ศร.ปวิน ชัชวาลพงศ์พันธ์ อายุ 54 ปี อาจารย์ประจำศูนย์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ม.เกียวโตของญี่ปุ่น ขอเขียนถึงรายการโหนกระแส แบบตรงๆ ตีแตก 2 ประเด็น รายการแมส “Mass” แบบชาวบ้านที่ไม่ต้องมีความลุ่มลึกทางปัญญา บันเทิงก็ไปไม่สุด จะซีเรียสก็เลือกปฏิบัติ อะไรที่เหยียบบาทาผู้มีอำนาจเลือกปล่อยมือ ไม่กล้าโหนฯ
วันนี้ (18 ต.ค.) ศร.ปวิน นักวิชาการและอดีตนักการทูต เขียนแสดงความเห็นโดยเป็นการเปิดมุมวิเคราะห์ส่วนตัว หลังรายการโหนกระแสของหนุ่ม กรรชัย กำเนิดพลอย ตกเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์อย่างต่อเนื่องจากกรณีเทปเมื่อวันที่ 15 ต.ค.ซึ่งเชิญนายกัณฐัศว์ พงศ์ไพบูลย์เวชย์ หรือ กัน จอมพลัง มานำเสนอมุมมองเพียงแง่เดียวในประเด็นวิวาทะกับ อังคณา นีละไพจิตร สมาชิกวุฒิสภา อดีตกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติและผู้หญิงนักปกป้องสิทธิมนุษยชนของไทย
ล่าสุด ศร.ปวิน ผู้อยู่ในสถานะลี้ภัยยังต่างแดน โพสต์วิเคราะห์โดยแตกมุมมองแบ่งเป็น 2 ประเด็น โดยเริ่มจากระบุว่า “อยากเขียนเรื่องโหนกระแสใน 2 ประเด็นค่ะ”
ประเด็นแรก ในหลายๆ โอกาสที่ผ่านมา โหนกระแสได้ทำประเด็นสังคมแบบดารา-ชาวบ้าน ซึ่งดิชั้นเข้าได้ว่า มันคือ trademark ของรายการ พอทำประเด็นดารา-ชาวบ้าน เช่น เรื่องผัวเมีย เรื่องหย่าร้าง เรื่องอื้อฉาวต่างๆ มันก็เลยมีสีสัน ทำให้มีคนดูคนตามมาก รายการจึง mass แต่ก็ mass แบบชาวบ้านที่ไม่ต้องมีความลุ่มลึกทางปัญญา
“ถามว่าผิดไหม ? ก็ไม่นะ” เพราะรายการแบบนี้มันเป็นความบันเทิงแบบหนึ่ง ซึ่งในโลกฝรั่งมีรายการใกล้ๆ กันอย่างนี้อยู่เยอะ ใครเคยดู “Jerry Springer” ก็คงทราบว่า พิธีกรเชิญคู่กรณีมาตบตีกับบนเวทีในยุคหนึ่งมีเรตติ้งคนดูสูงมาก อะไรแบบนี้ !
ทีนี้พอโหนกระแสตั้งธงแบบนี้ ผู้จัดก็ต้องเชิญแขกที่อยู่ในตลาดคนดู คือ แขกรับเชิญที่อาจจะเป็นดาราบ้าง-ชาวบ้านบ้าง และหลังๆ ก็อินฟลูเอนเซอร์บ้าง
มันเป็นผลประโยชน์ร่วมของผู้จัดและแขก คือ ผู้จัดให้เวทีกับแขก (ซึ่งเป็นเวทีที่ใหญ่และ mass มาก) ส่วนแขกก็จ่ายคืนด้วยการต้องเฟียส ปากจัด-ต้องคิดคำคม-ต้องด่าเก่ง จะด่าแบบเปิด หรือด่าแบบมีชั้นเชิง แต่ทั้งหมดล้วนแล้วแต่สร้างวัฒนธรรมแบบใหม่ที่แขกทุกคนมาออกรายการต้องเอามีดพกมาด้วย (นี่เป็นคำอุปมา) เพื่อฟาดฟันกัน เพื่อรุมสกรัมเหยื่อ-เพื่อพิพากษาเหยื่อ
หรือแม้ว่าตัวเองจะเป็นคนกินเหยื่อแต่ก็เล่นบทเหยื่อ อะไรก็แล้วแต่ แต่ต้องช่วยเรียก “เรตติ้ง” ให้ตัวเองและให้รายการ คือ วิน-วินทั้งหมด
