ครบรอบ 1 ปี อุ้มหาย วันเฉลิม อาชญากรรมที่ยังไร้คำตอบ
4 มิถุนายน 2563 วันเฉลิม ถูก อุ้มหาย ที่กรุงพนมเปญ ของกัมพูชา ผ่านมา 1 ปี การหายตัวไปของนักกิจกรรมและนักเคลื่อนไหวทางสังคมชาวไทยมีความคืบหน้าไปแค่ไหน ขอพาทุกคนมาย้อนดูไทมล์และความคืบหน้าล่าสุดกันอีกครั้ง
ภาพจากกล้องวงจรปิดและคำบอกเล่าของผู้เห็นเหตุการณ์ เชื่อได้ว่า “ต้าร์” วันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ ถูกชายฉกรรจ์กลุ่มหนึ่งลักพาตัวไปจากหน้าคอนโดฯ เมื่อวันที่ 4 มิ.ย. 2563 เวลาประมาณ 16.40 น.
โดยนักกิจกรรมและนักเคลื่อนไหวทางสังคมชาวไทย วัย 37 ปี ที่ลี้ภัยอยู่ในกัมพูชานาน 6 ปี หลังการรัฐประหาร ปี 2557 ถูกชายฉกรรจ์พาตัวขึ้นรถยนต์สีดำ ระหว่างที่กำลังลงมาซื้อลูกชิ้นหน้าคอนโดมีเนียมที่พักอาศัยในกรุงพนมเปญ
คำพูดสุดท้ายที่พี่สาวได้ยินจากน้องชายผ่านทางโทรศัพท์ คือ “โอ๊ย! หายใจไม่ออก” ก่อนที่โทรศัพท์จะถูกตัดสายไป
หลังเป็นข่าว พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี กล่าวว่า ไม่รู้จักวันเฉลิมทราบแต่เพียงว่าหนีไปอยู่ต่างประเทศ พร้อมระบุจะไม่ก้าวล่วงอำนาจของประเทศอื่น โดยนับตั้งแต่ยุคของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ในปี 2557 วันเฉลิมนับเป็นผู้ลี้ภัยทางการเมืองไทยรายที่ 7 ที่มีรายงานการหายตัว ขณะที่มีผู้ลี้ภัยอีก 2 รายที่พบเสียชีวิตแล้ว รวมถึงคนไทยอีกกว่า 100 คนที่ลี้ภัยไปยังต่างประเทศ
ฝั่งโฆษกสำนักงานตำรวจแห่งชาติกัมพูชา ระบุในตอนนั้นว่า เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเป็น “ข่าวปลอม” ตามด้วยข่าวที่ระบุในเวลาต่อมาว่า ไม่พบเบาะแส
ด้านครอบครัวของวันเฉลิม เดินสายยื่นเอกสารให้กับหลายหน่วยงาน อาทิ กระทรวงการต่างประเทศ และคณะกรรมการธิการการ (กมธ.) กฎหมาย การยุติธรรม และสิทธิมนุษยชน
หลังการหายไป แฮชแท็ก #saveวันเฉลิม ขึ้นอันดับหนึ่งในทวิตเตอร์ทันที
นอกจากกระแสแฮชแท็กกลุ่มนักศึกษาและนักกิจกรรมได้จัดกิจกรรมเรียกร้องความยุติธรรมให้กับวันเฉลิมด้วยเช่นกัน รวมถึงกิจกรรมยื่นหนังสือหน้าสถานทูตกัมพูชา โดยการอุ้มหายนายวันเฉลิมเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้ประชาชนจำนวนมากลุกฮือออกมาประท้วงรัฐบาล พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา และเรียกร้องให้มีการปฏิรูปประเทศ
เช่นเดียวกับความเคลื่อนไหวสภายุโรปเรียกร้องทางการไทย กัมพูชา เร่งสอบสวน โดยเรื่องมาคืบหน้าอีกครั้งเมื่อเดือนธันวามคมที่ผ่านมา เมื่อศาลกัมพูชาได้นัดไต่สวนคดีนายวันเฉลิมเป็นครั้งแรกพร้อมกับให้พี่สาวสิตานันเข้าให้ปากคำที่กัมพูชา
นายธานี แสงรัตน์ โฆษกกระทรวงการต่างประเทศเน้นย้ำ รัฐบาลไทยได้ใช้ความพยายามเต็มที่ในการอำนวยความสะดวกผ่านหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องให้กระบวนการทางกฎหมายสามารถดำเนินไปได้ด้วยดีในการค้นหานายวันเฉลิม
ข่าวคราวการถูกอุ้มหายของวันเฉลิมกลับมาถูกพูดถึงอีกครั้งในโอกาสครบรอบ 1 ปี ที่หายตัวไป โดยเมื่อวันที่ 2 มิ.ย. ที่ผ่านมา แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล ประเทศไทย ร่วมกับมูลนิธิผสานวัฒนธรรม ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน และสำนักงานข้าหลวงใหญ่สิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ จัดงานเสวนาออนไลน์ในหัวข้อ “ถอดบทเรียนสังคมไทย 1 ปีอุ้มหายวันเฉลิม” ในวาระครบรอบหนึ่งปี ที่วันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ นักกิจกรรมและนักเคลื่อนไหวชาวไทยถูกชายพร้อมอาวุธปืนลักพาตัวในวันที่ 4 มิถุนายน 2563 หลังลี้ภัยการเมืองอยู่ในพนมเปญ ประเทศกัมพูชา โดยปัจจุบันคดีของวันเฉลิมยังไม่มีความคืบหน้าแต่อย่างใด
- รู้จัก UNHCR ข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ หน้าที่คือช่วยเหลือผู้ลี้ภัย
- สโมสรนิสิตรัฐศาสตร์ จุฬาฯ แถลงจี้ รัฐบาล กรณีอุ้มหาย วันเฉลิม ผู้ลี้ภัย
- #saveวันเฉลิม ผู้ลี้ภัยการเมือง หลังถูกอุ้มหายหน้าที่พักในกัมพูชา