ไว้อาลัยไม่เหมาะสม ชาวเน็ตวิจารณ์สนั่น ปมใช้โปรแกรม AI สร้างภาพเด็ก ๆ จากเหตุการณ์รถบัสทัศนศึกษาไฟไหม้ ถ.วิภาวดีรังสิต
จากโศกนาฏกรรม ไฟไหม้รถบัสทัศนศึกษา โรงเรียนวัดเขาพระยาสังฆาราม อ.ลานสัก จ.อุทัยธานี หน้าเซียร์รังสิต ถนนวิภาวดี หน้าอนุสรณ์สถาน เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2567 คร่าชีวิตครูและนักเรียนกว่า 25 ราย กลายเป็นประเด็นร้อนบนโลกออนไลน์ เมื่อมีผู้ใช้โปรแกรมเอไอ (AI) สร้างภาพประกอบการไว้อาลัย แต่กลับถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักว่าไม่เหมาะสม
ล่าสุด สมาชิกกลุ่ม เฟซบุ๊ก GCT (Graphic Community Thailand) ได้แสดงความคิดเห็นว่า ภาพที่สร้างขึ้นด้วย AI เช่น ภาพเด็ก ๆ ล้อมรอบรถบัส ภาพเด็ก ๆ ยิ้ม หรือภาพเด็กๆ บินขึ้นสวรรค์ เป็นการ โรแมนทิไซส์ด (romanticized) เหตุการณ์ที่น่าเศร้าเกินไป ขณะที่บางคนมองว่าภาพเหล่านี้สมจริงจนน่าตกใจ และอาจกระทบกระเทือนจิตใจผู้สูญเสีย
“กับข่าวสูญเสียที่น่าเศร้า สะเทือนใจวันนี้ หลายโพสต์ หลายเพจ มีการใช้ AI Gen ภาพเด็ก ๆ ล้อมรอบรถบัส โบกมือ เด็ก ๆ ยิ้ม เด็กบินไปสู่สรวงสวรรค์ ฯลฯ ภาพเด็ก ๆ ยิ้มอย่างดูมีความสุขที่ AI สร้างขึ้นมา ผมว่ามันช่างย้อนแย้ง ดูกลายเป็นเหมือนพยายาม romanticized กับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นมากเกินไป ผมว่ามันไม่น่าจะใช่สิ่งที่ควรจะสร้างสรรค์อะไรทำนองนี้ออกมาในห้วงเวลานี้
แถมด้วยแคปชั่นประมาณ “เดินทางปลอดภัยนะลูก …“
หลุดโลกไปจนถึงประมาณ ”พี่อ๋อม (อรรคพันธ์) รอรับพวกหนูอยู่นะลูก“ (คืออะไร อะไรหนอที่ทำให้คิดข้อความแบบนี้) จริง ๆ เราไม่ต้องมีภาพประกอบอะไรเลยก็ได้นะครับ กับเหตุการณ์สะเทือนใจวันนี้ เป็นเพียงตัวอักษรข้อความแสดงความรู้สึก ในช่วงเวลาอันน่าเศร้า แก่ครอบครัวผู้สูญเสีย ก็น่าจะเพียงพอ
ผมเข้าใจดีว่า ทุกคนมีสิทธิอันชอบธรรมที่จะทำอะไร บนสื่อออนไลน์ ตราบเท่าที่ไม่ละเมิดกฏหมาย แต่แค่อยากจะบอกให้ หลายท่านที่อาจลืมฉุกคิด ได้ตระหนัก และทำในสิ่งที่เหมาะควรด้วยเช่นกัน ถ้าจะมีภาพประกอบ อาจเป็นภาพดอกไม้ หรือสัญลักษณ์อะไรที่แสดงความไว้อาลัยก็น่าจะเพียงพอนะครับ ผมเองก็เป็นคนกราฟฟิค ออกแบบภาพต่าง ๆ อยากบอกว่า ไม่ใช่ทุกกรณีที่เราจำเป็นต้องมีภาพประกอบนะครับ”
ประเด็นนี้จุดชนวนให้เกิดการถกเถียงในวงกว้าง ถึงความเหมาะสมในการใช้ AI สร้างภาพประกอบข่าว โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับเหตุการณ์สะเทือนขวัญ หลายคนมองว่า การแสดงความไว้อาลัยด้วยข้อความเรียบง่าย หรือใช้ภาพดอกไม้ สัญลักษณ์ ที่สื่อถึงความอาลัย น่าจะเพียงพอแล้ว
อย่างไรก็ตาม บางส่วนก็มองว่า การใช้ AI สร้างภาพ เป็นเพียงอีกหนึ่งวิธีในการแสดงความอาลัย และเป็นสิทธิส่วนบุคคล ตราบใดที่ไม่ได้ละเมิดกฎหมาย
เหตุการณ์นี้สะท้อนให้เห็นถึง “เส้นบางๆ” ระหว่าง การใช้เทคโนโลยี กับ ความละเอียดอ่อนทางสังคม ซึ่งผู้สร้างสรรค์ผลงาน ควรคำนึงถึงบริบท และผลกระทบต่อผู้อื่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเวลาแห่งความสูญเสียเช่นนี้
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- อาลัย ครูพิมพ์ทอง เหยื่อรถบัสไฟไหม้ เพิ่งคว้ารางวัลครูดีเด่น
- รถบัสทัศนศึกษาไฟไหม้ จดทะเบียนครั้งแรกปี 2513 ใช้มาแล้ว 54 ปี
- แพทย์รังสิต แจงอาการ “นักเรียนรถบัสไฟไหม้” ดญ.เสี่ยงตาบอด-สาหัสหนัก
