‘อ.เจษฏา’ ตอบสงสัย “ทำไมกดรีโมทรถยนต์ที่หัว แล้วล็อครถได้ไกลขึ้น ?” พิสูจน์แล้วว่าทำได้จริง เกี่ยวข้องกับหลักฟิสิกส์ ชี้ร่างกายช่วยกระจายสัญญาณรีโมทรถยนต์
จากกรณีที่มีชาวเน็ตหลาย ๆ คนสงสัยเกี่ยวกับการเพิ่มระยะรีโมตรถยนต์ ด้วยการใช้ ‘หัว’ จิ้ม แทนการใช้มือกด ซึ่งเป็นผลมาจากคลิปไวรัลบนอินเทอร์เน็ต ชายคนหนึ่งทดลองใช้อวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย ในการกดปุ่มรีโมตเปิด-ปิดรถยนต์จากระยะไกล เพื่อพิสูจน์ดูว่าร่างกายจะสามารถช่วยกระจายได้สัญญาณรีโมตได้จริงหรือไม่ ซึ่งเมื่อใช้ ‘คาง’ กดปุ่ม ผลปรากฏว่าส่งสัญญาณไปถึงรถจริง ทั้ง ๆ ที่อยู่ในระยะไกลเกินกว่ารีโมตจะรับสัญญาณได้
ล่าสุด (30 พฤษภาคม 2567) อาจารย์เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ นักสื่อสารวิทยาศาสตร์และอาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้โพสต์ขยายความเข้าใจในประเด็นดังกล่าว ผ่านทางเฟซบุ๊กส่วนตัว Jessada Denduangboripant ระบุว่า ทริค “เพิ่มระยะรีโมตรถ ด้วยการกดจิ้มหัว” สามารถทำได้จริง ก่อนหน้านี้เคยทดลองทำมานานแล้ว และก็ได้ผลชัดเจน
สาเหตุที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะร่างกายของคนเราประกอบไปด้วย “น้ำ” เป็นส่วนใหญ่ ซึ่งในน้ำก็จะมีแร่ธาตุผสมอยู่ มีความเป็นอิเล็กโทรไลต์ หรือสารละลายที่นำไฟฟ้าได้ จึงทำให้ร่างกายของเราสามารถ “คู่ควบ (couple)” กับแหล่งกำเนิดคลื่นวิทยุได้ ประกอบกับการที่ศีรษะ รวมถึงทรวงอก มีสภาพเป็น “ช่องว่าง (cavity)” สามารถสะท้อนคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าไปมาได้ จึงสามารถทำตัวเหมือนเป็น “ห้องสร้างการกำทอนของเสียง (resonance chamber)” ทำให้คลื่นวิทยุจากรีโมตรถยนต์นั้นถูกขยายเพิ่มขนาดขึ้น
ฟิสิกส์พื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับสัญญาณรีโมตรถ
ทั่วไปแล้วความถี่ (frequency) ของสัญญาณวิทยุ (RF radio frequency) ของรีโมตรถยนต์ จะอยู่ที่ 315 เมกะเฮิร์ซ (MHz) ดังนั้น ถ้าคำนวณหาความยาวคลื่น (wavelength) ของมัน ก็จะเท่ากับ “ความเร็วของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า(หรือแสง คือ 3 X 10^8 เมตร/วินาที) หารด้วย ความถี่” ได้ความยาวคลื่นออกมาเท่ากับ 0.95 เมตร หรือประมาณ 1 เมตร
ขนาดของเสาอากาศ (antenna) ที่มีประสิทธิภาพในการรับส่งคลื่นวิทยุ จะอยู่ประมาณความยาวคลื่น หารด้วย 2 หรือประมาณ 0.5 เมตร จะเห็นว่า อยู่ในช่วงที่ร่างกายของเรา มีความสูง (ยาว) เพียงพอที่จะทำตัวเป็นเสาอากาศที่มีประสิทธิภาพได้
ประเด็นสำคัญคือ ร่างกายของเรานั้นมีส่วนประกอบส่วนใหญ่เป็นน้ำ ซึ่งมีแร่ธาตุผสมอยู่ มีความเป็นอิเล็กโทรไลต์ (สารละลายที่นำไฟฟ้าได้) จึงทำให้ร่างกายของเราสามารถคู่ควบ (couple) กับแหล่งกำเนิดคลื่นวิทยุได้
การที่ศีรษะของเรา (รวมถึง ทรวงอก ด้วย) มีสภาพเป็นช่องว่าง (cavity) ซึ่งคำว่าช่องว่างนี้ ไม่ได้จำเป็นต้องเป็นพื้นที่ที่ไม่มีอะไรอยู่เลย แต่ให้เป็นบริเวณที่สามารถสะท้อนคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าไปมาได้ ศีรษะของเรา แม้ว่าจะมีสมองอยู่ข้างใน (หรือหน้าอก ที่มีปอด-หัวใจ) จึงสามารถทำตัวเหมือนเป็นห้องสร้างการกำทอนของเสียง (resonance chamber) ได้ ทำให้คลื่นวิทยุจากรีโมตรถยนต์นั้นถูกขยาย (amplify) เพิ่มขนาด (amplitude) ขึ้น
อาจพูดได้ว่าง ร่างกายของเราได้ทำตัวคล้ายกับอุปกรณ์ ไดอิเล็กตริก เรโซเนเตอร์ (dielectric resonator) ซึ่งทำจากเซรามิก ทำหน้าที่เป็นตัวสะท้อนคลื่นวิทยุ ที่ถูกกักขังอยู่ในวัสดุเรโซเนเตอร์นี้ ให้กระเด้งไปมา และทำให้เกิดความกำทอน (resonant frequency) ที่ถูกขยายขนาดขึ้น
ซิมูเลชั่นในคอมพิวเตอร์
นอกจากจะลองทำจริง ๆ แล้ว ก็มีอีกหลายคนที่ลองนำเอาสมมติฐานนี้ ไปทดสอบด้วยการทำซิมูเลชั่นจำลองในคอมพิวเตอร์ และก็ได้คำตอบที่ยืนยันหลักการนี้ได้ว่าเป็นเรื่องจริง ดังเช่น การใช้โปรแกรม VariPose และ XFdtd ในการจำลองการส่งสัญญาณรีโมตรถยนต์ ผ่านร่างกายของคนเรา (ดู https://www.remcom.com/…/keyless-entry-demonstration… ) ซึ่งได้ผลว่า การเอารีโมตรถยนต์จิ้มที่ปาก จะได้สัญญาณแรงที่สุด ขณะที่ถ้าไว้ที่มือหรือจิ้มที่หน้าอกจะได้ขนาดของสัญญาณเพียงแค่ครึ่งหนึ่งของการจิ้มที่ปาก (ดูรูปกราฟมุมบนขวา ประกอบ)
การใช้โปรแกรม Altair Feko™ ทดสอบทิศทางและขนาดของสัญญาณวิทยุ ที่ส่งจากรีโมตรถยนต์ ทั้งแบบวางไว้เฉยๆ, ยื่นแขนไปข้างหน้า, และจิ้มเข้ากับศีรษะ (ดู https://altair.com/…/Digital-Debunking-Using-Your-Head… ) พบว่า จากสัญญาณที่กระจายเป็นวงกลม รอบตัวเรา
เมื่อรีโมตถูกกดเฉย ๆ (ดูเส้นสีฟ้า ในรูปประกอบด้านล่าง) แต่เมื่อยื่นแขนไปข้างหน้า สัญญาณก็มีทิศทางไปด้านหน้า ตามไปด้วย (ดูเส้นสีเขียวในรูป) และเมื่อจิ้มรีโมตที่ศีรษะ สัญญาณรีโมตก็มีขนาดเพิ่มขึ้น พร้อมทั้งมีทิศทางมุ่งไปด้านหน้าได้ไกลขึ้น (ดูเส้นสีแดง)
ดังนั้น จึงสรุปได้ว่าทริกเพิ่มระยะรีโมตรถ ด้วยการกดจิ้มหัว เป็นเรื่องจริง ลองทำตามได้ ซึ่งเกิดจากการที่สัญญาณวิทยุ ถูกขยายขนาดขึ้น ผ่านการสะท้อนและกำทอนขึ้นภายในช่องว่างของศีรษะเรา และถ้าไม่อยากใช้หัวของเราก็สามารถจิ้มรีโมตกับขวดน้ำก็ได้ ด้วยหลักการเดียวกัน)
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- อาจารย์เจษฎา ตอบแล้ว ไม่ควรตัด-โกนขนสุนัข สายพันธุ์ขน 2 ชั้น เสี่ยงมะเร็งผิวหนัง
- อาจารย์เจษฎ์ สรุปให้ กลิ่นเหม็นเล่นงานคนกทม.จนแสบจมูก เกิดจากอะไร ?
- อาจารย์เจษฎ์ พาพิสูจน์ “ยาพาราเซตามอล” ขจัดคราบไหม้บนเตารีดได้จริงไหม ?
ข่าวล่าสุด
