เดอะไทยเกอร์ไลฟ์สไตล์ชวนรู้จัก “ปลาเสือตอ” หรือ “ปลาเสือตอเขมร” หลังกลายเป็นที่ฮือฮาของนักสะสมปลาชาวไทยอย่างมาก เมื่อมีผู้ใช้เฟซบุ๊กรายหนึ่งโพสต์ขาย “ปลาเสือตอเขมรสายเก่า” ในราคา 4.5 แสนบาท โดยสาเหตุที่ปลาเสือตอชนิดนี้ถูกขายในราคาแพงนั้น เป็นเพราะว่าปลาสายเสือตอพันธ์ุเขมรสายเก่านั้นหายาก และเป็นที่ต้องการของนักสะสมปลาจำนวนมาก
ว่าแต่ปลาพันธุ์นี้มีดีอย่างไร ทำไมจึงเป็นพันธุ์ปลาที่หายากและราคาแพงที่สุดในบรรดาวงศ์ปลาเสือตอ ถ้าอยากรู้ก็ตามเดอะไทยเกอร์มาเลย เดี๋ยวจะเล่าให้ฟังเอง
ทำความรู้จัก ‘ปลาเสือตอ’ ปลาที่มีเฉพาะในเอเชียอุษาคเนย์
สาเหตุที่เรียกปลาชนิดนี้ว่า “ปลาเสือตอ” เพราะเป็นปลาที่มีสีเหลืองสม่ำเสมอตลอดทั้งตัว และมีลายสีดำคาดทับเหมือน “เสือ” มีนิสัยชอบอยู่ตามบริเวณ “ตอ” ไม้ใหญ่และพรรณไม้น้ำ จึงกลายเป็นที่มาของชื่อปลาเสือตอ โดยปลาในวงศ์ปลาเสือตอนั้นจะพบได้แค่บริเวณแหล่งน้ำของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เท่านั้น ซึ่งมีอยู่ด้วยกันทั้งหมด 5 ชนิด (บางตำรากล่าวว่ามี 4 ชนิด) ได้แก่ 1. ปลาเสือตอลายใหญ่ 2. ปลาเสือตอลายคู่ 3. ปลาเสือตอลายเล็ก 4. ปลาเสือตอปาปัวนิวกินี และ 5. ปลากะพงลาย
วิกฤต ‘ปลาเสือตอเขมร’ หรือ ‘ปลาเสือตอลายใหญ่’ เสี่ยงสูญพันธ์ุ
สำหรับพันธุ์ที่หายากและมีราคาแพงที่สุดคือ “ปลาเสือตอลายใหญ่” (Siamese Tiger Perch) ซึ่งแต่เดิมถูกเรียกเพียงว่า “ปลาเสือตอ” เป็นปลาน้ำจืดที่พบได้มากในบริเวณบึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์ และลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาในประเทศไทย แต่ปัจจุบันปลาเสือตอในประเทศไทยสูญพันธุ์ไปแล้ว เนื่องด้วยความเสื่อมโทรมของธรรมชาติ จึงทำให้มีการนำเข้าพันธุ์ปลาเสือตอมาจากบริเวณโตนเลสาป ประเทศกัมพูชา เป็นที่มาของชื่อ “ปลาเสือตอเขมร” นั่นเอง
ลักษณะของปลายเสือตอลายใหญ่ หรือ ปลาเสือตอเขมร จะมีพื้นตัวสีเหลืองแวววาว บางตัวออกสีน้ำตาลหรือส้มเข้ม เกล็ดเป็นแบบสาก มีแถบสีดำขนาดใหญ่ 5-7 แถบ คาดทับที่ลำตัว โดยแถบแรกจะเริ่มจากแถบหลังหัวพาดผ่านที่เปิดเหงือก และผ่านลงสู่หน้าครีบท้อง ส่วนแถบต่อมาจะเริ่มระหว่างก้านครีบแข็งของครีบหลังทั้งสองอัน และแถบที่สามกับสี่จะใหญ่เป็นพิเศษกว่าแถบอื่น ๆ
เหตุผลที่ทำให้ปลาเสือตอเขมรโดยเฉพาะเขมรสายเก่ามีราคาสูง เนื่องจากว่าปัจจุบันยังไม่มีวิธีการเพาะพันธุ์ปลาชนิดนี้ จึงทำให้ปลาเสือตอที่ถูกนำมาเลี้ยงเป็นปลาสวยงามทั้งหมดมาจากธรรมชาติล้วน ๆ ซึ่งปลาเสือตอเขมรในแหล่งน้ำธรรมชาติก็มีจำนวนน้อยลงอยู่แล้วในปัจจุบัน เรียกได้ว่าแทบจะสูญพันธุ์เต็มที แต่ความต้องการของตลาดนักสะสมปลายังมีมากอยู่ จึงทำให้ปลาเสือตอเขมรมีราคาแพงมาก
หลายครั้งที่ทางกรมประมงพยายามจะวิจัยการเพาะพันธุ์ปลาเสือตอเขมร ทว่าด้วยต้นทุนที่มีราคาสูง ประกอบกับจำนวนพ่อพันธุ์และแม่พันธุ์ปลาเสือตอที่หาได้ยาก จึงไม่อาจทำให้เหล่านักวิจัยเสี่ยงที่จะนำปลาเสือตอเขมรมาเข้าร่วมวิจัยการเพาะพันธุ์ปลาได้ แม้ปัจจุบันจะเริ่มมีการวิจัยปลาเสือตอในพันธุ์เสือตอลายเล็ก แต่ก็พบว่าอัตราการรอดชีวิตต่ำ ถือว่ายังไม่ประสบผลสำเร็จในการขยายพันธุ์ปลาเสือตออยู่ดี
ปัจจุบันปลาเสือตอเขมร หรือ ปลาเสือตอลายใหญ่ ถูกจัดเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองจำพวกปลา ในพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535 ซึ่งเป็นกฎหมายที่เน้นการควบคุมและคุ้มครองพันธุ์สัตว์ป่าทั้งในประเทศและการค้าระหว่างประเทศ โดยมิให้ผู้ใดล่า ครอบครอง ค้า เพาะพันธุ์ นำเข้า และส่งออก โดยไม่ได้รับอนุญาต ดังนั้นใครที่ต้องการเลี้ยงปลาเสือตอจำเป็นต้องได้รับการอนุญาตจากอธิบดีกรมประมงเสียก่อน ไม่งั้นจะถือว่าทำผิดกฎหมายนะขอเตือนไว้ก่อน
ขอบคุณข้อมูลจาก : กลุ่มงานวิจัยความหลากหลายทางชีวภาพสัตว์น้ำจืด
