อ.เจษฎา เผยวิธีสังเกต ถังดับเพลิงจะระเบิด หลังข่าวสลดในโรงเรียนราชวินิตมัธยมวันนี้ ออกตัวไม่ฟันธง แต่ยันชัดสามารถระเบิดได้จริง พร้อมไขข้อสงสัย ดูยังไง ว่าถังดับเพลิงนั้นสิ้นสภาพไม่ควรใช้หรือติดตั้วไว้อีก
จากกรณีเหตุสลด นักเรียนโรงเรียนราชวินิตมัธยม ถ.พิษณุโลก กรุงเทพฯ เสียชีวิต 1 ราย ระหว่างตอนซ้อมดับเพลิงของทางสถานศึกษา โดยเบื้องต้น “ผบช.น.” ออกมาเปิดเผยถึงเหตุสลดว่า เกิดจากถังดับเพลิงดังกล่าวเกิดถังฉีกขาด เพราะเป็นถังที่ถูกนำมาใช้ซ้ำและไม่มีระบบวาล์วเซฟตี้ ขณะที่เจ้าหน้าที่จากกองพิสูจน์หลักฐานวิเคราะห์เบื้องต้น คาดถังถูกนำไปบรรจุแก๊สเพิ่ม
ล่าสุดในมุมนักวิชาการ ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ก็ได้ออกมาแสดงความเห็น โดยเป็นการวิเคราะห์จากข้อมูลทางวิทยาศาสตร์มาเปรียบเทียบ ซึ่งรายละเอียดทั้งหมดนั้น ได้เปิดเผยผ่านเฟซบุ๊กแฟนเพจของตัวเองที่ใช้ชื่อ @Jessada Denduangboripant ระบุ
ในระหว่างที่รอข้อมูลรายละเอียดของเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น มีนักข่าวติดต่อมาถามว่า คือมันเกิดขึ้นได้ยังไง ? ถังดับเพลิงระเบิดได้ด้วยเหรอ ? ซึ่งขอออกตัวว่าเรื่องนี้ยังต้องรอข้อมูลอีกมาก โดยเฉพาะในเรื่องของวิธีการที่เขาซ้อมดับเพลิงกัน , ปัญหาว่าเกิดอุบัติเหตุอะไรขึ้น และสภาพของถังดับเพลิงนั้น ว่าอยู่ในสภาพสมบูรณ์ดีแค่ไหน ?
ปกติแล้วในการผลิตถังดับเพลิงขึ้นมานั้น จะต้องทดสอบว่า ถังดับเพลิงมีโอกาสระเบิดได้หรือไม่ โดยจะต้องทนทานต่อนำไปเผาไฟ ให้ได้ที่ระดับ 64 องศาเซลเซียส , เอาไปอัดความดันให้ได้ 4 เท่าของค่าปกติ , และตกจากที่สูงระดับ 8 เมตร โดยที่ยังมีสภาพใช้งานได้เหมือนเดิม (จากข่าว ไทยพีบีเอส http://www.youtube.com/watch?v=XnRT0w7K0e8)
แต่รายการ Mythsbuster รายการพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์รายการดังของต่างประเทศ ก็เคยมีการทดลองเอาถังดับเพลิงไปเผาไฟ พบว่ามันสามารถระเบิดได้ครับ (ดู https://youtu.be/nxvdrge1q00) ซึ่งเครื่องดับเพลิงเป็นอุปกรณ์ที่สำคัญต่อชีวิตและทรัพย์สินเป็นอย่างยิ่ง จึงควรบำรุงรักษาเพื่อให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งานต่อเหตุไม่คาดคิดได้อย่างเต็มประสิทธิภาพอยู่เสมอ (จาก https://www.saturnfireproduct.com/…/%E0%B8%84%E0%B8%B9…)
นอกจากนี้ในโพสต์พยายามหาคำตอบปริศนาเหตุระเบิดดังกล่าว อ.เจษฎา ยังตั้งประเด็นน่าสนใจเพิ่มเติมดังนี้
#สถานที่ติดตั้ง
- หลีกเลี่ยงการติดตั้งไว้ในที่ที่มีอุณหภูมิสูง มีความชื้นสูง หรือเกิดความสกปรกได้ง่าย เช่น ตากแดด ตากฝน หรือติดตั้งใกล้จุดกำเนิดความร้อนต่างๆ เช่น เตาไฟ หรือเครื่องจักรที่มีความร้อนสูง
