เราปฏิเสธไม่ได้เลยว่า พยาบาลอาชีพนั้นคือฟันเฟืองสำคัญในวงการแพทย์ ที่ไม่ใช่แค่แพทย์เท่านั้นที่ช่วยเหลือผู้คน แต่ตำแหน่งอื่น ๆ เช่น พยาบาล เภสัชกร ต่าง ๆ ก็มีความสำคัญในหน้าที่ของตน เนื่องด้วยโอกาสวันศุกร์ที่ 12 พฤษภาคม 2566 เป็น วันพยาบาลสากล International Nurses Day ทีมงาน Thaiger ขอพาทุกท่านไปรู้จัก ประวัติความเป็นมาของ วันพยาบาลสากล 12 พฤษภาคม ของทุกปี ว่าจะเป็นอย่างไร และทำไมถึงมีขึ้นมา อ่านได้เลยด้านล่างครับ
12 พฤษภาคม 2566 วันพยาบาลสากล (International Nurses Day)
วันพยาบาลสากล เริ่มต้นมาจาก สภาพยาบาลระหว่างประเทศ (International Council of Nurses, ICN) ซึ่งเป็นองค์กรวิชาชีพพยาบาสากล ได้กำหนดให้วันที่ 12 พฤษภาคม ของทุกปี เป็นวันพยาบาลสากล (International Nurses Day) เพื่อสดุดีความดีงามของ มิสฟลอเรนซ์ ไนติงเกล ผู้ก่อกำเนิดวิชาชีพการพยาบาล ยกย่อง ชูเกียรติ และเชิดชูให้เป็นแบบอย่าง ที่จะไม่ให้ผู้คนลืมความดีของฆยิงสาวผู้อุทิศตนให้กับการช่วยชีวิตเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน
อีกทั้งยังมีจุดมุ่งหมายให้พยาบาลทั่วโลก ร่วมมือจัดกิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์แก่สาธารณชน และกำหนดแนวทางเพื่อให้พยาบาลทั่วโลกรณรงค์แก้ไขปัญหาสุขภาพในแต่ละปี และเหตุที่เป็นวันที่ 12 พฤษภาคมนั้น ก็เป็นเพราะวันนี้ยังเป็นวันเกิดของ มิสฟลอเรนซ์ ไนติงเกล อีกด้วย
รู้จัก มิสฟลอเรนซ์ ไนติงเกล ต้นแบบ วันพยาบาลสากล
มิสฟลอเรนซ์ ไนติงเกล เกิดเมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2363 ที่ ประเทศอิตาลี โดยแม่ได้คลอดเธอขณะไปเที่ยวพักผ่อนที่เมืองฟลอเรนซ์ จึงตั้งชื่อให้ลูกสาวตามชื่อเมืองดังกล่าว ครอบครัวของเธอมีฐานะร่ำรวย มิสฟลอเรนซ์จึงได้รับการศึกษาที่ดี ขณะเดียวกันพ่อแม่ก็คาดหวังให้เธอเป็นสตรีชั้นสูง ผู้ที่เพรียบพร้อมตามค่านิยม และขนบของยุคสมัยนั้น เพื่อได้แต่งงานกับชายที่มีฐานะเหมาะสมกัน
ทว่าเมื่อเติบโตขึ้น มิสฟลอเรนซ์มุ่งแต่จะศึกษาหาความรู้ ปรารถนาที่จะช่วยเหลือผู้คน และต้องการทำความดีเพื่อเพื่อนมนุษย์ เธอจึงหันมาสนใจวิชาชีพพยาบาล ซึ่งในสมัยนั้น สังคมมองว่าเป็นอาชีพของผู้หญิงยากไร้ ที่ต้องติดตามกองทัพไปรักษาพยาบาลในสงคราม มิสฟลอเรนซ์จึงได้เดินทางไปยังประเทศต่าง ๆ ในยุโรป เพื่อศึกษาวิชาชีพพยาบาล และทำงานช่วยเหลือผู้ป่วยในสถานที่ต่าง ๆ
จนกระทั่งเกิดสงครามไครเมีย ทหารบาดเจ็บเป็นจำนวนมาก ส่วนใหญ่จะเสียชีวิต เพราะการติดเชื้อ เธอและเพื่อนพยาบาลจึงถูกส่งตัวไปให้ความช่วยเหลือ
เธอตั้งโรงพยาบาลค่ายทหาร เพื่อแสดงให้เห็นว่า การพยาบาลที่ดี และสุขอนามัยที่สะอาด ปลอดภัย จะช่วยให้มีผู้รอดชีวิตจากอาการบาดเจ็บเพิ่มขึ้น เธอได้รับสมญานามว่าเป็นสุภาพสตรีแห่งดวงประทีป เมื่อเดินทางกลับมายังประเทศอังกฤษ เธอได้รับเงินทุนสำหรับก่อตั้งโรงเรียนพยาบาล และอบรมให้ความรู้ด้านการพยาบาลนับตั้งแต่นั้น ต่อมาสภาพยาบาลระหว่างประเทศ ได้กำหนดให้วันที่ 12 พฤษภาคมของทุกปี เป็น “วันพยาบาลสากล” โดยใช้ครั้งแรกในปี พ.ศ. 2514 และสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน
ประวัติ วันพยาบาลสากลในประเทศไทย
สมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทย ได้เข้าเป็นองค์กรสมาชิกของสภาพยาบาลระหว่างประเทศ เมื่อ พ.ศ.2504 (ค.ศ.1961) และได้จัดกิจกรรมวันพยาบาลสากลเป็นครั้งแรก เมื่อ พ.ศ.2529 (ค.ศ.1986) โดยรองศาสตราจารย์ ดร.วิเชียร ทวีลาภ นายกสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยในขณะนั้น ได้ร่วมกับกระทรวงสาธารณสุข และองค์การยูนิเซฟ จัดกิจกรรมวันพยาบาลสากล และในปีต่อๆ มาก็มีการจัดกิจกรรมเนื่องในวันพยาบาลสากลมาโดยตลอด