ในประเด็นที่ 2 คือ เพราะการที่เล่นประเด็นชาวบ้านและมุ่งความบันเทิง เราจึงไม่อาจคาดหวังว่า โหนกระแสจะทำหน้าที่เป็น investigative journalism คือ เราอย่าคาดหวังรายการจะขุดการคอร์รัปชั่นในกองทัพในตำรวจ จะพูดเรื่องความล้มเหลวของรัฐบาล จะพูดเรื่องชู้สาวของคนในสังคมชั้นสูง จะไม่พูดอะไรก็ตามที่จะไปเหยียบตีนผู้มีอำนาจ
โอเค ! บางคนอาจจะบอกว่า โหนกระแสไม่ใช่สื่อ (จึงไม่ใช่ journalism) แต่เราควรมีสิทธิตั้งคำถามว่า อะไรคือ criteria ของโหนกระแส ในการหยิบประเด็นหนึ่ง ๆ มาเล่น
บางครั้งรายการพยายามทำให้เราเข้าใจว่า รายการซีเรียสกับการแฉพฤติกรรมมิชอบของคนๆ หนึ่ง กลุ่มๆ หนึ่ง สถาบันหนึ่งๆ (เช่นชอบเล่นเรื่องพระสงฆ์) จนมีหลายคนถึงกับพูดว่า “ทำตัวเป็นศาลเตี้ย” แต่ขณะที่รายการก็ไม่แฉเรื่องแบบเดียวกันที่มีความเกี่ยวข้องกับผู้มีอิทธิพลทางการเมืองระดับสูง (หรือพระระดับสูง) คือ ดิชั้นอยากพูดว่า มันก็มีประเด็นเลือกปฏิบัติเหมือนกัน คือ จะเป็นบันเทิงก็ไปไม่สุด คือ จะซีเรียสก็เลือกปฏิบัติอะไรแบบนี้
ตอนท้าย อ.ปวินเจ้าของโพสต์ระบุจบสั้นๆ ที่พูดมาทั้งหมดนี้
“ดิชั้นเข้าใจจุดยืนโหนกระแส แม้จะไม่เห็นด้วยและก็ดีใจที่หลังจากรายการวันนั้นแพร่ภาพออกไป ก็มีกระแสโต้กลับ ทำให้เราเห็นว่า คนในสังคมไม่ได้มองจุดยืนโหนกระแสเหมือนกันทุกคน”
ทั้งนี้ กรรชัย กำเนิดพลอย ออกมากล่าวขออภัยพร้อมกับน้อมรับคำติชมดราม่ารายการโหนกระแสเทปกัน จอมพลัง ต้องยอมรับว่าเป็นการนำเสนอเพียงแง่มุมเดียวจริงๆ แต่เจตนานั้นไม่ได้ต้องการให้เป็นในแบบที่ออกมาใดๆ ทั้งสิ้น ก่อนหน้านี้พยายามติดต่อผ่านเพื่อนๆ ไปยังพรรคประชาชน เพื่อขอสัมภาษณ์นางอังคณา นีละไพจิตร ปรากฏอีกฝ่ายยังไม่สะดวก ซึ่งตนเองเข้าใจดี แต่เสียงสะท้อนหลังจบรายการนั้นค่อนข้างหนัก โดยเจ้าตัวกราบขออภัยคนดูที่หากทำให้ไม่สบายใจ แต่ขอเน้นย้ำว่า ตนไม่ได้มีเจตนาจะทำให้ทุกฝ่ายรู้สึกแบบนั้นจริงๆ
ขณะที่เฟซบุ๊ก Atukkit Sawangsuk ของอธึกกิต แสวงสุข หรือ “ใบตองแห้ง” คอลัมนิสต์ที่คร่ำหวอดในแวดวงสื่อมวลชนมานาน แสดงความเห็นประเด็นนี้เช่นกันโดยรบะุ “หนุ่ม กรรชัย เป็นดารา ไม่ใช่สื่อ เป็นสัญลักษณ์ยุคตกต่ำของสื่อที่เอาดารามาทำรายการที่ชื่อก็บอกอยู่แล้วว่า โหนกระแส มุ่งโหนเรียกยอดวิว ไม่ใช่มุ่งหาความจริงความถูกต้อง”
โดยเนื้อหาที่ “อธึกกิต” นำมาแชร์พร้อมใส่แคปชั่นการเมืองเดือดๆ เสิร์ฟให้ผู้ดำเนินรายการตัวกลั่นนั้นได้แชร์มาจากบัญชีต้นทางของเพจ “มาดามแคชเมียร์” ซึ่งก็มองว่า รายการขวัญใจมวลชนหมู่มากของเจ้าพ่อสื่อที่ฉายานี้ถูกเรียกผ่านลมปากลีน่า จังในเทปซึ่งเป็นดราม่าหนล่าสุด สิ่งที่ฟังแล้วปวดหัวที่สุด คือ เอาคำพูดของนักสิทธิมนุษยชนมาถามชาวบ้านแล้วชาวบ้านไม่มีทางเข้าใจ
