กาฬโรคคือโรคอะไร รู้จักกาฬโรค โรคร้ายคร่าชีวิตถึงตาย
พบการระบาดของกาฬโรคต่อมน้ำเหลือง ในเมืองบาเยนเนอร์ (มองโกเลียใน) ซึ่งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของกรุงปักกิ่ง เมื่อวันอาทิตย์ที่ 5 ก.ค. 2563 ส่งผลให้ชื่อของกาฬโรค โรคร้ายแรงหนึ่งที่อยู่คู่ประวัติศาสตร์มนุษย์มาอย่างยาวนาน ถูกพูดถึงอีกครั้ง
กาฬโรคคืออะไร
องค์การอนามัยโรคระบุว่า กาฬโรค เป็นโรคติดเชื้อที่เกิดจากแบคทีเรีย Yersinia pestis ซึ่งมักพบในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็กและหมัด โรคนี้ถ่ายทอดระหว่างสัตว์ผ่านทางหมัดของพวกมันและเนื่องจากเป็นแบคทีเรีย zoonotic จึงสามารถถ่ายทอดจากสัตว์สู่มนุษย์ได้
มนุษย์สามารถปนเปื้อนเชื้อดังกล่าวโดยการกัดของหมัดที่ติดเชื้อผ่านการสัมผัสโดยตรงกับวัสดุที่ติดเชื้อหรือโดยการสูดดมทางอากาศ กาฬโรคเป็นโรคที่รุนแรงมากในคน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในรูปแบบ ภาวะโลหิตเป็นพิษ และ ปอดเสียหาย โดยมีอัตราผู้เสียชีวิต 30% – 100% หากไม่ได้รับการรักษา (ระยะฟักตัว 3-7 วัน)
แม้ว่ากาฬโรคจะเป็นสาเหตุของการแพร่ระบาดอย่างกว้างขวางตลอดประวัติศาสตร์มนุษย์ ที่ช่วงหนึ่งในยุคกลางเรียกว่า Black Death ทำให้เกิดการเสียชีวิตกว่า 50 ล้านคนงในยุโรปในช่วงศตวรรษที่สิบสี่ แต่ในปัจจุบันสามารถรักษาได้ด้วยยาปฏิชีวนะและการใช้มาตรการป้องกันสุขอนามัยมาตรฐาน
กาฬโรคพบได้ในทุกทวีปยกเว้นโอเชียเนีย แต่ส่วนใหญ่เกิดขึ้นในช่วงทศวรรษ 1990 ที่แอฟริกา สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก มาดากัสการ์ และเปรูเป็นสามประเทศที่มีการเกิดกาฬโรคมากที่สุด
อาการของกาฬโรค
กาฬโรคต่อน้ำเหลือง ทำให้ผู้ป่วยมีอาการป่วยไข้ ปวดศีรษะ หนาวสั่น และอ่อนแรง และต่อมน้ำเหลืองบวม มีอาการเจ็บปวด แบบนี้มักเกิดจากการกัดของหมัดที่ติดเชื้อ แบคทีเรียจะขยายตัวในต่อมน้ำเหลืองที่ใกล้เคียงที่สุดกับที่แบคทีเรียเข้าสู่ร่างกาย หากผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะที่เหมาะสม แบคทีเรียสามารถแพร่กระจายไปยังส่วนอื่น ๆ ของร่างกาย
กาฬโรคในกระแสโลหิต พบว่ามีอาการปวดท้อง และอาจมีเลือดออกทางผิวหนังและอวัยวะอื่น ผิวหนังและเนื้อเยื่ออื่น ๆ อาจเปลี่ยนเป็นสีดำและตาย โดยเฉพาะที่นิ้วมือนิ้วเท้าและจมูก โรคติดเชื้อที่เกิดจากการติดเชื้อสามารถเกิดขึ้นได้ในฐานะโรคแรกของโรคระบาด แบบนี้เกิดจากการกัดของหมัดที่ติดเชื้อหรือจากการจับสัตว์ที่ติดเชื้อ
กาฬโรคปอด ผู้ป่วยจะมีไข้ ปวดศีรษะ อ่อนแรง และปอดอักเสบที่ลุกลามอย่างรวดเร็วโดยมีอาการหายใจถี่ เจ็บหน้าอก ไอ และบางครั้งมีเลือดหรือน้ำมูกไหล โรคปอดบวมอาจเกิดจากการสูดดมละอองที่ติดเชื้อหรืออาจเกิดจากกาฬโรคหรือโรคติดเชื้อที่ไม่ได้รับการรักษาหลังจากแบคทีเรียแพร่กระจายไปยังปอด ปอดบวมอาจทำให้ระบบหายใจล้มเหลวและช็อค โรคปอดบวมเป็นรูปแบบที่ร้ายแรงที่สุดของโรคและเป็นรูปแบบเดียวของกาฬโรคที่สามารถแพร่กระจายจากคนสู่คน
การรักษากาฬโรค
กาฬโรคเป็นโรคที่ร้ายแรงมาก แต่สามารถรักษาได้ด้วยยาปฏิชีวนะที่มีอยู่ทั่วไป หากได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที่โอกาสที่พวกเขาจะฟื้นตัวได้ดีขึ้นมีโอกาสสูง
ผู้ที่ติดต่ออย่างใกล้ชิดกับผู้ป่วยโรคปอดบวมที่ป่วยหนักอาจถูกประเมินและอยู่ภายใต้การสังเกต อาจป้องกันด้วยการให้การรักษาด้วยยาปฏิชีวนะป้อง ขึ้นอยู่กับชนิดและเวลาของการติดต่อกับบุคคล
