ตลับลูกปืน หรือแบริ่ง (Bearing) เป็นอุปกรณ์ที่มีความสำคัญต่อการทำงานของเครื่องจักรอุตสาหกรรมต่างๆ ตั้งแต่ขนาดเล็กไปจนถึงขนาดใหญ่ ตลับลูกปืน รังลูกปืนจะช่วยรองรับน้ำหนัก ถ่ายเท และขับเคลื่อนของเพลา แกนหมุน หรือล้อ ให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ถึงแม้ตลับลูกปืนจะมีความแข็งแรงทนทาน แต่หากมีการใช้งานที่ไม่ถูกต้องขาดการดูแลบำรุงรักษาที่ดี ก็อาจทำให้ตลับลูกปืนเสียหายจนส่งผลเสีย เกิดปัญหาต่างๆ ตามมามากมาย เช่น เครื่องจักรชำรุดเสียหายต้องหยุดการทำงาน เสียทั้งผลผลิต เวลา และค่าใช้จ่าย วันนี้เราจะมาทำความรู้จักตลับลูกปืน ที่เป็นชิ้นส่วนพื้นฐานสำคัญซึ่งใช้งานในอุตสาหกรรมต่างๆ กันอย่างแพร่หลาย
หน้าที่ของตลับลูกปืน
ตลับลูกปืนจะทำหน้าที่หลักๆ คือรองรับการหมุนของแกน หรือเพลา ของเครื่องจักรต่างๆ ช่วยลดแรงเสียดทาน ลดการสึกหรอ ลดพลังงานที่ใช้ขับเคลื่อน ลดความฝืด ช่วยแบกรับน้ำหนัก แรงเหวี่ยง แรงโน้มถ่วงต่างๆ ที่เกิดจากการหมุน การเคลื่อนที่ เพิ่มสมรรถนะการทำงานของเครื่องจักร ทำงานได้ไหลลื่นและมีประสิทธิภาพมากที่สุด ส่วนประกอบหลักๆ ของตลับลูกปืนจะประกอบด้วย ตลับแหวนวงนอก แหวนวงใน รวมไปถึงเม็ดลูกปืนที่คอยแบกรับและถ่ายเทแรงที่เกิดขึ้นจากแกนหมุน พร้อมทั้งรังลูกปืนช่วยกำหนดระยะระหว่างเม็ดลูกปืนให้มีระยะห่างเท่าๆ กัน ไม่ให้เม็ดลูกปืนสัมผัสกันเอง รวมถึงมีซีลช่วยป้องกันสิ่งแปลกปลอมเข้าไปภายในตลับลูกปืน
ตลับลูกปืนที่มีนิยมใช้งานกันอย่างแพร่หลาย มีแบบไหนบ้าง
ประเภทของตลับลูกปืนที่ได้รับความนิยม และมีการใช้งานแพร่หลายในแวดวงอุตสาหกรรม จะแบ่งตามชนิดของเม็ดลูกปืนหรือลูกเหล็กที่อยู่ภายใน โดยแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ตามลักษณะดังนี้
-
ตลับลูกปืนลูกกลิ้ง (Rolling-element bearing)
ตลับลูกปืนแบบลูกกลิ้งจะมีทั้งที่เป็นเม็ดลูกปืนกลม และเม็ดลูกปืนทรงกระบอก เช่น
ตลับลูกปืนเม็ดกลมร่องลึก ที่มีความทนทาน สามารถรองรับแรงรอบตัว ใช้งานได้ที่ความเร็วรอบสูง และมีความกัดกร่อนสูง
ตลับลูกปืนเม็ดกลมแบบปรับแนวเอง มีคุณสมบัติพิเศษคือปรับแนวได้เอง รองรับการเยื้องมุมระหว่างเพลาได้ เหมาะกับการใช้งานที่มีการเยื้องแนวหรือการแอ่นตัวของเพลา มีความเสียดทานต่ำสุด เกิดความร้อนน้อย รองรับการทำงานที่ความเร็วรอบสูงๆ ได้ดี
ตลับลูกปืนเม็ดกลมสัมผัสเชิงมุม เหมาะสำหรับรองรับแนวแรง มีความแข็งแรงออกแบบให้ใช้งานกับเครื่องจักรได้ง่ายมากขึ้น สามารถกำหนดตำแหน่งได้สองทิศทาง
ตลับลูกปืนกันรุนเม็ดกลม มีความแข็งแรงทนทาน มีความแม่นยำในการทำงาน เหมาะกับใช้งานเครื่องจักรที่มีความเสียดทานต่ำ
ตลับลูกปืนเม็ดทรงกระบอก รองรับพื้นที่แรงกดได้ดี เหมาะสำหรับใช้งานกับเครื่องจักรที่ใช้รอบการทำงานสูง ช่วยลดผลเสียที่เกิดจากปัญหาการเยื้องของเพลา
ตลับลูกปืนเม็ดโค้ง สามารถปรับแนวเองได้ เหมาะกับการใช้งานเยื้องแนวระหว่างแหวนวงในกับแหวนวงนอก รองรับน้ำหนักทั้งแบบสองทาง และแบบแรงรวมได้ดี
-
ตลับลูกปืนกาบ (Plain bearing)
เป็นตลับลูกปืนแบบที่ปรับแนวได้เอง รองรับทั้งการเยื้องแนวและการแอ่นตัวของเพลาได้ทุกทิศทาง ออกแบบมาสำหรับรองรับการเคลื่อนแนวตำแหน่งของเพลา หรือเครื่องจักรที่ต้องเคลื่อนที่เอียงหรือแกว่งไปมาที่ค่อนข้างช้า เหมาะกับลักษณะการใช้งานที่ต้องรับน้ำหนักมากเป็นพิเศษ มีทั้งตลับลูกปืนกาบเพลาผิวโค้งชนิดสัมผัสเชิงมุม กาบเพลาผิวโค้งกันรุน กาบเพลาปลายก้านสูบ ฯลฯ
ตลับลูกปืนแต่ละประเภทนั้นมีข้อดี และคุณสมบัติในการใช้งานที่แตกต่างกันออกไป การเลือกใช้ตลับลูกปืนที่มีคุณภาพมาตรฐาน เหมาะกับงานและเครื่องจักรต่างๆ จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน ช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายในการซ่อมบำรุงได้เป็นอย่างมากเลยทีเดียว โดยเฉพาะการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์จากแบรนด์ THK ที่มีทั้งความคงทน คุณภาพสูง จาก บริษัท ไอ.เอ็น.บี. เอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด ตัวแทนจำหน่ายตลับลูกปืนอย่างเป็นทางการในประเทศไทยมานานกว่า 30 ปี ที่มีความเชี่ยวชาญในวงการเครื่องจักรกลและอิเล็กทรอนิกส์หลากหลายของอุตสาหกรรมในประเทศไทย
ข่าวประชาสัมพันธ์