“นักสิทธิ ฯ ก็พูดในแง่ของทำยังไง ไม่ให้เราโดนโจมตีในเวทีโลก มันคือเรื่องระยะยาว แต่คือชาวบ้านเขาไม่ได้สนใจไง เขาสนใจแค่ว่าตอนนี้ใครช่วยป้อนน้ำป้อนข้าวให้เขามีชีวิตอยู่รอดให้ผ่านไปวัน ๆ แล้วการช่วยเหลือหลักคือหน้าที่พม. ไง ไม่ใช่หน้าที่นักสิทธิ”
“คนที่ไม่ลงพื้นที่ เขาดูข่าว ไม่มีใครไม่เจ็บปวดหรอก แต่เขาเข้าใจว่ามันต้องเป็นไปตามกระบวนการ ตั้งแต่กันจอมพลังมาออกรายการทุกครั้ง ก็น่ารำคาญทุกครั้ง ทุกเรื่องคือใช้คอนเน็กชั่น ผมรู้จักคนนั้นคนนี้เดี๋ยวผมโทรหาเลย เดี๋ยวพี่ชายผมดูแลให้ เพราะบ้านเมืองไม่ปกติไง ทุกอย่างต้องใช้บารมีของกันจอมพลังเข้าไปแทรกแซง มีเงิน FC ซัพพอร์ตซื้อแจกได้ตั้งแต่กางเกงในยันเสื้อเกราะ”
“จะทำกันแบบนี้ก็ไปลาออกจาก UN เลยจ้า สัญญานู่นนี่นั่นไม่ต้องเซ็นแล้ว กูเก่ง กูรบเองได้ จบ ๆส่วนดร.มัลลิกานี่ไม่ไหว เมื่อคืนที่พูดออกต๊อดแต๊ดว่า คุณอังคณาดังได้เพราะตามหาศพผัว เฮ้ย แม่งโคตรขาดมนุษยธรรม (Inhuman) เลย ทนายสมชายโดนอุ้มหายเป็นเรื่องที่ร้ายแรงมาก ขนลุกพรี่ติ่งมาก แต่ก็นะ ไม่แปลกใจเท่าไหร่ แค่นิวโลว์”
“พี่หนุ่มนี่ก็พอโทรแล้วสว.อังคณาไม่รับทันที ก็รีบพูดว่า ทำไมเขาไม่รับ คืออาจจะทำธุระอยู่ บางคนไม่รับเบอร์แปลก ประชุม ทำงานอยู่ก็ได้”
“ส่วนเชฟมีน พี่หนุ่มก็โยงมั่วอีกว่า รพ.ไม่รับ รับลูกที่เจ๊ติ่งโยนมา คนมันยังเดินได้ใครจะไปรู้ว่าอยู่ดี ๆ จะหลับแล้วไม่ตื่น แต่จริง ๆ คือโรคหัวใจขาดเลือดก็อาการนี้แหละ ยังเดินได้อะไรได้ แน่นหน้าอกนิดหน่อยคล้ายอาการอาหารไม่ย่อย ยิ่งอายุน้อยคนยิ่งไม่สงสัย พออ้วนก็เอออ้วนมั้งเลยเหนื่อยง่าย นอนพักหน่อย แล้วพวกไร้บ้าน (Homeless) นอนข้างถนนแบบนี้ที่ไทยก็มี”
“รพ.ไทยนี่ ถ้าเดินเข้าไปรักษานี่ไม่ง่ายนะ ถ้าไม่ฉุกเฉิน ต่อให้มีบัตรปชช. ไปรพ.รัฐ แต่ไม่มีสิทธิ์ตรงกับรพ.นั้น ๆ ก็ต้องกรอกแบบฟอร์มเซ็นยินยอมว่าจ่ายเอง เดินเหนื่อยอะ”
“นี่ไม่มีบัตรอะไรเลย ทหารเขมรเขาจะให้ออกชายแดนไปได้ยังไง โดยปกติก็ต้องกักตัว เรียกตม. ตม.เอาไปขังไว้ที่ตม. ตรวจสอบตัวตน ติดต่อสถานทูต ออกพาสปอร์ตชั่วคราว จ่ายค่าปรับ ผลักดันกลับประเทศ แต่เขมรมันรัฐล้มเหลว (Failed state) จะไปหวังอะไรกับเขมร”.
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- เจนนี่ ให้กรรชัย 20 ล้าน ช่วยไลฟ์คืนนี้ 4 ทุ่ม ก่อนเคลียร์ดราม่า บูม หมูทะ
- สรยุทธ ปักหมุดดีเบต ไอซ์ vs กัน ออกรายการวันจันทร์ แต่กัน จอมพลัง ยังติดต่อไม่ได้
- ยาวกว่าทุกโพสต์ ชูวิทย์ แจมปมร้อน ไอซ์ รักชนก-กันจอมพลัง ดึงสติฮีโร่รับบริจาค
ติดตาม The Thaiger บน Google News:
ข่าวล่าสุด
