เตือนภัยธรรมชาติ ฝนกรด (Acid Rain) ภัยร้ายเอาคืนมนุษย์ รู้จักที่มา และสาเหตุของการเกิดฝนกรด สร้างผลกระทบที่มนุษย์ ไม่ควรมองข้าม
ใกล้เข้าสู่หน้าฝนของไทยแล้ว วันนี้ Thaiger จึงอยากจะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับ ฝนกรด (Acid Rain) อีกหนึ่งความอันตราย ที่มาพร้อมฝน แต่เกิดจากน้ำมือของมนุษย์ (เป็นส่วนใหญ่?) เพื่อให้เราได้ตระหนักถึงปัญหาของธรรมชาติ ที่กำลังเริ่มเอาคืนมนุษย์ที่ละเล็กทีละน้อย คล้ายกับฝนกรดที่วันนี้ยังไม่เห็นความเสียหาย แต่หากปล่อยไป อาจพบกับหายนะก็เป็นได้
ฝนกรดคืออะไร ?
ฝนกรด (Acid Rain) หมายถึง ฝนรูปแบบหนึ่ง ที่มีปริมาณค่าความกรดสูง อันมีสาเหตุหลักมาจากการปล่อยมลพิษทางอากาศ เช่น ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) และไนโตรเจนออกไซด์ (NOx) สู่ชั้นบรรยากาศทั้จากทางอุตสาหกรรม การเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล และการขนส่ง
ฝนกรด จะส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างมาก เมื่อตกมายังทะเลสาบ แหล่งน้ำ จะส่งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตใต้น้ำ และเมื่อตกบนดิน ก็ทำให้พืช รวมถึงสัตว์กินพืชได้รับผลกระทบเช่นกัน ซึ่งอาจนำไปสู่การทำลายระบบห่วงโซ่อาหาร
ทางด้านผลกระทบต่แมนุษย์ ฝนกรด ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อสุขภาพ เพราะเมื่อฝนกรดตกลงมาอาจปนเปื้อนแหล่งน้ำบริโภคและพืชผลทางการเกษตร ส่งผลต่อคุณภาพและความปลอดภัยของอาหารที่เราบริโภค อีกทั้งการสูดดมสารมลพิษจากฝนกรดยังสามารถนำไปสู่ปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ เช่น โรคหอบหืด และโรคทางเดินหายใจอื่น ๆ ด้วยเช่นกัน
สาเหตุของการเกิดฝนกรด
สาเหตุหลักของการเกิดฝนกรดคือการปล่อยก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์และไนโตรเจนออกไซด์สู่ชั้นบรรยากาศ มลพิษเหล่านี้ส่วนใหญ่ปล่อยออกมาจากการเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล ซึ่งรวมถึงถ่านหินและน้ำมัน ในโรงไฟฟ้า กระบวนการทางอุตสาหกรรม และการปล่อยจากยานพาหนะ
การเผาไหม้ของเชื้อเพลิงเหล่านี้จะปล่อยสารประกอบกำมะถันและไนโตรเจนที่ทำปฏิกิริยากับความชื้นในอากาศเพื่อสร้างกรดกำมะถันและกรดไนตริก ซึ่งในที่สุดจะตกลงสู่พื้นโลกในรูปของฝนกรด
ทางด้านเคมี การเกิดฝนกรดเกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาเคมี เมื่อซัลเฟอร์ไดออกไซด์และไนโตรเจนออกไซด์ ถูกปล่อยสู่บรรยากาศ จะเกิดปฏิกิริยาออกซิเดชัน และทำปฏิกิริยากับสารประกอบอื่น ๆ เช่น ออกซิเจนและไอน้ำ เกิดเป็นกรดซัลฟิวริกและกรดไนตริก กรดเหล่านี้รวมตัวกับหยดน้ำในเมฆ ก่อตัวเป็นน้ำกรดที่ตกลงมาในรูปแบบ ฝน หิมะ หมอก หรือแม้กระทั่งลูกเห็บ
วิธีการลดภาวะฝนกรด
ความพยายามที่จะบรรเทาฝนกรด มุ่งเน้นไปที่การลดการปล่อยก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์และไนโตรเจนออกไซด์ การนำเทคโนโลยีที่สะอาดขึ้นมาใช้ และการใช้เชื้อเพลิงที่มีกำมะถันต่ำในโรงไฟฟ้าและอุตสาหกรรม พิสูจน์แล้วว่ามีประสิทธิภาพในการลดการปล่อยสารมลพิษให้เหลือน้อยที่สุด
นอกจากนี้ การนำเครื่องฟอกไอเสียมาใช้ในยานพาหนะ และการส่งเสริมแหล่งพลังงานหมุนเวียน ก็สามารถช่วยลดการปล่อยสารตั้งต้นของฝนกรดได้ดีอีกด้วย
ฝนกรด ยังคงเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที่สำคัญ โดยมีผลกระทบอย่างมากต่อระบบนิเวศ แหล่งน้ำ และสุขภาพของมนุษย์ ด้วยการทำความเข้าใจสาเหตุ ผลกระทบ และการลดผลกระทบที่เกี่ยวข้อง เราเองสามารถรักษาสิ่งแวดล้อมของเรา พร้อมปกป้องความเป็นอยู่ที่ดีของคนรุ่นต่อไปในอนาคตได้ด้วยเช่นกัน