศาสนาในศาสนาฮินดู เชื่อกันว่าเป็นหญ้าศักดิ์สิทธิ์ที่พระพิฆเนศโปรดปราน ชาวฮินดูมักใช้หญ้านี้ในพิธีกรรมบูชาพระพิฆเนศ โดยวางหญ้าไว้บนแท่นบูชาหรือใช้ประดับรูปปั้นพระพิฆเนศ
3. ดอกชบา
ดอกชบามีหลายสี โดยสีแดงเป็นสีที่นิยมใช้บูชาพระพิฆเนศมากที่สุด สีแดงสื่อถึงพลัง ชัยชนะ และความสำเร็จ เชื่อกันว่าดอกชบาเป็นดอกไม้มงคลที่พระพิฆเนศทรงโปรดปราน อีกทั้งยังเป็นพืชที่ปลูกง่าย โตง่าย ราคาไม่แพง คนทั่วไปสามารถซื้อหาได้
4. ผลไม้
ถวายมะพร้าว กล้วย และผลไม้ตามฤดูกาลอื่นๆ เพื่อแสดงถึงความอุดมสมบูรณ์และความกตัญญู
บทสวด วิธีการบูชาพระพิฆเนศ คำอธิษฐาน
1. การไหว้พระพิฆเนศจะทำตอนไหนกี่โมงก็ได้แล้วแต่สะดวก เริ่มแรก ให้ถวายของไหว้บนแท่นบูชา จุดกำยาน ธูปเทียนหอม กี่อันก็ได้ไม่จำกัด
2. จากนั้นให้ทำพิธีอารตีไฟ ใช้เปลวไฟจากตะเกียงหรือถาดที่มีน้ำมันและสำลีจุดไฟ แล้วถือตะเกียงหรือถาดวนรอบรูปปั้นพระพิฆเนศ 3 รอบ ตามเข็มนาฬิกา
3. ระหว่างที่เดินวนให้สวดคาถาบูชาพระพิฆเนศว่า “โอม ศรี คเณศายะ นะมะหะ”
4. เมื่อเดินวนเสร็จ ให้ท่อง บทคเณศคายตรี “โอม กัง คณปัตเย นะโม นะมะหะ ศรี สิทธิวินายักกา นะโม นะมะหะ อัสถะวินายักกา นะโม นะมะหะ คณปติ บับปา โมรยา มังกามูรติ โมรยา”
5. ปิดท้ายด้วยคาถา “โอม เจ มหา กาเนชา เดวา นะมะฮา” จำนวน 108 จบ
6. ระหว่างสวดจะขอพรอธิษฐานในใจไปด้วย หรือจะขอหลังสวดมนต์เสร็จก็ได้
สำหรับคนไทยที่เคารพศรัทธาเทพเจ้าสายพราหมณ์ฮินดูอย่าง ‘พระพิฆเนศ’ สามารถเดินทางไปกราบไหว้บูชา และเข้าร่วมพิธีมงคลได้ที่วัดแขกสีลม หรือสถานที่จัดงานอื่น ๆ ทั่วประเทศ ตลอดจนสามารถตั้งโต๊ะไหว้บูชาเองที่บ้านได้เช่นกัน
แก่นแท้ที่แท้จริงของพระพิฆเนศชยันตีไม่เพียงแต่อยู่ในเครื่องบูชาเท่านั้น แต่ยังอยู่ในจิตวิญญาณแห่งความจงรักภักดีและการยอมจำนน ผู้ศรัทธาไตร่ตรองถึงคุณธรรมที่องค์พระพิฆเนศทรงรวบรวมไว้ ซึ่งมุ่งมั่นที่จะปลูกฝังภูมิปัญญา ความเห็นอกเห็นใจ และความสามารถในการเอาชนะความท้าทายในชีวิตของตนเอง
พระพิฆเนศเปรียบเสมือนเครื่องเตือนใจอันทรงพลังถึงพลังอันศักดิ์สิทธิ์ที่นำทางเราตลอดเส้นทางชีวิต ด้วยการถวายเกียรติแด่พระพิฆเนศด้วยความจงรักภักดีอย่างจริงใจ เราขออัญเชิญพรแห่งความเป็นมงคลและความแข็งแกร่งของพระองค์ในขณะที่เราเริ่มต้นการเริ่มต้นใหม่
