อึ้ง หญิงอายุ38 พบเนื้องอกในมดลูกเท่าหัวคน
วันที่ 26 มกราคม 2563 เฟซบุ๊ก Arak Wongworachat ของ นพ.อารักษ์ วงศ์วรชาติ ผอ.โรงพยาบาลสิชล จ.นครศรีธรรมราช ได้โพสต์ข้อความในเฟซบุ๊กส่วนตัวว่า
ผู้ป่วยหญิงอายุ38ปี มีบุตร1คน บุตรอายุ16ปี ไม่เคยแท้งบุตร มีอาการ รู้สึกปวดถ่วงท้องน้อยมา1ปีเศษ ปวดมากเวลามีประจำเดือน ประจำเดือนมาแต่ละครั้งมามาก มาหลายวัน บางรอบเดือนมามากกว่า7วัน กินยาคุมบ้างเป็นบางครั้ง มีอาการจุกเสียดแน่นท้องบ่อยๆ ซื้อยากินเองกินยาโรคกะเพาะ ยาพาราแก้ปวด พอมีอาการดีขึ้นบ้าง พอประจำเดือนหยุดก็หายปวดจึงไม่คิดจะไปหาหมอ เวลาต่อมาเริ่มมีปัสสาวะขัด บางครั้งต้องเบ่งปัสสาวะลำบาก ปัสสาวะบ่อยๆ ปวดถ่วงท้องน้อยมากขึ้น ประจำเดือนไม่มาสามเดือน ท้องโตขึ้นมาก ท้องผูกบ่อยๆ ซื้อยาระบายกินเองเป็นประจำ เวลามีเพศสัมพันธ์จะปวดท้องน้อยมาก จดเกิดความกลัวทุกครั้ง เวลานอนจะปวดหลัง ปวดขา ตื่นเช้ามาขาบวม จนมีเพื่อนบ้านแซวว่าท้องอีกหรือ จึงตัดสินใจไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลสิชล ส่งพบสูติแพทย์คลำหน้าท้องได้ก้อนแข็งโตขึ้นมาเหนือระดับสะดือ จึงส่งไปอัลตราซาวด์ช่องท้อง พบก้อนขนาดใหญ่ประมาณ20 ซม.โตกว่าหัวเด็กทารกเสียอีก จึงวางแผนผ่าตัดด้วยการเปิดแผลทางหน้าท้อง ด้วยขนาดก้อนที่โตมากจึงไปเบียดกะเพาะปัสสาวะจนปัสสาวะไม่ออก กดลำไส้ใหญ่จนท้องผูกถ่ายลำบาก กดเส้นเลือดแดงใหญ่จนเลือดที่ขาไหลกลับลำบาก กดท่อปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะคั่ง ไตทำงานหนักขึ้น การผ่าตัดก็ไม่ง่ายต้องใช้ความระมัดระวังไม่ให้ไปตัดเอาอวัยวะอื่นที่สำคัญข้างเคียง หลังจากนั้นส่งก้อนไปตรวจทางพยาธิวิทยาต่อไป
ในผู้ป่วยรายนี้เป็นเคสที่พบเนื้องอกมดลูกที่โตที่สุด ที่เคยผ่าตัดในโรงพยาบาลสิชล ในรอบ15ปี ในยุคก่อนโครงการหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า แพทย์จะพบผู้ป่วยที่มีขนาดเนื้องอกโตมาก เพราะเข้าถึงบริการได้ยาก หมอสูตินรีเวชมีน้อย คิวผ่าตัดรอคอยยาวมาก เครื่องมืออัลตราซาวด์ที่ใช้ตรวจก็มีเฉพาะในโรงพยาบาลขนาดใหญ่ รอคิวยาว ในระยะหลังจะไม่ค่อยได้เจอผู้ป่วยที่มีก้อนโตมากๆแบบรายนี้
ขนาดมดลูกปกติประมาณ5-7ซม.ในระยะมีประจำเดือนอาจโตขึ้นได้เล็กน้อย แต่หากมีเนื้องอกจะโตขึ้นมากตามระยะเวลาที่เป็น สาเหตุที่ทำให้เกิดเนื้องอกมดลูก ก็เหมือนกับสาเหตุที่ทำให้เกิดเนื้องอกประเภทอื่นๆ นั่นคือ ยังไม่สามารถระบุได้แน่ชัดว่าเกิดจากอะไร มีการตั้งข้อสังเกตว่าฮอร์โมนเพศหญิง ทั้งเอสโตรเจนและโพรเจสเทอโรน ที่กระตุ้นการเจริญของเยื่อบุมดลูกระหว่างการมีประจำเดือนในทุก ๆ เดือน อาจส่งเสริมให้เกิดการเจริญเติบโตของเนื้องอกมดลูกขึ้นได้
เนื้องอกที่พบส่วนใหญ่ไม่ใช่เนื้อร้าย และมีโอกาสน้อยที่จะกลายเป็นมะเร็งได้ แต่ก็พบได้เช่นกัน อันตรายของเนื้องอกมดลูกคือ การที่มีเนื้องอกขนาดใหญ่แล้วไปมีผลต่อการทำงานของอวัยวะส่วนอื่นอาจทำให้มีประจำเดือนมามาก รวมทั้งอาการปวดท้องรุนแรงในผู้ป่วยบางราย ถึงแม้โดยทั่วไปเนื้องอกมดลูกจะไม่ได้เป็นอันตรายมากนัก แต่ก็ควรทำการตรวจภายในเป็นประจำ ในการตรวจสุขภาพประจำปี ปัจจุบันทางการแพทย์มีเครื่องมือที่ช่วยในการวินิจฉัยและเฝ้าติดตามดูแลขนาดของก้อนเนื้องอกได้อย่างแม่นยำถูกต้องด้วยเครื่องอัลตราซาวด์ ตรวจง่าย ไม่มีรังสี ไม่เจ็บปวดใดๆ ทำให้สามารถตรวจพบและรักษาได้ทันที
สุดท้ายที่ขอฝากไว้ อย่ากลัวการไปพบแพทย์ อย่ากลัวการตรวจภายใน รักษาตั้งแต่เริ่มแรกจะดีกว่าการปล่อยให้โรคลุกลามไปมากแล้ว
อ่านรายละเอียดเพิ่ม:Arak Wongworachat
ภาพประกอบจาก:Arak Wongworachat
