นั่งอย่างไรไม่ปวดหลัง แพทย์แนะ วิธีนั่งทำงานให้ห่างไกลโรค ‘หมอนรองกระดูกเสื่อม’

นพ.พร นริศชาติ แพทย์เฉพาะทางด้านกระดูกสันหลัง โรงพยาบาลเอส สไปน์ เผยว่า การนั่งผิดท่าเป็นเวลานานๆ ไม่เพียงแต่ทำให้เกิดอาการปวดหลัง แต่ยังสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหมอนรองกระดูก หรือ ที่เรียกว่า หมอนรองกระดูกเคลื่อน หรือ หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท ได้เช่นกัน โดยเฉพาะเมื่อท่าทางที่นั่งไม่เหมาะสมทำให้กระดูกสันหลัง และหมอนรองกระดูก ต้องรับแรงกดทับอย่างไม่ถูกต้องในระยะเวลานานๆ จึงอาจนำไปสู่ปัญหาหมอนรองกระดูกเสื่อม หรือ การเกิดอาการหมอนรองกระดูกเคลื่อนที่มีผลต่อการทำงานของเส้นประสาท

สาเหตุที่การนั่งผิดท่าทำให้เกิดโรคหมอนรองกระดูก
การกดทับหมอนรองกระดูก การนั่งในท่าที่ไม่เหมาะสม เช่น นั่งค่อมหลัง หรือ โน้มตัวไปข้างหน้า จะทำให้เกิดแรงกดทับหมอนรองกระดูกที่อยู่ระหว่างกระดูกสันหลังในลักษณะที่ไม่ถูกต้อง ซึ่งจะทำให้หมอนรองกระดูกเสื่อมสภาพเร็วขึ้น หรือ เกิดการเคลื่อนตัวออกจากตำแหน่ง ทำให้เกิดอาการปวดหลัง หรือ อาจไปกดทับเส้นประสาทได้
กระดูกสันหลัง และหมอนรองกระดูก ไม่อยู่ในแนวตรงการนั่งในท่าที่ทำให้กระดูกสันหลังโค้ง หรือ ไม่ตรง เช่น การนั่งเอียงตัวไปข้างหนึ่ง หรือ โน้มตัวไปข้างหน้า จะทำให้หมอนรองกระดูกไม่สามารถรองรับแรงกดได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้เกิดการเสื่อมสภาพหรือการยุบตัวของหมอนรองกระดูก
การนั่งนานเกินไป หากนั่งในท่าเดิมเป็นเวลานาน โดยไม่เปลี่ยนท่าทางหรือยืดเส้นยืดสาย จะทำให้กล้ามเนื้อหลังตึงเครียด และทำให้หมอนรองกระดูกต้องรับแรงกดจากการนั่งผิดท่าเป็นเวลานาน ซึ่งอาจเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการหมอนรองกระดูกเคลื่อนหรือเสื่อมสภาพ
การกดทับเส้นประสาท เมื่อหมอนรองกระดูกเกิดการเคลื่อนหรือเสื่อมสภาพ การกดทับที่หมอนรองกระดูกอาจไปกดทับเส้นประสาทที่อยู่ใกล้เคียง ทำให้เกิดอาการปวดหลังที่ร้าวลงไปถึงขา (เรียกว่า Sciatica) หรืออาการชาและอ่อนแรงของขา

อาการของหมอนรองกระดูกเสื่อม
ปวดหลังส่วนล่าง เมื่อหมอนรองกระดูกเสื่อม อาจทำให้เกิดอาการปวดหลังส่วนล่าง ซึ่งอาจเป็นอาการที่รุนแรงหรือเรื้อรัง
อาการชาและอ่อนแรง หากหมอนรองกระดูกเสื่อมจนกดทับเส้นประสาท อาจทำให้เกิดอาการชา หรืออ่อนแรงในขา หรือแม้กระทั่งการเดินลำบาก
ปวดร้าวลงขา อาการปวดที่ร้าวลงขา (Sciatica) เป็นอาการที่พบได้บ่อยเมื่อหมอนรองกระดูกเคลื่อนหรือเสื่อมสภาพ โดยจะทำให้เกิดการกดทับเส้นประสาทที่ลงไปยังขา
วิธีป้องกันการเกิดโรคหมอนรองกระดูกจากการนั่งผิดท่า
นั่งในท่าที่ถูกต้อง ควรนั่งให้หลังตรงและไม่ค่อมไปข้างหน้า ปรับความสูงของเก้าอี้ให้ขาทำมุม 90 องศา และเท้าติดพื้นโดยไม่ยกเข่าหรือโน้มตัวไปข้างหน้า
เปลี่ยนท่าทางบ่อยๆ ควรเปลี่ยนท่าทางหรือยืนขึ้นเดินทุกๆ 30-60 นาที เพื่อป้องกันการเกิดความตึงเครียดในกล้ามเนื้อหลังและหมอนรองกระดูก
ออกกำลังกายและยืดเหยียด การออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างกล้ามเนื้อแกนกลาง (Core muscles) และการยืดเหยียดกล้ามเนื้อหลังจะช่วยให้กระดูกสันหลังแข็งแรงขึ้น และลดความเสี่ยงจากการเกิดโรคหมอนรองกระดูก
เลือกเก้าอี้ที่รองรับหลังได้ดี ควรเลือกเก้าอี้ที่มีการรองรับส่วนเอวอย่างดี เพื่อช่วยให้กระดูกสันหลังไม่อยู่ในท่าทางที่ผิด และช่วยลดแรงกดทับที่หมอนรองกระดูก
หลีกเลี่ยงการนั่งในท่าเดิมนานๆ ควรลุกขึ้นยืดเส้นยืดสาย หรือทำการยืดเหยียดร่างกายทุกครั้งที่นั่งทำงานนานๆ เพื่อช่วยให้กระดูกและกล้ามเนื้อไม่ถูกกดทับ
อย่างไรก็ตาม การนั่งผิดท่าเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดโรคหมอนรองกระดูกหรือกระทบต่อกระดูกสันหลังและเส้นประสาทได้ การนั่งในท่าที่ถูกต้อง และการเคลื่อนไหวเป็นประจำ เช่น การยืดเหยียดหรือเปลี่ยนท่าทางบ่อยๆ จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดปัญหาดังกล่าวได้ครับ หากมีอาการปวดหลังเรื้อรัง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุและการรักษาที่เหมาะสม.
สำหรับ โรงพยาบาลเอส สไปน์ ถือเป็นโรงพยาบาลเฉพาะทางด้านกระดูกสันหลังแห่งเดียวและแห่งแรกในประเทศไทย ที่มีจุดแข็งที่เด่นชัด คือ การมีทีมแพทย์และพยาบาลเฉพาะทาง โรคปวดหลังที่เกิดจากกระดูกสันหลังและระบบประสาทโดยเฉพาะ ทำให้รู้ลึก รู้จริง สามารถรักษาได้อย่างตรงจุด ประกอบกับการนำเอานวัตกรรมสมัยใหม่จากทั่วโลกเข้ามาช่วยในการรักษา ตอบโจทย์ผู้ป่วยที่มีเวลาน้อย ฟื้นตัวได้เร็ว ไม่ทรมานเหมาะกับผู้ป่วยที่กลัวการผ่าตัด
โรงพยาบาลเอส สไปน์ โรงพยาบาลเฉพาะทางด้านกระดูกสันหลัง ปรึกษา โทร 02 034 0808