นักบินพูดเอง โดยสารเครื่องบินเล็ก ปลอดภัยแค่ไหน สถิติคนตายปีหลักร้อย

Aindravudhเผยแพร่: 23 ส.ค. 2567 10:25 น.| อัปเดต: 23 ส.ค. 2567 10:25 น.

357

โดยสารเครื่องบินเล็ก ปลอดภัยแค่ไหน นักบินพูดเอง สถิติคนตายปีละหลายร้อย สาเหตุหลักมาจากนักบินชั่วโมงบินน้อย

เครื่องบินถือเป็นการเดินทางที่ปลอดภัยที่สุดในโลก ณ ที่นี้หมายถึงการบินพาณิชย์ที่มีเครื่องบินลำใหญ่ บรรจุลูกเรือผู้โดยสารได้หลายร้อยแล้ว แล้วเครื่องบินเล็ก หรือ เฮลิคอปเตอร์ล่ะ จัดรวมอยู่ในเซฟโซนนี้ด้วยหรือไม่

จากกรณีโศกนาฏกรรม เครื่องบินตกบินเล็กบริเวณป่าชายเลนหลังวัดเขาดิน ต.เขาดิน อ.บางปะกง จ.ฉะเชิงเทรา มีผู้เสียชีวิต 9 ศพ เป็นคนไทย 4 ศพ และ ชาวต่างชาติ 5 ศพ น่าเสียดายที่เครื่องบินลำดังกล่าวไม่มีกล่องดำ ทำให้การคาดสาเหตุเครื่องบินตกทำได้ยากขึ้น

จอห์น คอซ นักบินของสหรัฐอเมริกา ที่มีประสบการณ์การบินมานานกว่า 50 ปี เคยให้ข้อมูลกับ USA TODAY ไว้ว่า โดยทั่วไปแล้วการบินด้วยเครื่องบินพลเรือนขนาดเล็กปลอดภัย แต่มีสถิติอุบัติเหตุที่น่าสนใจ

ประการแรก การบินทั่วไปแตกต่างจากการบินพาณิชย์ การบินทั่วไปรวมถึงเครื่องบินขนาดเล็ก เครื่องบินปีกตรึง และเฮลิคอปเตอร์ ทั้งเชิงพาณิชย์และส่วนบุคคล

เพื่อนหลายคนเป็นเจ้าของเครื่องบินเล็กที่บินเพื่อการใช้งานส่วนบุคคล สิ่งเหล่านี้อยู่ในหมวดการบินทั่วไป เครื่องบินเจ็ตขนาดไม่ใช่สายการบินที่บริษัทต่างๆ บินก็ถือว่าเป็นการบินทั่วไปเช่นกัน นี่เป็นหมวดหมู่กว้าง ๆ ที่ต้องแยกย่อยเพื่อตอบว่าเครื่องบินเล็กปลอดภัยหรือไม่

จากข้อมูลประจำปีจากรายงาน Nall ของสมาคมเจ้าของเครื่องบินและนักบิน พบว่าอัตราการเกิดอุบัติเหตุและการเสียชีวิต ในปี 2564 มีอุบัติเหตุ 939 ครั้ง มีผู้เสียชีวิต 268 ราย เทียบกับ 988 ครั้งในปี 2562 ก่อนเกิดโรคระบาดโควิด มีผู้เสียชีวิต 307 ราย

สาเหตุหลักของอุบัติเหตุเครื่องบินเล็กคือ การแล่นออกนอกรันเวย์ (วิ่งออกนอกรันเวย์ ลงจอดก่อน หรือวิ่งเลยรันเวย์) เป็นสาเหตุหลัก แต่โชคดีที่อุบัติเหตุประเภทนี้มีอัตราการเสียชีวิตต่ำ เพราะความเร็วต่ำ

การเสียชีวิตเกิดขึ้นบ่อยที่สุดในอุบัติเหตุที่สูญเสียการควบคุม น่าเศร้าที่อุบัติเหตุประเภทนี้เป็นสาเหตุหลักของการเสียชีวิตมาหลายปีแล้ว การร่วงหล่นโดยไม่ตั้งใจของเครื่องบินคิดเป็นเกือบครึ่งหนึ่งของอุบัติเหตุประเภทนี้

ความเชี่ยวชาญของนักบินก็เป็นตัวแปรสำคัญที่ตัดสินว่าข้อผิดพลาดบางอย่างจะทำไปสู่อุบัติเหตุร้ายแรงได้หรือไม่ การบินเป็นทักษะที่ต้องฝึกฝนบ่อยๆ นักบินมืออาชีพอาจบินได้มากกว่า 500 ชั่วโมงต่อปี ในขณะที่นักบินที่บินเพื่อการใช้งานส่วนบุคคลอาจบินได้เพียง 100 ชั่วโมงเท่านั้น

จนถึงตอนนี้ ในปี 2565 จำนวนอุบัติเหตุเครื่องบินปีกตรึงที่ไม่ใช่เชิงพาณิชย์ลดลงประมาณ 1/3 (จากประมาณ 1,000 ครั้งต่อปี เป็น 660 ครั้งในปี 2565) ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากจำนวนเที่ยวบินที่ลดลง แต่บางส่วนก็มาจากความระมัดระวังที่เพิ่มขึ้นของนักบิน จำนวนผู้เสียชีวิตลดลงจากประมาณ 165 รายต่อปี เป็น 96 รายในปี 2565

เครื่องบินเจ็ตส่วนตัวปลอดภัยแค่ไหน?

เครื่องบินเจ็ตส่วนตัวเป็นเครื่องบินประเภทที่ใช้บ่อยที่สุดสำหรับเที่ยวบินเช่าเหมาลำ รองลงมาคือเครื่องยนต์เทอร์โบ-พร็อพ เฮลิคอปเตอร์ และเครื่องบินลูกสูบ

ข้อมูลที่รวบรวมโดย CENIPA ตั้งแต่ปี 2014 ถึง 1H 2023 เปิดเผยว่าเครื่องบินเจ็ตส่วนตัวที่ดำเนินการด้วยใบอนุญาตเชิงพาณิชย์ มีอัตราการเกิดอุบัติเหตุเพียง 1 ครั้งต่อชั่วโมงบิน 100,000 ชั่วโมง ในช่วงเวลาที่วิเคราะห์ ไม่มีการเสียชีวิตเนื่องจากเครื่องบินที่ใช้เครื่องยนต์เทอร์โบแฟน (เจ็ต) ทำให้มีบันทึกความปลอดภัยที่สมบูรณ์แบบ

อัตราส่วนสำหรับเครื่องบินเจ็ตส่วนตัวที่บริหารจัดการโดยเอกชน มีอัตราการเกิดอุบัติเหตุ 2 ครั้งต่อชั่วโมงบิน 100,000 ชั่วโมง โดยมีทั้งหมด 15 ครั้ง ซึ่งห้าครั้งเป็นอันตรายถึงชีวิต (นั่นคือ 0.7 อุบัติเหตุร้ายแรงต่อชั่วโมงบิน 100,000 ชั่วโมง) การใช้อุปกรณ์ควบคุมการบินของเครื่องบินไม่เพียงพอ การขาดการฝึกอบรมที่เหมาะสม การวางแผนการบินที่ไม่ถูกต้อง และท่าทางที่ไม่เหมาะสม และการตัดสิน โดยนักบินได้รับการระบุว่าเป็นปัจจัยหลักที่นำไปสู่การเสียชีวิต ของเครื่องบินเจ็ตที่ไม่ใช่เชิงพาณิชย์ สามารถอนุมานได้จากข้อมูลที่เข้าถึงได้อย่างกว้างขวางว่าอุบัติเหตุร้ายแรงห้าครั้งจากห้าครั้งนั้นเชื่อมโยงกับกิจกรรมแท็กซี่ทางอากาศที่ผิดกฎหมายและกิจกรรมการขายเครื่องบิน

ดังที่เห็น การดำเนินงานเครื่องบินเจ็ตส่วนตัวเชิงพาณิชย์ถือได้ว่าปลอดภัยเป็นพิเศษ เกินกว่าเป้าหมายของ ANAC เองสำหรับอัตราการเกิดอุบัติเหตุโดยเฉลี่ยของการบินทั่วไป 3.2 เท่า ซึ่งระบุไว้ในแผนความปลอดภัยเชิงกลยุทธ์ปี 2023-2035 ในแง่ของการเปรียบเทียบ เป้าหมายปัจจุบันของ FAA คือการจำกัดอุบัติเหตุร้ายแรงจากการบินทั่วไปไว้ที่ไม่เกิน 0.94 ครั้งต่อชั่วโมงบิน 100,000 ชั่วโมง

จะป้องกันอุบัติเหตุเหล่านี้ได้อย่างไร?

เทคโนโลยีช่วยปรับปรุงความปลอดภัย ระบบนำทางในปัจจุบันดีกว่าระบบที่ผมเรียนรู้ในทศวรรษ 1970 มาก แต่อุปกรณ์นิรภัยที่สำคัญที่สุดในเครื่องบินคือนักบินที่ได้รับการฝึกฝนมาเป็นอย่างดี ทันสมัย และมีความสามารถ กลุ่มต่างๆ มากมาย เช่น สมาคมเจ้าของเครื่องบินและนักบิน สมาคมเครื่องบินธุรกิจแห่งชาติ และอื่นๆ ยังคงผลักดันให้มีการปรับปรุงความปลอดภัยสำหรับการบินทั่วไปอย่างต่อเนื่อง ในฐานะนักบิน เราก็ควรทำเช่นกัน

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง