ควรรู้! เทศกาลกินเจ 2565 ตรงกับวันไหน เพื่อเตรียมตัวให้พร้อมสำหรับการถือศีลและกินผักประจำปีนี้ พร้อมแนะวิธีปฏิบัติในการกินเจอย่างไรให้ได้บุญ ครบจบที่นี่
ก้าวสู่ช่วงเวลาอิ่มบุญของใครหลาย ๆ คน ไปกับ เทศกาลกินเจ หรือประเพณีถือศีลกินผัก เป็นช่วงเวลาถือศีลกินผักของคนไทยเชื้อสายจีน รวมถึงการปฏิบัติตัวบูชาเจ้าแม่กวนอิมในทุกปี ในปีนี้ เทศกาลกินเจ 2565 ตรงกับเดือนตุลาคม เริ่มตั้งแต่วันที่ 26 กันยายน ถึง 4 ตุลาคม 2565
เพื่อให้ทุกคนได้เตรียมตัวก่อนถึงวันจริงจะได้ปฏิบัติตัวถือศีลกินเจได้ถูกต้อง เราจึงมาทำความรู้จักเทศกาลกินเจให้มากขึ้นว่า การรับประทานเจเกิดขึ้นเพื่ออะไร พร้อมแนะนำข้อห้ามและข้อปฏิบัติที่ควรรู้ในการกินเจ 2565 มีอะไรบ้าง ไปชมพร้อมกันได้เลย
ประเพณีถือศีลกินผัก หรือ เทศกาลกินเจ คือเทศกาลที่มีประวัติสืบทอดกันมาอย่างยาวนานนับร้อยกว่าปี โดยมีจุดเริ่มต้นเมื่อประมาณ 400 ปีที่แล้ว เชื่อว่าเทศกาลกินเจจัดขึ้นเพื่อเป็นการสักการะพระราชาธิราชทั้ง 9 พระองค์ ได้แก่ สัญลักษณ์แทนพระพุทธเจ้าในอดีต 7 พระองค์ และพระโพธิสัตว์ 2 พระองค์ ซึ่งเจ้าแม่กวนอิมถือเป็นหนึ่งในพระโพธิสัตว์ดังกล่าว โดยการถือศีลกินมังสวิรัติเป็นระยะเวลา 9 วัน และล้างท้องก่อนการกินเจอีก 1 วัน
เทศกาลกินเจของทุกปีจะตรงกับวันขึ้น 1 ค่ำ ถึง 9 ค่ำ เดือน 9 ตามปฏิทินจีน หรือตรงกับเดือน 11 คือเดือนตุลาคมของไทย ตามปฏิทินสากล โดยปีนี้เทศกาลกินเจตรงกับวันที่ 26 ก.ย. – 4 ต.ค. 65 รวมระยะเวลาทั้งสิ้น 9 วัน 9 คืน
ความหมายของคำว่า “เจ” และ “ธงเจ” คืออะไร
คำว่า “เจ” ในภาษาจีน หมายถึง อุโบสถ หรือการรักษาศีล 8 ตามหลักศาสนาพุทธนิกายมหายาน ที่จะรักษาอุโบสถศีลโดยไม่บริโภคอะไรหลังเที่ยงวันตามหลักศีล 8 ข้อ และไม่บริโภคเนื้อสัตว์เพื่อไม่เบียดเบียนสิ่งมีชีวิต ผู้คนจึงเรียกการไม่ทานเนื้อสัตว์ว่า กินเจ
ซึ่งการกินเจไม่ใช่แค่การงดทานเนื้อสัตว์ หรืออาหารที่มีส่วนประกอบของสัตว์เท่านั้น แต่ยังรวมถึงการประพฤติปฏิบัติตัว เพื่อรักษาศีลให้เป็นคนดีทั้งกาย วาจา และใจ
ส่วน “ธงเจ” เป็นสัญลักษณ์สำคัญของเทศกาลกินเจ เปรียบเสมือนเครื่องย้ำเตือนทางพุทธศาสนาให้เหล่าพุทธศาสนิกชนหันมาเตรียมตัวเข้าร่วมเทศกาลกินเจ 2565 ด้วยกัน
ทั้งนี้ในธงเจจะมีตัวอักษรภาษาจีน อ่านว่า ไจ หรือ เจ หมายถึง ของไม่มีคาว ส่วนตัวอักษรสีแดง หมายถึง ความเป็นสิริมงคลในชีวิต มีพื้นหลังสีเหลือง หมายถึง สีของพุทธศาสนา หรือผู้ทรงศีล
เทศกาลกินเจ ห้ามกินอะไรบ้าง
