7 สิงหาคม 2565 วันรพี พระบิดาแห่งกฎหมายไทยผู้วางรากฐานสำคัญต่อระบบศาลยุติธรรมของประเทศไทย ชวนผู้อ่านน้อมรำลึกวันรพี อีกหนึ่งบุคคลสำคัญต่อวงการนิติเมืองไทยคนหนึ่ง
วันรพี ตรงกับวันอาทิตย์ที่ 7 เดือนสิงหาคม 2565 คือวันคล้ายวันสิ้นพระชนม์ของผู้ที่ได้ชื่อว่าเป็น “พระบิดาแห่งกฎหมายไทย” ซึ่งก็คือ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ ทีมงาน The Thaiger ขอชวนผู้อ่านทุกท่านไปรู้จักกับ “ท่านรพี” ผู้มีความสำคัญต่อระบบกฎหมายและศาลยุติธรรมของประเทศไทยผ่านเกร็ดความรู้วันรพีที่นำมาฝากกัน
7 สิงหาคม 2565 วันรพี น้อมรำลึกการจากไปของพระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์
เกร็ดความรู้วันสำคัญเดือนสิงหาคม วันรพี ใครว่าเรื่องกฎหมายน่าเบื่อและยุ่งยาก ลองมาอ่านเกร็ดประวัติของท่านรพีไปพร้อม ๆ กัน รับรองว่ามีสิ่งที่น่าสนใจมากกว่าที่คิด
1. วันรพี เป็นวันคล้ายวันสิ้นพระชนม์ของท่านรพี
ทรงมีพระนามเต็มว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ ผู้ได้รับการขนานนามว่าเป็นพระบิดาแห่งกฎหมายไทย
2. พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ ประสูติเมื่อวันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2417
ท่านรพีทรงเป็นพระราชโอรสลำดับที่ 14 ของพระบาทสมเด็จจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 และเจ้าจอมมารดาตลับ ท่านรพีเติบโตมาด้วยการเลี้ยงดูของเจ้าจอมมารดาตลับ หม่อมราชวงศ์วงศ์ พึ่งบุญ และพระยาเวียงในนฤบาล
3. รัชกาลที่ 5 เรียกท่านรพีว่า “เฉลียวฉลาดรพี”
เหตุที่ในหลวงรัชกาลที่ 5 ทรงเรียกท่านรพีว่าเฉลียวฉลาดรพี เพราะท่านสำเร็จการศึกษาวิชากฎหมายระดับปริญญาตรีจากวิทยาลัยไครสต์เชิร์ช มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด ประเทศอังกฤษ ตั้งแต่อายุ 20 ปี โดยใช้เวลาศึกษาเพียง 3 ปีเท่านั้น และยังได้เกียรตินิยมอีกด้วย นอกจากนี้ท่านรพียังเป็นกลุ่มพระราชโอรสกลุ่มแรกที่ได้ไปศึกษาต่อที่ต่างประเทศ
4. สาเหตุที่ท่านรพีเลือกศึกษาวิชากฎหมาย
เนื่องจากท่านต้องการที่จะกลับมาพัฒนากฎหมายบ้านเมือง ผู้พิพากษา รวมถึงระบบศาลยุติธรรมให้ดีขึ้นทัดเทียมต่างชาติ รวมถึงให้อำนาจศาลไทยเป็นที่ยอมรับของนานาประเทศ เนื่องจากช่วงนั้นมีศาลกงสุลยุโรปและอเมริกาในประเทศไทยจำนวนมาก ตั้งขึ้นเพื่อพิพากษาคดีในไทย ทำให้ไทยขาดอำนาจทางการศาลที่สมบูรณ์และเด็ดขาด
5. พระราชกรณียกิจของพระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ที่สำคัญต่อวงการกฎหมายไทย
สำหรับพระราชกรณียกิจของพระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ที่สำคัญต่อรากฐานของกฎหมายไทยประกอบด้วย การตั้งโรงเรียนสอนกฎหมาย การปรับปรุงกฎหมายไทย การปฏิรูปศาลให้มีอำนาจอิสระ ไม่ขึ้นต่อพระมหากษัตริย์ เว้นแต่คดีที่มีโทษร้ายแรงถึงขึ้นประหารชีวิต ท่านรพียังเคยดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรงยุติธรรม และร่วมตรวจชำระประมวลกฎหมายอาญาฉบับ ร.ศ.127 ซึ่งเป็นประมวลกฎหมายฉบับแรกของไทยอีกด้วย
6. คำพูดของท่านรพีที่เปรียบเสมือนวรรคทองของท่านคือ “คนไทยเกิดง่ายตายเร็ว”
คำพูดประโยคนี้มาจากเมื่อครั้งที่ท่านขอเข้าศึกษาในมหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ดตอนอายุ 17 ปี และ ” ‘รู้ไหมว่า My life is service’ ซึ่งหมายความว่า ชีวิตของฉันเกิดมา เพื่อรับใช้ประเทศชาติ” และคำพูดที่ท่านมักจะกล่าวกับผู้พิพากษาอยู่เสมอคือ “อย่ากินสินบน”
7. พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 7 สิงหาคม พ.ศ. 2463
พระองเจ้ารพีพัฒนศักดิ์สิ้นพระชนม์ด้วยโรควัณโรคที่พระวักกะหรือไต เมื่อมีพระชนมายุได้ 46 พรรษา โดยทุกวันที่ 7 สิงหาของปีนับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2507 จะมีการจัดพิธีวางพวงมาลาและกิจกรรมที่ศาลยุติธรรม เพื่อรำลึกถึงท่านรพีในฐานะผู้มีคุณูปการต่อวงการเนติไทย
- 1 สิงหาคม ‘วันสตรีไทย 2565’ ตระหนักรู้ความสำคัญสตรีไทย.
- ปฏิทิน วันธงชัยเดือนสิงหาคม 2565 เช็กฤกษ์ดี คติไทย จีน.
- อัปเดตล่าสุด “วันหยุดเดือนสิงหาคม 2565” หยุดวันไหนบ้าง.
