กัมพูชา พบ รูปปั้นสัมฤทธิ์ อ้างเป็น “พระโพธิสัตว์” นักโบราณคดีไทย ชี้ พิรุธเพียบ

กัมพูชาพบรูปปั้นสำฤทธิ์โบราณในคลอง สันนิษฐานว่าเป็นพระโพธิสัตว์ในยุคศิลปะบาแค็ง ด้าน อ.วรณัย นักโบราณคดีไทยตั้งข้อสังเกตว่าดูอย่างไรให้เป็นของจริง
เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม 2568 สำนักข่าว Kampuchea Thmey Daily รายงานว่า ได้ค้นพบรูปปั้นเมื่อช่วงบ่ายของวันที่ 14 สิงหาคม 2568 โดย นายกาก บุนธอน ซึ่งเป็นผู้ขับขี่เครื่องจักรกล ในระหว่างที่กำลังปฏิบัติงานขุดลอกคลองสตึงสล บริเวณจุดด้านทิศตะวันตกของวัดพงรอ ใน จ.กำปงธม โดยหลังจากที่มีการค้นพบ ในช่วงเช้าของวันที่ 15 สิงหาคม คณะผู้บริหารและทีมผู้เชี่ยวชาญก็ได้ลงพื้นที่เพื่อรับมอบรูปปั้น และนำไปเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑสถานจังหวัดกำปงธมเพื่อทำการศึกษาต่อไป

กระทรวงวัฒนธรรมและวิจิตรศิลปะ จ.กำปงธม ได้ทำการตรวจสอบเบื้องต้นและให้ข้อมูลว่า รูปปั้นดังกล่าวทำจากสัมฤทธิ์ คาดว่าน่าจะเป็นรูปเคารพของเทพในพระพุทธศาสนานิกายมหายาน คือ พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร หรืออาจจะเป็น พระโพธิสัตว์ศรีอริยเมตไตรย โดยยังไม่สามารถระบุได้แน่ชัดเนื่องจากมีการแตกหักบริเวณหน้าผากและมวยผม ซึ่งเป็นจุดสำคัญที่ระบุได้ว่าเป็นรูปปั้นดังกล่าว
เมื่อพิจารณารูปแบบของพระพักตร์และลักษณะของผ้านุ่ง (สัมพต) ทำให้สันนิษฐานได้ว่ารูปปั้นองค์นี้น่าจะถูกสร้างขึ้นในยุค ศิลปะแบบบาแค็ง (ราว ค.ศ. 893 – 925) ในรัชสมัยของพระเจ้ายโศวรมันที่ 1 หรือพระเจ้าหรรษวรมันที่ 1

ทางด้าน อาจารย์วรณัย พงศาชลากร นักค้นคว้าด้านโบราณคดี โพสต์ในเฟซบุ๊กส่วนตัวชื่อ Voranai Pongsachalakorn (EJeab Academy) ว่า “ดูยังไงให้เป็นของจริงแท้ดี จะโพธิสัตว์อะไรก็ไม่ใช่แต่ทำมือท่าถือของแบบพระโพธิสัตว์ ชวนให้สงสัยว่าเป็นพระศิวะ ก็ไม่มีหางพระจันทร์เสี้ยวให้เห็นซักนิด (มวยผมก็ออกกว้าง) หัวเข็มขัดก็ทันสมัยเกิน มวยผมทรงเก่าจัด ผ้านุ่งสัมพตก็ไปเลียนแบบรูปประติมากรรมยุคบาแค็งแต่ดันไม่ละเอียด ชักหัวผ้าน่าเกลียด สนิมเนื้อกร่อนไม่ต้องพูดถึง ของแท้กี่โมง ดีล่ะที่นี้”

Golden Boy การกลับมาของสมบัติชาติไทย
ในขณะที่รูปปั้นใหม่ของกัมพูชายังคงเต็มไปด้วยปริศนา สำหรับ Golden Boy นั้นเป็นประติมากรรมสำริดกะไหล่ทองทั้งองค์ ศิลปะขอมโบราณอายุราวพุทธศตวรรษที่ 16 (900-1,000 ปี) ซึ่งอยู่ในสภาพที่เกือบสมบูรณ์ โดยพิพิธภัณฑ์ศิลปะ The Metropolitan Museum of Art (The Met) ในนครนิวยอร์ก ได้ส่งมอบคืนสู่ประเทศไทย

สำหรับอัตลักษณ์ของ Golden Boy นั้นยังคงเป็นที่ถกเถียงในหมู่นักวิชาการ โดยกรมศิลปากรสันนิษฐานว่าเป็น พระศิวะ ในขณะที่ ดร.ทนงศักดิ์ หาญวงษ์ นักวิชาการอิสระผู้มีบทบาทสำคัญในการทวงคืนโบราณวัตถุ เชื่อว่าน่าจะเป็นรูปเคารพของ พระเจ้าชัยวรมันที่ 6 ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์มหิธรปุระ
หลักฐานมัดแน่น พิสูจน์สัญชาติ Golden Boy
สิ่งที่ทำให้เรื่องราวของ Golden Boy แตกต่างจากรูปปั้นที่เพิ่งค้นพบในกัมพูชา คือหลักฐานที่สามารถยืนยันแหล่งที่มาได้อย่างชัดเจนและน่าทึ่ง ซึ่งเป็นผลมาจากการทำงานอย่างหนักของคณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทย
ทีมงานของ ดร.ทนงศักดิ์ ได้สืบเสาะจนพบว่า Golden Boy ถูกขุดพบโดยชาวบ้านที่บ้านยางโป่งสะเดา อ.ละหานทราย จ.บุรีรัมย์ ก่อนจะถูกขายให้พ่อค้าวัตถุโบราณชาวต่างชาติในราคา 1.2 ล้านบาท ซึ่งหลังจากการขายได้มีการจัดงานเลี้ยงฉลองใหญ่ในหมู่บ้านถึง 3 วัน 3 คืน ทำให้เกิดพยานบุคคลจำนวนมาก
บุคคลที่ขุดพบและเป็นคนล้าง Golden Boy ด้วยตนเอง ได้ให้การยืนยันถึงร่องรอยการชำรุดที่เป็นเอกลักษณ์บริเวณเข็มขัด ซึ่งเขาได้ใช้ “ลวด” ไปผูกติดไว้เพื่อซ่อมแซมชั่วคราว ข้อมูลดังกล่าวได้ไปตรงกับบันทึกการซ่อมแซมของพิพิธภัณฑ์ The Met อย่างพอดิบพอดี
ด้านชาวบ้านยังสามารถระบุความสูงของรูปปั้นได้อย่างใกล้เคียง และจดจำได้ว่าพ่อค้าวัตถุโบราณได้ถ่ายรูปกับครอบครัวของพวกเขาไว้ ซึ่งแม้รูปจะถูกเผาทิ้งไปในภายหลัง แต่เมื่อได้เห็นภาพ Golden Boy จาก The Met พวกเขาก็สามารถยืนยันได้ทันที
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- อเมริกาเตรียมส่งคืนโบราณวัตถุ Golden Boy ให้ประเทศไทย หลังทวงมา 1 ปีเต็ม
- เขมรหนีเข้าไทย 2 รอบ เปิดปากกลับไปแล้ว อดอยาก-ไม่มีงาน รัฐบาลไม่ช่วยอย่างที่อ้าง
- เขมรปั่นเฟคนิวส์ ทูตโยนล้อใส่ที่ประชุมไม่พอใจไทย ที่แท้ข่าวที่สเปน
ติดตาม The Thaiger บน Google News: