ประเด็นร้อนในโซเชียล ต้มไข่พร้อมหุงข้าวได้ไหม จะได้รับอันตรายจะเชื้อโรคหรือเปล่า ล่าสุด อ.เจษฎ์ เจ้าของเพจวิทยาศาสตร์ชื่อดัง ออกมาเฉลยแล้ว
จากประเด็นร้อนในเฟซบุ๊กที่ทำเอาเสียงแตกกระจาย สืบเนื่องจากสาวผู้ใช้งานเฟซบุ๊กท่านหนึ่ง โพสต์ข้อความผ่านกลุ่มเฟซบุ๊ก งานบ้านที่รัก กลุ่มที่แชร์เคล็ดลับเรื่องการทำงานบ้านต่าง ๆ พร้อมระบุว่า “หุงข้าวพร้อมกับต้มไข่ไปเลย ประหยัดเวลา ประหยัดไฟ บ้านย่าหุงพร้อมไข่แบบนี้ ประจำ แต่เพิ่งนึกได้ เลยลองกับหม้อหุงข้าวของตัวเองครั้งแรก ใส่ได้หลายฟอง แต่อยากกินแค่ 2 ฟอง ไข่ล้างสะอาดแล้วนะคะ ใช้น้ำยาออแกนิคล้างเลย”
ด้านชาวเน็ตเมื่อเห็นโพสต์ดังกล่าว ต่างเข้ามาถกเถียงถึงประเด็นดังกล่าวว่า แท้จริงแล้วสามารถต้มไข่พร้อมหุงข้าวได้หรือไม่ ล่าสุด วันที่ 29 กันยายน 2566 ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์มหาวิทยาลัยผู้นำหลักวิทยาศาสตร์มาตอบคำถามสังคม ออกมาเปิดเผยถึงประเด็นดังกล่าว โดยระบุว่า “หุงข้าวพร้อมต้มไข่ .. ฆ่าเชื้อแบคทีเรียก่อโรคได้ แต่ก็ไม่ได้แนะนำให้ทำนะครับ
คำตอบคร่าว ๆ คือ ความร้อนที่ทำให้น้ำในหม้อหุงข้าวไฟฟ้าเดือดจนข้าวสุกนั้น มากเพียงพอที่จะฆ่าเชื้อแบคทีเรียก่อโรคที่ติดมากับไข่ ดังเช่น เชื้อแซลโมเนลล่า ครับ แต่ก็ยังต้องระวังเรื่องของสิ่งสกปรกต่าง ๆ ที่ติดมากับเปลือกไข่ด้วย (ถ้าล้างออกไม่หมด) และก็ไม่ใช่วิธีการใช้งานตามปรกติของหม้อหุงข้าวไฟฟ้า จึงไม่ได้แนะนำให้ทำตามนะครับ
ไข่ไก่นั้น (และไข่สัตว์ปิกอื่นๆ ) จริง ๆ แล้วแม่ไก่ออกไข่ผ่านมาทางทวารหนัก ที่เป็นช่องเปิดร่วมกับท่อนำไข่ จึงทำให้ไข่ไก่มีโอกาสเปื้อนกับมูลไก่ และอาจมีความเสี่ยงที่ปนเปื้อนเชื้อแบคทีเรียก่อโรค ดังเช่น เชื้อ แซลโมเนลลา Salmonella ได้ ทั้งในส่วนของผิวเปลือกไข่ที่เปื้อนมูลไก่ หรืออาจจะติดมาตั้งในระหว่างที่สร้างฟองไข่ขึ้นในร่างกายของแม่ไก่ ทำให้เชื้อเข้าไปอยู่ในเนื้อไข่แดงไข่ขาวได้
เชื้อ Salmonella เป็นหนึ่งในเชื้อโรคที่ทำให้เกิดอาการอาหารเป็นพิษได้ ตั้งแต่ขั้นเล็กน้อย ไปจนถึงขั้นรุนแรง ทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ ไข้ขึ้น อาเจียน ปวดท้อง ท้องเสีย เป็นอันตรายต่อผู้บริโภคที่รับเชื้อเข้าไป แต่เชื้อ Salmonella นั้นสามารถฆ่าให้ตายได้หมด ที่อุณหภูมิ 74 องศาเซลเซียส
จึงเป็นข้อกำหนดสำคัญว่า ไม่ควรบริโภคไข่ดิบ (ถ้าไม่ได้มาจากฟาร์มเลี้ยงที่การันตีเรื่องการปลอดเชื้อโรค) และควรจะต้องทำให้สุก ด้วยอุณหภูมิสูง เป็นเวลานานเพียงพอ เช่น ทำให้ภายในไข่มีอุณหภูมิสูงกว่า 70 องศาเซลเซียส เป็นเวลาไม่ต่ำกว่า 15 วินาที ก็จะปลอดภัยจากเชื้อ Salmonella และเชื้อก่อโรคอาหารเป็นพิษ ส่วนใหญ่ได้
หม้อหุงข้าวไฟฟ้านั้น จะสามารถทำความร้อนภายในหม้อให้สูงถึง 100 องศาเซลเซียส หรือถึงจุดเดือดของน้ำได้ โดยจะให้ความร้อนสูงระดับนี้ไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งน้ำในหม้อเริ่มแห้ง และทำให้หม้อมีความร้อนที่เกินกว่า 100 องศา จึงจะทำการตัดการทำงาน เป็นมาเป็นการอุ่นข้าว ที่อุณหภูมิประมาณ 60 – 80 องศาเซลเซียสแทน จึงน่าที่จะเพียงพอที่จะฆ่าเชื้อโรคต่าง ๆ ที่ติดมากับไข่ได้ ทั้งที่อยู่ที่เปลือกไข่และภายในเนื้อไข่
ปรกติแล้ว เกษตรกรผู้เลี้ยงไก่และผู้จำหน่ายไข่ จะไม่ล้างไข่ก่อนจะนำมาขาย เนื่องจากจะทำให้สารที่เคลือบผิวของไข่ตามธรรมชาติ ถูกทำลายลง ส่งผลให้เชื้อแบคทีเรียสามารถเข้าไปในไข่ได้ง่ายขึ้น ทำให้ไข่เสียเร็วขึ้น จึงมักใช้วิธีการเช็ดทำความสะอาดแค่นั้น
ดังนั้น ถ้าจะนำไข่ มาต้มพร้อมกับการหุงข้าว ในหม้อหุงข้าวไฟฟ้า หรือหุงด้วยหม้อต้มน้ำตั้งไฟ ก็ควรเริ่มจากการเลือกใช้ไข่ใหม่ ที่เปลือกไข่สะอาด ไม่มีคราบสกปรก ไม่มีรอยแตกร้าว ไม่ได้เก่าเก็บไว้นาน มาล้างทำความสะอาดด้วยน้ำ เอาสิ่งสกปรกที่เปลือกไข่ออกให้หมด โดยระมัดระวังไม่ให้น้ำที่ล้าง (และอาจมีเชื้อจุลินทรีย์ปนอยู่) นั้นกระเด็นไปเปื้อนภาชนะหรืออาหารอื่น ๆ ในครัว
ใส่ข้าวสารและน้ำในหม้อหุงข้าวไฟฟ้าตามสัดส่วนปรกติ วางไข่ลงไปบนข้าว และเพิ่มน้ำลงไปอีกประมาณครึ่งถ้วยเพื่อให้เพียงพอที่จะให้ความร้อนกับไข่ทั้งฟองได้ ทำการหุงตามปรกติ จนข้าวสุก สามารถนำมาบริโภคได้
อย่างไรก็ตาม โดยส่วนตัวแล้ว ก็ไม่ได้ส่งเสริมให้ทำแบบนี้ เนื่องจากหม้อหุงข้าวไฟฟ้าไม่ได้ถูกออกแบบผลิตมาให้ใช้ประกอบอาหารรวมกัน ระหว่างข้าวกับอาหารอื่น ๆ จึงอาจจะมีความเสี่ยงในเรื่องการทำงานของเครื่องแต่ละรุ่น แต่ละสภาพเก่า-ใหม่ ที่จะให้ความร้อนสูงและนานเพียงพอหรือไม่ ที่จะฆ่าเชื้อโรคได้ทุกชนิด รวมถึงสารพิษที่เชื้อโรคสร้างขึ้น ที่อาจทนความร้อนสูงได้ด้วย”
สรุปแล้ว ดร.เจษฎา ไม่แนะนำให้ต้มไข่พร้อมกับหุงข้าว เนื่องจากหม้อหุงข้าวไม่ได้ออกแบบมาเพื่อประกอบอาหารรวมกัน จึงมีความเสี่ยงที่ความร้อนไม่เพียงพอที่จะกำจัดเชื้อแบคทีเรียได้หมด อย่างไรก็ตาม หากจำเป็นต้องต้มไข่พร้อมหุงข้าว ควรเลือกไข่ใหม่ที่สด สะอาด ปราศจากสิ่งปนเปื้อนค่ะ
อ้างอิง : Facebook อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์