#การบำรุงรักษา
- ทำความสะอาดตัวถัง และอุปกรณ์(สายฉีด, หัวฉีด) เป็นประจำเพื่อตรวจดูสภาพตัวถังและอุปกรณ์อยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน และมีสภาพใหม่อยู่เสมอ
- หากเป็นเครื่องดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้ง ควรยกถังพลิกคว่ำ-หงาย ประมาณ5-6ครั้ง ทุกๆ3-6เดือน เพื่อให้ผงเคมีมีการเคลื่อนตัวและไม่จับตัวเป็นก้อน
- เครื่องดับเพลิงที่มีอายุเกิน 5 ปีขึ้นไป ควรส่งมาตรวจสอบที่บริษัทเพื่อตรวจเช็คสภาพของตัวเครื่องและทำการถ่ายเคมีออกและบรรจุใหม่
- ถ้าแรงดันในถังเกิน (OVERCHARGE) สูงกว่าแรงดันปกติ (195 psi)สภาพถังอาจจะบวมหรือแตกออก หากแรงดันขึ้นสูงเกิน 1000psi อาจทำให้เกิดอันตรายเนื่องจากถังอาจระเบิดได้!!! ควรติดต่อบริษัทให้ดำเนินการแก้ไขโดยด่วน หมายเหตุ:
- เครื่องดับเพลิงชนิด CO2 จะไม่มีมาตรวัดแรงดัน ผู้ใช้สามารถตรวจวัดก๊าซ ภายในถังได้โดย วิธีชั่งน้ำหนัก หากน้ำหนักก๊าสภายในถังลดลงต่ำกว่า80 % ควรติดต่อบริษัทเพื่อทำการดำเนินการบรรจุใหม่ในทันที
อาจารย์เจษฎ ยังระบุด้วยว่า ในอดีตก็เคยมีข่าวกรณีที่ถังดับเพลิงระเบิดเกิดขึ้นเอง (ไม่ได้เอาไปเผาไฟ) ด้วยเช่นกัน โดยเฉพาะในกรณีของถังที่เก่า มีการเสื่อมสภาพ หรือเคยนำมาเติมสารเคมีลงไป โดยได้มีการยกตัวอย่างบทความจากเพจ The Safety Coach : BBS มาประกอบยืนยัน ซึ่งใครที่ต้องการอ่านเนื้อหาฉบับเต็ม เชิญคลิกเข้าไปอ่านได้ที่ลิงก์นี้เลย คลิก
วิธีสังเกตถังดับเพลิงเก่า ควรใช้ต่อหรือไม่ ดูง่าย ๆ ดังนี้
อันดับแรกวิธีตรวจสอบ ถ้าแรงดันในถังดัเพลิงเกิน (OVERCHARGE) หรือสูงกว่าแรงดันปกติ (195 psi) สภาพถังอาจจะบวมหรือแตกออก
*** หากแรงดันขึ้นสูงเกิน 1000psi อาจทำให้เกิดอันตรายเนื่องจากถังอาจระเบิดได้ ควรติดต่อบริษัทให้ดำเนินการแก้ไขโดยด่วน !!!
ส่วนเครื่องดับเพลิงชนิด CO2 จะไม่มีมาตรวัดแรงดัน ผู้ใช้สามารถตรวจวัดก๊าซ ภายในถังได้โดย วิธีชั่งน้ำหนัก หากน้ำหนักก๊าสภายในถังลดลงต่ำกว่า 80 % ควรติดต่อบริษัทเพื่อทำการดำเนินการบรรจุใหม่ในทันที
ทั้งนี้ สำนักข่าว กรมประชาสัมพันธ์ รายงานเพิ่มเติมว่า จากเหตุการณ์นี้ มีคนเสียชีวิต 1 ราย บาดเจ็บ 10 ราย ส่วนถังที่มีการนำมาใช้ทดสอบนั้น เป็นถังดับเพลิงสีแดง (ถัง CO2) ระหว่างการระเบิด แรงอัดทำให้ผู้ตายร่างกระเด็นไปถึง 10 เมตร สภาพถังฉีกขาดจนเห็นข้างใน (ขอบคุณข้อมูลจาก สำนักข่าว กรมประชาสัมพันธ์).
- สรุปเหตุการณ์ ถังดับเพลิงระเบิด นร.ราชวินิตฯ เสียชีวิต
- ตร. จ่อฟัน 3 ข้อหา เจ้าหน้าที่ซ้อมดับเพลิง
- คลิปนาทีถังดับเพลิงระเบิด รร.ราชวินิตมัธยม ดับ 1 ศพ.
