“อ.ปริญญา” มองเกมการเมืองโค้งสุดท้าย ชี้ข้อเสนอ “ยุบสภาทันที” ของเพื่อไทยทำไม่ได้จริง ต้องใช้เวลาเป็นเดือน แต่เป็นหมากที่ชาญฉลาด
5 กันยายน 2568 ในช่วงเช้าก่อนที่สภาผู้แทนราษฎรจะมีการประชุมเพื่อลงมติเลือกนายกรัฐมนตรีคนที่ 32 ผศ.ดร.ปริญญา เทวานฤมิตรกุล อาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ โพสต์เฟซบุ๊กส่วนตัววิเคราะห์สถานการณ์การเมืองที่กำลังเข้มข้น โดยได้เจาะลึกถึงข้อเสนอ “ยุบสภาทันที” ของพรรคเพื่อไทย และผลกระทบจากการเดินทางไปดูไบของนายทักษิณ ชินวัตร ที่มีต่อการตัดสินใจของพรรคประชาชน
ผศ.ดร.ปริญญา ระบุว่า “การยุบสภา ’ทันที‘ จะทำได้ #ทันทึ แค่ไหน และการไม่อยู่ในประเทศเทศไทยของคุณทักษิณจะมีผลต่อการโหวตเลือกนายกรัฐมนตรีในวันนี้อย่างไร ผมขอวิเคราะห์บนพื้นฐานของกติกาตามรัฐธรรมนูญดังนี้ครับ
1. การยุบสภา ‘ทันที’ จะทำได้ทันทีแค่ไหน? ประเด็นที่เราต้องเข้าใจก่อนคือ เมื่อได้รับการโปรดเกล้าเป็นนายกรัฐมนตรีแล้ว นายกคนใหมก็ยังปฏิบัติหน้าที่ไม่ได้ จนกว่าจะมีถวายสัตย์ปฏิญาณตามมาตรา 161 ก่อน และเนื่องจากประเทศต้องมีคณะรัฐมนตรีรักษาการในช่วงเลือกตั้งจนกว่าคณะรัฐมนตรีชุดใหม่หลังเลือกตั้งจะถวายสัตย์ปฏิญาณ (ซึ่งช่วงนี้จะกินเวลาประมาณ 6 เดือน) จึงต้องมีคณะรัฐมนตรีชุดใหม่ด้วย ซึ่งนายกคนใหม่จะเป็นผู้ทูลเกล้า เมื่อได้รับการโปรดเกล้า นายกก็จะนำคณะรัฐมนตรีชุดใหม่เข้าถวายสัตย์ปฏิญาณ จากนั้นคณะรัฐมนตรีก็จะต้องแถลงนโยบายต่อสภาผู้แทนตามมาตรา 162 การทูลเกล้ายุบสภาจึงจะทำได้ ดังนั้นที่ว่ายุบสภาทันทีคือหมายถึงหลังจาก ครม. ชุดใหม่แถลงนโยบาย
2. ถามว่า ถ้าจะยุบสภาหลังแถลงนโยบาย จะต้องแถลงอะไรเพราะจะยุบสภาหลังแถลง แล้ว ครม. ก็จะกลายเป็น ครม. รักษาการ ซึ่งมีอำนาจจำกัดกว่า ครม. ปกติอยู่แล้ว? คำตอบคือ แถลงว่าในช่วงเป็น ครม. รักษาการจะทำอะไร เพราะระยะเวลาคือประมาณ 6 เดือน และแม้อำนาจจะถูกจำกัดตามมาตรา 169 แต่ ครม. รักษาการก็มีอำนาจมากอยู่ดี และที่สำคัญช่วงเวลาตั้งแต่แถลงนโยบายเสร็จ จะยุบสภาทันที จะทันทีแค่ไหน เพราะในช่วงเวลาหลังแถลงนโยบายจนถึงการมีพระราชกฤษฎีกายุบสภา ครม. ชุดใหม่ จะเป็น ครม. ที่มีอำนาจเต็ม
3. ในอดีตเคยมีนายกที่ #เป็นนายกเพื่อยุบสภา คือ นายอานันท์ ปันยารชุน หลังเหตุการณ์พฤษภา 2535 คุณอานันท์ได้รับการโปรดเกล้าในวันที่ 10 มิถุนายน 2535 และยุบสภาวันที่ 30 มิถุนายน 2535 คือใช้เวลา 20 วัน ซึ่งเร็วที่สุดในประวัติศาสตร์ หากคุณชัยเกษมได้รับเลือกเป็นนายกแล้วจะยุบสภาหลังแถลงนโยบายก็คงใช้เวลาประมาณหนึ่งเดือน
4. การที่พรรคเพื่อไทยเสนอเงื่อนไขยุบสภาทันทีนั้น เป็นหมากที่คนคาดไม่ถึงเพราะเข้าใจว่าพรรคเพื่อไทยหมดไพ่ในมือแล้ว การทิ้งไพ่ใบนี้นับว่าชาญฉลาดมาก เพราะถ้าสำเร็จคือชนะพรรคภูมิใจไทย ทำให้พรรคภูมิใจไทยซึ่งเป็นคู่แข่งในสนามเลือกตั้งไม่ได้เป็นรัฐบาล และพรรคเพื่อไทยยังได้เป็นรัฐบาลรักษาการต่อไปจนถึง ครม. ชุดใหม่เข้ารับหน้าที่