หลายคนคงจะทราบกันดีว่าเทศกาลกินเจ (Vegetarian Festival) ผู้คนจะไม่รับประทานอาหารหรือผลิตภัณฑ์จากสัตว์ ได้แก่ เนื้อ เนย นม และน้ำมัน ทำให้ผู้คนที่จะถือศีลช่วงกินเจออกมาเตรียมตัวหาอาหารที่ไม่มีส่วนประกอบของเนื้อสัตว์ในการรับประทาน แต่ยังมีผักบางชนิดที่ไม่สามารถทานในเทศกาลกินเจ 2565 ได้ ดังนี้
- กระเทียม เนื่องจากเป็นผักที่มีกลิ่นฉุน และไม่ดีต่อสุขภาพหัวใจ
- หอมใหญ่ หอมแดง หอมขาว และต้นหอม เป็นผักที่ไม่ดีต่อสุขภาพไต
- หลักเกียว คือผักจากประเทศจีนที่มีลักษณะคล้ายกระเทียมโทน เชื่อว่าไม่ดีต่อระบบทำงานของม้าม
- กุยช่าย ไม่ควรรับประทานในเทศกาลกินเจ เพราะไม่ดีต่อตับ
- ใบยาสูบ เป็นสมุนไพรที่ไม่ดีต่อปอด กรณีที่นำมาสูบในวันกินเจ
นอกจากนี้ก็จะมีข้อห้ามอาหารที่ทานในช่วงกินเจ 2565 ไม่ได้อีก เช่น อาหารรสจัดทั้งหลาย เพราะจะกระตุ้นให้จิตใจเกิดความไม่สงบในช่วงถือศีล และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ข้อควรรู้ก่อนเริ่มต้นกินเจในปี 2565
นอกจากการรับประทานอาหารที่ไม่ได้มีส่วนประกอบของสัตว์ และการถือศีลตามประเพณีกินเจแล้ว ก็ยังมีข้อควรรู้ในการกินเจ ดังนี้
- ห้ามทานอาหารเจในภาชนะที่ใช้ร่วมกับผู้ที่ไม่ได้กินเจ
- ต้องทานอาหารเจที่ปรุงจากคนที่กินเจด้วยกันเท่านั้น
- ไม่ควรแต่งหน้า และฉีดน้ำหอม (สำหรับคนที่เคร่งครัด)
- ไม่ควรใส่เสื้อผ้าสีไม่ฉูดฉาด
- ห้ามดับตะเกียงทั้ง 9 ดวง ในสถานที่อย่างศาลเจ้า โรงเจ โรงทาน ในช่วงเทศกาลกินเจตลอดทั้ง 9 วัน
การล้างท้องก่อนวันกินเจ คืออะไร
การล้างท้อง คือการปรับสภาพร่างกายให้ชินกับเทศกาลกินเจด้วยการเริ่มลดกินเนื้อสัตว์ และอาหารที่เป็นข้อห้ามต่าง ๆ ก่อนเริ่มเทศกาลกินเจ 1 – 2 วัน เพื่อให้ร่างกายคุ้นเคยกับสภาวะในช่วงกินเจได้ดียิ่งขึ้น
ประโยชน์ของการกินเจ อิ่มบุญแถมสุขภาพดี
แม้ว่า เทศกาลกินเจ 2565 จะมีนัยในเรื่องของการทำบุญ ละเว้นการฆ่าสัตว์ที่ใช้ในการบริโภคเป็นหลัก แต่ตามหลักวิทยาศาสตร์แล้วการกินเจก็มีส่วนที่ทำให้สุขภาพร่างกายดีมากยิ่งขึ้น เพราะอาหารเจที่รับประทานในช่วงกินเจ 2565 ถือว่าเป็นอาหารทางชีวจิตที่ช่วยปรับสภาพร่างกายให้มีความสมดุล ช่วยล้างพิษ เสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรง และทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ตามคติความเชื่อของชาวจีนที่ว่า เนื้อสัตว์ เป็นตัวแทนของหยิน และผักผลไม้ เป็นตัวแทนของหยาง ซึ่งเป็นตัวแทนของความสมดุล โดยธรรมชาติของมนุษย์จะนิยมทานเนื้อสัตว์มากกว่าผักผลไม้ ทำให้การงดกินเนื้อสัตว์ในเทศกาลกินเจ 2565 เป็นการปรับหยินหยางของร่างกายให้สมดุลยิ่งขึ้น.
อ้างอิง : 1