งานวิจัยชี้ “ฟิแนสเทอไรด์” ยารักษาผมร่วงที่คนใช้ทั่วโลก เสี่ยงซึมเศร้า-คิดสั้น

งานวิจัยชิ้นใหม่จากอิสราเอลส่งสัญญาณเตือนผู้ที่ใช้ยารักษาภาวะผมร่วงจากพันธุกรรมชนิดรับประทานที่ได้รับความนิยมทั่วโลก อาจมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดภาวะผิดปกติทางอารมณ์และความคิดฆ่าตัวตาย เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้ใช้ยาชนิดนี้
ฟิแนสเทอไรด์ (Finasteride) หรือที่รู้จักกันในชื่อการค้า โปรพีเซีย (Propecia) ซึ่งได้รับการรับรองจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA) ตั้งแต่ช่วงทศวรรษที่ 90 ดร. เมเยอร์ เบรซิส หัวหน้าทีมวิจัยจากอิสราเอลระบุว่า “หลักฐานไม่ได้เป็นเพียงเรื่องเล่าอีกต่อไป เราเห็นรูปแบบที่สอดคล้องกันในกลุ่มประชากรที่หลากหลาย และผลที่ตามมาอาจเป็นเรื่องน่าเศร้า”
งานวิจัยชิ้นนี้ยังอ้างถึงเอกสารภายในของ FDA ที่แสดงให้เห็นว่ามีผู้เชี่ยวชาญเคยแนะนำให้เพิ่มคำเตือนเกี่ยวกับ “ความคิดและการกระทำที่ฆ่าตัวตาย” บนฉลากยาตั้งแต่ปี 2553 แต่ข้อเสนอดังกล่าวถูกปฏิเสธ จนกระทั่ง FDA ได้เพิ่มคำเตือนเรื่องภาวะซึมเศร้าในปี 2554 และเรื่องความคิดฆ่าตัวตายในปี 2565 ในที่สุด ดร. เบรซิส จึงเรียกร้องให้มีการระงับการตลาดยาฟิแนสเทอไรด์เพื่อใช้ในด้านความงาม จนกว่าจะมีการประเมินความปลอดภัยอย่างถี่ถ้วนอีกครั้ง
ความหวังใหม่จากยาทา ไมนอกซิดิล ผสม หญ้าหวาน
สำหรับผู้ที่กังวลกับผลข้างเคียงดังกล่าว ยังมีทางเลือกอื่นที่เป็นที่ยอมรับในการรักษาผมร่วงคือ ยาทาเฉพาะที่ ไมนอกซิดิล (Minoxidil) หรือที่รู้จักในชื่อ โรเกน (Rogaine) แต่มีข้อจำกัดคือการดูดซึมผ่านผิวหนังได้ไม่ดีนัก
ล่าสุด งานวิจัยอีกชิ้นหนึ่งอาจพบวิธีแก้ปัญหานี้แล้ว โดยใช้ สตีวิโอไซด์ (Stevioside) ซึ่งเป็นสารให้ความหวานตามธรรมชาติที่สกัดจากหญ้าหวานมาผสมกับยาไมนอกซิดิล ผลการทดลองในหนูพบว่า สารสกัดจากหญ้าหวานช่วยให้ยาไมนอกซิดิลดูดซึมเข้าสู่ผิวหนังได้ดีขึ้น และสามารถกระตุ้นให้รากผมกลับมาสร้างเส้นผมใหม่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
นักวิจัยสรุปว่า การใช้สารสกัดจากหญ้าหวานเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของยาไมนอกซิดิล ถือเป็นก้าวสำคัญที่มีแนวโน้มดีในการพัฒนายารักษาผมร่วงที่มีประสิทธิภาพและเป็นธรรมชาติมากขึ้น แต่ผู้ใช้ยังคงต้องทราบว่า หากหยุดใช้ยาไมนอกซิดิล ภาวะผมร่วงก็จะกลับมาอีกครั้งภายในเวลาไม่กี่เดือน
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- หนุ่ม 30 ผมร่วงหนัก คิดว่าเครียด-กรรมพันธุ์หัวล้าน สุดท้ายช็อก ป่วย “ซิฟิลิส”
- หมดหล่อ ชายไทยหัวล้าน มากอันดับ 1 อาเซียน แซงมาเลฯ ฉิวเฉียด
- ครูพละหนุ่มเครียดผมร่วง ผูกคอดับ หลังซื้อ ยาปลูกผมออนไลน์ กินเอง คาดเกิดผลข้างเคียงทางจิต
ยาฟิแนสเทอไรด์ สกัดกั้นฮอร์โมนตัวร้ายของเส้นผม แต่ทำไมทำให้ป่วยซึมเศร้า
ร่างกายของผู้ชายมีการผลิตฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน แต่ฮอร์โมนนี้สามารถเปลี่ยนไปเป็นฮอร์โมนอีกชนิดหนึ่งที่ชื่อว่า ไดไฮโดรเทสโทสเตอโรน (Dihydrotestosterone) หรือ DHT โดยอาศัยเอนไซม์ที่ชื่อว่า 5-อัลฟา รีดักเตส (5-alpha reductase)
ฮอร์โมน DHT นี้เองที่เป็นตัวการสำคัญที่ทำให้รากผมบนหนังศีรษะฝ่อและเล็กลง นำไปสู่ภาวะผมบางและศีรษะล้านจากกรรมพันธุ์
ยาฟิแนสเทอไรด์จะเข้าไปขัดขวางการทำงานของเอนไซม์ 5-alpha reductase โดยเฉพาะชนิดที่ 2 (Type II) ซึ่งพบมากในบริเวณรากผมและต่อมลูกหมาก เมื่อเอนไซม์นี้ถูกยับยั้ง การเปลี่ยนเทสโทสเตอโรนไปเป็น DHT จึงลดลงอย่างมาก ส่งผลให้ระดับ DHT ในร่างกายลดลงถึง 70% ซึ่งช่วยชะลอหรือหยุดยั้งกระบวนการผมร่วง และในบางรายอาจกระตุ้นให้มีผมขึ้นใหม่ได้
แม้การลดลงของ DHT จะเป็นผลดีต่อเส้นผม แต่เอนไซม์ 5-alpha reductase ไม่ได้มีหน้าที่แค่เปลี่ยนฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนเท่านั้น แต่ยังมีบทบาทสำคัญในสมองด้วย
เอนไซม์ชนิดนี้จำเป็นต่อการสังเคราะห์สารที่เรียกว่า “นิวโรสเตียรอยด์” (Neurosteroids) ซึ่งเป็นสารเคมีในสมองที่ช่วยควบคุมอารมณ์ ความวิตกกังวล และการทำงานของระบบประสาท
เมื่อฟิแนสเทอไรด์เข้าไปยับยั้งเอนไซม์ 5-alpha reductase จึงส่งผลให้การผลิตนิวโรสเตียรอยด์ในสมองลดลงไปด้วย ซึ่งการลดลงของสารเคมีสำคัญตัวนี้ถูกตั้งข้อสังเกตว่าอาจเป็นสาเหตุที่เชื่อมโยงกับการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์และเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะซึมเศร้า
มีงานวิจัยในสัตว์ทดลองที่ชี้ให้เห็นว่า ฟิแนสเทอไรด์อาจยับยั้งกระบวนการสร้างเซลล์ประสาทใหม่ ในส่วนของสมองที่เรียกว่า ฮิปโปแคมปัส ซึ่งเป็นสมองส่วนที่เกี่ยวข้องกับความจำและการควบคุมอารมณ์โดยตรง กระบวนการสร้างเซลล์ประสาทที่ลดลงนี้เป็นหนึ่งในปัจจัยทางชีวภาพที่พบได้ในผู้ป่วยโรคซึมเศร้า
ด้วยเหตุนี้ หน่วยงานกำกับดูแลด้านยาในหลายประเทศ เช่น องค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA) จึงได้มีการแจ้งเตือนถึงความเสี่ยงของผลข้างเคียงทางจิตเวชจากการใช้ยาฟิแนสเทอไรด์ ซึ่งรวมถึงภาวะซึมเศร้า อารมณ์เศร้า และความคิดเกี่ยวกับการฆ่าตัวตาย ผู้ที่ใช้ยานี้จึงควรสังเกตการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ของตนเอง และควรปรึกษาแพทย์ทันทีหากพบความผิดปกติ
กินผงชูรสทำให้ผมร่วงจริงหรือ อะไรคือสาเหตุที่แท้จริง พร้อมวิธีรักษาผมร่วง
ติดตาม The Thaiger บน Google News: