เปิดเหตุผล กัมพูชา อยากได้ตราด ดินแดน อัญมณีแห่งสยาม ชี้คุณค่าจากประวัติศาสตร์ สนธิสัญญาไทย-ฝรั่งเศส ทรัพยากรธรรมชาติ และยุทธศาสตร์ความมั่นคง ที่ทำให้เป็นพื้นที่สำคัญอย่างยิ่ง
ท่ามกลางสถานการณ์ความตึงเครียดตามแนวชายแดนไทย-กัมพูชาที่เกิดขึ้นบ่อยครั้ง หลายคนอาจสงสัยว่าอะไรคือรากเหง้าของปัญหาที่ดูเหมือนจะหยั่งรากลึกและละเอียดอ่อน ซึ่งหากมองย้อนกลับไปในหน้าประวัติศาสตร์และภูมิรัฐศาสตร์ จะพบว่า จังหวัดตราด ไม่ได้เป็นเพียงจังหวัดชายแดนธรรมดา แต่คือพื้นที่ยุทธศาสตร์ที่เปี่ยมไปด้วยคุณค่ามหาศาล จนถูกขนานนามว่าเป็น อัญมณีแห่งสยาม และนี่คือเหตุผลสำคัญที่ทำให้จังหวัดตราดกลายเป็นจุดหมายที่ประเทศเพื่อนบ้านต่างหมายปองมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
ย้อนรอยประวัติศาสตร์ บาดแผลจากสนธิสัญญาไทย-ฝรั่งเศส
รากฐานของความรู้สึกผูกพันของกัมพูชาที่มีต่อตราดนั้น มีที่มาจากประวัติศาสตร์ในยุคล่าอาณานิคม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สนธิสัญญาไทย-ฝรั่งเศส ฉบับลงวันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2449 (ค.ศ. 1907) ซึ่งเป็นฉบับแก้ไขจากฉบับก่อนหน้า ในสัญญานี้ สยามต้องยอมยกดินแดน พระตะบอง เสียมราฐ และศรีโสภณ ให้กับฝรั่งเศส
เพื่อแลกกับการที่ฝรั่งเศสยอมถอนทหารและคืนดินแดน จ.ตราด, อ.ด่านซ้าย (ปัจจุบันอยู่ในจังหวัดเลย) และเกาะต่าง ๆ กลับมาเป็นของสยามโดยสมบูรณ์ แม้จะเป็นการแลกเปลี่ยนที่เกิดขึ้นนานกว่าศตวรรษ แต่ความรู้สึกถึง ดินแดนที่เคยเชื่อมต่อกัน ยังคงหลงเหลืออยู่ในความทรงจำและถูกหยิบยกขึ้นมาในบางครั้ง
ขุมทรัพย์แห่งทะเลตะวันออก มูลค่าทางเศรษฐกิจและทรัพยากร
ทางภูมิศาสตร์ จังหวัดตราดเปรียบเสมือนขุมทรัพย์ทางธรรมชาติที่ประเมินค่าไม่ได้ ความสำคัญทางเศรษฐกิจของตราดไม่ได้จำกัดอยู่แค่การเป็นเมืองท่องเที่ยว
ชายฝั่งทะเล ยาว 165 กิโลเมตร เป็นที่ตั้งของท่าเรือพาณิชย์และท่าเรือประมงที่สำคัญ เป็นประตูการค้าทางทะเลของภาคตะวันออก
หมู่เกาะสวรรค์ เป็นที่ตั้งของหมู่เกาะช้าง ซึ่งประกอบด้วยเกาะท่องเที่ยวระดับโลกอย่างเกาะช้าง เกาะกูด และเกาะหมาก สร้างรายได้มหาศาลให้กับอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวของไทย
ความอุดมสมบูรณ์ทางชีวภาพ มีระบบนิเวศที่หลากหลาย ทั้งป่าชายเลนที่สมบูรณ์ น้ำตกหลายแห่งบนเกาะ และที่สำคัญคือเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของ กวางเนื้อทราย บนเกาะกระดาด ซึ่งเป็นสัตว์ที่เชื่อว่าได้สูญพันธุ์ไปแล้วจากกัมพูชา
ความมั่นคงและยุทธศาสตร์ “โล่ตะวันออก” และทางออกสู่ทะเล
มิติของความมั่นคง จังหวัดตราด คือจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญอย่างยิ่งต่อประเทศไทย
โล่ป้องกันของภาคตะวันออก
ตราดทำหน้าที่เป็นปราการหรือ “โล่” ทางธรรมชาติที่ปกป้องพื้นที่เศรษฐกิจสำคัญของภาคตะวันออกและเส้นทางสู่ภาคกลางของไทย การเข้าถึงจังหวัดตราดจะทำให้กัมพูชาสามารถเชื่อมต่อกับใจกลางของไทยได้ง่ายขึ้นในภาวะขัดแย้ง
ทางออกสู่ทะเลที่สมบูรณ์
แม้กัมพูชาจะมีชายฝั่งทะเลของตนเอง แต่มีลักษณะเป็นอ่าวตื้นและมีเส้นทางออกสู่ทะเลหลวงที่จำกัด การได้ครอบครองแนวชายฝั่งของจังหวัดตราดจะทำให้กัมพูชากลายเป็นรัฐที่มีศักยภาพทางทะเลเพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดด โดยไม่ต้องพึ่งพาทั้งไทยและเวียดนาม
ดินแดนในความทรงจำ กับวาทกรรมชาตินิยม
นอกเหนือจากเหตุผลทางกายภาพแล้ว ยังมีมิติทางจิตวิทยาที่ถูกนำมาใช้ทางการเมืองอยู่เสมอ มีการวิเคราะห์ว่าวาทกรรมชาตินิยมในกัมพูชาบางครั้งยังคงมีการกล่าวอ้างถึงจังหวัดตราดในฐานะ ดินแดนที่เคยเป็นของเขมร ซึ่งการสร้าง อัตลักษณ์ร่วม กับดินแดนในอดีต เป็นเครื่องมือที่รัฐบาลสามารถนำมาใช้เพื่อปลุกกระแสชาตินิยม และสร้างความชอบธรรมทางการเมืองได้ในบางช่วงเวลา
ดังนั้น จังหวัดตราด จึงไม่ได้เป็นเพียงจังหวัดชายแดนธรรมดา แต่เป็น อัญมณี ของประเทศไทยที่มีคุณค่าครบทุกด้าน ทั้งประวัติศาสตร์ที่ซับซ้อน เศรษฐกิจที่มั่งคั่ง ทรัพยากรที่อุดมสมบูรณ์ และยุทธศาสตร์ความมั่นคงที่สำคัญอย่างยิ่ง การเข้าใจถึงคุณค่าเหล่านี้ คือสิ่งจำเป็นที่ทำให้คนไทยตระหนักถึงความสำคัญในการปกป้องและพัฒนาผืนดินแห่งนี้ให้คงอยู่คู่ประเทศไทยสืบไป
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- กองทัพเรือเขมร ซ้อมรบ ยิงกระสุนจริง ตรงข้ามเกาะกูด หลังงดมา 2 ปี
- ภูมิธรรม จวกข่าวบิดเบือน เกาะกูด ชาติเสียหาย ยันยังเป็นของไทย
- เขมรในญี่ปุ่นประท้วง เกาะกูดต้องเป็นของกัมพูชา ลั่นจะฟ้องศาลโลก
ติดตาม The Thaiger บน Google News:
ข่าวล่าสุด