แต่ถ้าหากไม่สำเร็จก็เป็นเกมส์ที่ทำให้พรรคประชาชนซึ่งก็เป็นคู่แข่งสำคัญในสนามเลือกตั้งเช่นกัน ต้องปั่นป่วนในการแก้เกมส์ โดยเฉพาะในการอธิบายกับคนที่ไม่ต้องการให้พรรคประชาชนโหวตเลือกคุณอนุทินเป็นนายกว่าทำไมจึงไม่เลือกคุณชัยเกษมเพื่อยุบสภาทันที
แล้วข้อกล่าวหาหรือข้อสงสัยว่า พรรคประชาชนมีดีลอะไรหรือไม่โดยเฉพาะเรื่อง ‘นิติสงคราม’ กับ 44 อดีต ส.ส. พรรคก้าวไกล (เข้าใจว่าเป็น ส.ส. ปัจจุบันของพรรคประชาชน 25 คน) ที่คนไปโยงกับการที่องคมนตรีตีกลับพระราชกฤษฎีกาของคุณภูมิธรรม
5. ในเรื่องที่ว่าพระมหากษัตริย์ในระบอบประชาธิปไตย (constitutional monarchy) ทรงมีพระราชอำนาจในการไม่ทรงโปรดเกล้าเรื่องที่รัฐบาลทูลเกล้าหรือไม่นั้น นอกจากประเทศสวีเดนและประเทศญี่ปุ่นที่รัฐธรรมนูญบัญญัติไว้ชัดเจนว่าไม่ทรงมีพระราชอำนาจแล้ว ประเทศอื่น ๆ รวมถึงประเทศไทยที่ไม่ได้บัญญัติไว้ชัดแจ้ง (ประเทศไทยบัญญัติไว้ชัดแจ้งในเรื่องการลงพระปรมาภิไธยในร่างพระราชบัญญัติว่าทรงมีอำนาจ veto) ก็เป็นข้อถกเถียงกันแทบทุกประเทศ (แต่โดยทั่วไปก็มักจะเห็นว่าเป็นเรื่อง royal consent ที่ไม่ได้เขียนจริง ๆ คือถ้าไม่มี royal consent แล้วจะยังไงต่อครับ)
แต่ไม่ว่าจะอย่างไรก็ตามประเทศต่าง ๆ ที่เป็น constitutional monarchy ล้วนยึดหลัก The King Can Do No Wrong คือพระมหากษัตริย์ทรงอยู่เหนือความขัดแย้งทางการเมืองอย่างเคร่งครัดทั้งสิ้น ดังนั้น เรื่องนี้จึงเป็นความขัดแย้งระหว่างองคมนตรีและรักษาการนายกรัฐมนตรี ซึ่งเป็นเขตอำนาจศาลรัฐธรรมนูญตามมาตรา 210(2) แต่พรรคเพื่อไทยไม่ได้เลือกทางนี้ แต่เลือกทิ้งไพ่ยุบสภาทันทีดังที่ได้กล่าวมา
6. อย่างไรก็ตามการเสนอเงื่อนไขยุบสภาทันทีเป็นการแถลงข่าวเสนอด้วยการแถลงข่าว คุณชัยเกษมยังไม่ได้มีการไปพบพรรคประชาชนและมีการตกลงเป็นหนังสือแบบคุณอนุทิน จึงทำให้ถูกมองว่าเป็นเพียงการรวนหรือป่วนกระบวนการเลือกคุณอนุทิน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อคุณทักษิณบินไม่อยู่ประเทศไทยในที่กำลังมีการเลือกนายก
7. การที่พรรคประชาชนไม่เลือกเพื่อไทย แต่ไปเลือกยกมือให้คุณอนุทิน ผมเข้าใจว่าเรื่องใหญ่คือ #ความไม่ไว้ใจในตัวคุณทักษิณ การที่คุณทักษิณไม่อยู่ประเทศไทยในขณะนี้จึงส่งผลเสียต่อคุณชัยเกษมและพรรคเพื่อไทยมากกว่าผลดี เพราะพรรคประชาชนนั้นไม่ไว้ใจคุณทักษิณอยู่แล้ว สิ่งที่คุณทักษิณควรต้องทำคือหาทางทำให้เขาเชื่อมั่นไว้ใจ หรืออย่างน้อยก็อยู่เฉย ๆ
การบินไปดูไบอย่างมีข้อสงสัยจึงทำให้ไปกันใหญ่ และทำให้คนสงสัยว่าเป็นการไปตั้งหลัก หรือเป็นการรอ ‘ดีล’ อะไรทึ่เชื่อมโยงกับผลคดีวันที่ 9 กันยายนคือวันอังคารหน้าหรือไม่ ซึ่งไม่เป็นผลดีอะไรทั้งสิ้นกับคุณชัยเกษมในวันนี้เลย”
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- “ไอซ์ รักชนก” ซัด “อิ๊งค์” หนุนยุบสภา รู้สึกตัวช้าไป เคยมีอำนาจแต่ไม่ใช้
- อุ๊งอิ๊ง ยังอยู่ไทย สยบลือไปกับ ‘ทักษิณ’ ใส่เพลงซึ้ง-ความหมายกินใจ
- “ชัยเกษม” วอน ปชน.หนุนนั่งนายกฯ ย้ำรับทุกข้อเสนอ ลั่น ยุบสภาทันที ไม่ต้องรอ
ติดตาม The Thaiger บน Google News:
ข่าวล่าสุด