โดยมีจุดประสงค์สำคัญ เพื่อสดุดีมิสฟลอเรนซ์ ไนติงเกล บูรพาจารย์แห่งการพยาบาล รำลึกถึงพระคุณของท่าน และประกาศเกียรติคุณ เพื่อให้ประชาชนได้ทราบ อีกทั้งยังเป็นการเผยแพร่บทบาทของพยาบาลต่อสุขภาพของประชาชนให้ทราบเป็นประจำทุกปี
รวมคำขวัญประจำวัน พยาบาลสากล เพื่อรำลึกถึงความดีงาม
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2528 คือ สุขภาพอนามัยสตรี (Nurses and Women Health)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2529 คือ เสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรคแก่เด็กทุกคน (Universal Child Immunization)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2530 คือ บทบาทของพยาบาลกับการดูแลของผู้ประกอบวิชาชีพ (Occupational Health)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2531 คือ ช่วยแม่ลูกสุขสันต์ในวันเกิด (Help Her Have a Happy Birth-Day)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2532 คือ สุขภาพวัยเรียนต้องเพียรส่งเสริม (School Health)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2533 คือ พยาบาลและสิ่งแวดล้อม (Nurses and the Environment)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2534 คือ พยาบาลเชิงรุก-เพื่อสุขภาพจิตของปวงประชา (Mental Health and Nursing)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2535 คือ สุขกาย สุขใจ ในวัยทอง (Health Ageing)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2536 คือ คุณภาพการพยาบาล และความคุ้มค่า (Quality, Cost and Nursing)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2537 คือ ครอบครัวสุขสันต์-วันพยาบาลสากล (Health Families for Healthy Nation)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2538 คือ พยาบาลเสริมสร้างวิถี-สู่สุขภาพสตรี (Women Health: Nurses Pave the Way)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2539 คือ เพื่อสุขภาพที่ดีกว่า พยาบาลพัฒนางานวิจัย (Better Health Through Nursing Research)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2540 คือ อนาคตประเทศจะสดใส เยาวชนไทยต้องสุขภาพดี (Healthy Young People=A Brighter Tomorrow)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2541 คือ สุขภาพชุมชนไทยดี ทุกคนมีส่วนร่วม (Partnership for Community Health)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2542 คือ อดีตที่ผ่านมาบอกความก้าวหน้าในอนาคต (Celebrating Nursing PastClaiming the Future)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2543 คือ เพื่อท่าน…พยาบาลพร้อมดูแล (NursesAlways There for You)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2544 คือ พยาบาลพร้อมช่วยท่าน : ร่วมป้องกันความรุนแรง (Nurses, Always There for You : United Against Violence)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2545 คือ พยาบาลพร้อมช่วยท่าน : ร่วมกันดูแลครอบครัว (Nurses, Always there for you : Caring For Families)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2546 คือ พยาบาลพร้อมช่วยท่าน : ร่วมต้านมลทินเอดส์ (Nurses : Fighting AIDS Stigma : Caring For All)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2547 คือ พยาบาลเคียงข้างผู้ยากไร้ รวมน้ำใจต้านความจน (Nurses : Working With The Poor, Against Poverty)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2548 คือ พยาบาลปกป้องปวงประชา : ห่างไกลยาไร้มาตรฐาน (Nurses for Patient Safety : Targeting Counterfeit and Substandard Medicines)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2549 คือ พยาบาลปลอดภัย ประชาไทยมีสุข (Safe staffing saves lives)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2550 คือ สิ่งแวดล้อมปลอดภัย การพยาบาลไทยมีสุข ประชาราษฎร์เป็นสุข (Positive Practice Environments : Quality Workplaces-Quality Patient Care)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2551 คือ พยาบาลก้าวนำ สร้างสรรค์บริการสุขภาพปฐมภูมิ เพิ่มพูนคุณภาพบริการชุมชน (Delivering Quality, Serving Communities : Nurses Leading Primary Health Care)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2552 คือ พยาบาลก้าวนำ สร้างสรรค์นวัตกรรมการดูแล เพิ่มพูนคุณภาพบริการชุมชน (Delivering Quality, Serving Communities : Nurses Leading Care Innovations)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2553 คือ พยาบาลนำชุมชน สร้างสรรค์คุณภาพการดูแลผู้ป่วยเรื้อรัง (Delivering Quality, Serving Communities : Nurses Leading Chronic Care)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2554 คือ พยาบาลสร้างสรรค์บริการ เพิ่มการเข้าถึง และเท่าเทียม (Closing the Gap : Increasing Access and Equity)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2555 คือ พยาบาลสร้างสรรค์บริการ : จากหลักฐานเชิงประจักษ์สู่การปฏิบัติ (Closing the gap : From evidence to action)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2556 คือ ร่วมจิตปิดช่องว่าง พยาบาลร่วมทางเพื่อเป้าหมายการพัฒนาแห่งสหัสวรรษ (Closing the elgap : the Millennium Devopment Goals : 8,7,6,5,4,3,2,1)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2557 คือ พยาบาล : พลังสู่การเปลี่ยนแปลง ขุมพลังแห่งสุขภาวะ (Nurses: A Force for ChangeA vital resource for health)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2558 คือ พยาบาล : พลังการเปลี่ยนแปลงเพื่อประสิทธิผลและความคุ้มค่าในการดูแล (Nurses : A force for change, care effective, cost effective)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2559 คือ พยาบาล : พลังการเปลี่ยนแปลง : เพื่อพลิกฟื้นการพัฒนาระบบสุขภาพ (Nurses : A Force for Change : Improving health systems’ resilience)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2560 คือ พยาบาล : พลังนำความสำเร็จสู่เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Nurses : A voice to lead – Achieving the Sustainable Development Goals)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2561 คือ พยาบาล : เสียงแห่งพลังสุขภาพเป็นสิทธิมนุษยชน (Nurses : A Voice to Lead Health is a Human Right)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2562 คือ พยาบาล : เสียงแห่งพลัง สุู่สุขภาพดีถ้วนหน้า (Nurses : A Voice to Lead Health for All)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2563 คือ พยาบาล : เสียงแห่งพลังนำการพยาบาลสู่สุขภาพดีทั่วโลก (Nurses : A Voice to Lead – Nursing the World to Health)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2564 คือ พยาบาล : เสียงแห่งพลังสู่สุขภาพดีถ้วนหน้า (Nurses: A voice to lead – Health for All)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2565 คือ พยาบาล : พลังพยาบาลเพื่อความมั่นคงสุขภาพโลก (Nurses: A Voice to Lead – Invest in nursing and respect rights to secure global health)
– คำขวัญวันพยาบาลสากล พ.ศ. 2566 คือ พยาบาลของเรา อนาคตของพวกเรา (Our Nurses. Our Future.)
อ้างอิง: 1
