7 ปีที่หายไป วันนี้ พะยูน กลับมาอ่าวตราดแล้ว พร้อมฝูงโลมา 40 ตัว

อ่าวตราดฟื้นคืนชีพ “พะยูน” หวนอวดโฉมรอบ 7 ปี เคียงคู่ “โลมาอิรวดี” ฝูงใหญ่ 40 ชีวิต ตอกย้ำทะเลไทยกลับมาอุดมสมบูรณ์
อ่าวตราด ท้องทะเลที่เคยเผชิญวิกฤต กำลังส่งสัญญาณแห่งความหวังครั้งใหม่ เมื่อทีมนักวิทยาศาสตร์ทางทะเล สร้างปรากฏการณ์สุดตื่นเต้น ด้วยการบันทึกภาพ “พะยูน” สัตว์ทะเลหายาก แหวกว่ายใน อ่าวบ้านไม้รูด “พะยูน” สัตว์ทะเลหายาก พร้อมกันนี้ ยังพบ ฝูงโลมาอิรวดี ขนาดมหึมา กว่า 40 ชีวิต โลดแล่นอย่างอิสระ ตอกย้ำความอุดมสมบูรณ์ของระบบนิเวศทางทะเลที่กำลังฟื้นตัวอย่างน่าอัศจรรย์
เผยปฏิบัติการ VTOL สำรวจทางอากาศครั้งแรก
การค้นพบครั้งประวัติศาสตร์นี้ เป็นผลมาจากการปฏิบัติงานอย่างเข้มข้นของ ทีมสัตว์ทะเลหายาก ศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งอ่าวไทยฝั่งตะวันออก (ศวทอ.) กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง ที่นำทีมลงพื้นที่ ตำบลไม้รูด อำเภอคลองใหญ่ จังหวัดตราด ระหว่างวันที่ 24-28 กุมภาพันธ์ 2568 เพื่อสำรวจประชากรสัตว์ทะเลหายากในถิ่นอาศัย

หัวใจสำคัญของภารกิจครั้งนี้ คือการนำเทคโนโลยีล้ำสมัย “อากาศยานไร้คนขับแบบปีกตรึง VTOL (Vertical Take-Off and Landing)” มาใช้ในการสำรวจทางอากาศเป็นครั้งแรก โดรน VTOL ช่วยให้ทีมวิจัยฯ สามารถเก็บภาพมุมสูง ที่ไม่เคยเห็นมาก่อน เผยให้เห็นภาพรวมของฝูงโลมาอิรวดีได้อย่างชัดเจน ทั้งจำนวนสมาชิกในฝูง พฤติกรรมการรวมฝูง และที่สำคัญคือการ ค้นพบ “พะยูน” ที่ซ่อนตัวอยู่ในดงหญ้าทะเล

“ทีมสำรวจของเราตื่นเต้นมากครับ!” ทีมวิจัยฯ เผยว่า “เราบินสำรวจทั้งหมด 13 เที่ยวบิน เจอโลมาอิรวดีถึง 20 ครั้ง และที่เซอร์ไพรส์สุดๆ คือการได้เจอกับพะยูน 1 ตัว ในบริเวณแหล่งหญ้าทะเลกุยช่ายเข็ม ซึ่งเป็นอาหารโปรดของพะยูนและเต่าตนุ นับเป็นการพบพะยูนครั้งแรกในรอบ 7 ปีของอ่าวตราด และเป็นครั้งแรกที่เราบันทึกภาพพะยูนจากมุมสูงได้ชัดเจนขนาดนี้”
จากการวิเคราะห์ภาพถ่ายทางอากาศอย่างละเอียด ทีมวิจัยฯ ประเมินว่า ฝูงโลมาอิรวดีที่พบในอ่าวบ้านไม้รูด มีจำนวนมากถึง 40-45 ตัว และยังพบ โลมาคู่แม่ลูก ถึง 6 คู่ เป็นสัญญาณที่ดีของการขยายพันธุ์ และสุขภาพที่ดีของประชากรโลมาในพื้นที่
“พะยูน-โลมา” คืนถิ่น ระบบนิเวศฟื้นตัว
การกลับมาของ “พะยูน” ในรอบ 7 ปีและการปรากฏตัวของ “ฝูงโลมาอิรวดี” ขนาดใหญ่ในอ่าวตราด มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการประเมินสถานการณ์สิ่งแวดล้อมทางทะเล เนื่องจากสัตว์ทะเลหายากทั้งสองชนิดนี้ ถือเป็น “ดัชนีชี้วัด” ความสมบูรณ์ของระบบนิเวศ โดยเหตุผลที่ “พะยูน-โลมา” เป็นตัวชี้วัดความอุดมสมบูรณ์ คือ
พะยูน เป็นผู้พิทักษ์ “ป่าใต้น้ำ” หญ้าทะเล พะยูนเป็นสัตว์กินพืช ที่ กินหญ้าทะเลเป็นอาหารหลัก การพบพะยูน หมายถึง แหล่งหญ้าทะเลในบริเวณนั้น มีความอุดมสมบูรณ์ และมี ระบบนิเวศที่สมบูรณ์ เนื่องจากหญ้าทะเลเป็นแหล่งอาหาร ที่อยู่อาศัย และอนุบาลสัตว์น้ำนานาชนิด
ส่วนโลมาอิรวดี เป็นผู้ควบคุมสมดุล “ห่วงโซ่อาหาร” โลมาอิรวดีเป็นสัตว์ผู้ล่า ที่อยู่ในระดับบนสุดของห่วงโซ่อาหาร การพบโลมาอิรวดีจำนวนมาก บ่งชี้ว่า ระบบนิเวศมีความหลากหลายทางชีวภาพ มีปริมาณปลาและสัตว์น้ำที่เป็นอาหารโลมาเพียงพอ และระบบนิเวศอยู่ในภาวะสมดุล
ในอดีต อ่าวตราดเคยประสบปัญหา มลพิษ การทำลายทรัพยากร และความเสื่อมโทรมของระบบนิเวศ ส่งผลกระทบต่อสัตว์ทะเลหายาก และทรัพยากรทางทะเลโดยรวม แต่จากความมุ่งมั่นในการ ฟื้นฟูและอนุรักษ์ ของทุกภาคส่วน วันนี้อ่าวตราดกำลังพลิกฟื้นคืนชีวิตกลายเป็นอ่าวแห่งความหวังที่แสดงให้เห็นว่า “หากเราใส่ใจดูแล ธรรมชาติก็พร้อมที่จะกลับมางดงามอีกครั้ง”




อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- เที่ยวพังงา งานปล่อยเต่าท้ายเหมือง 2568 ร่วมปล่อยเต่าสู่ทะเล รักษ์ธรรมชาติ
- ขนหัวลุก ชาวประมงรัสเซียจับ ปลาเอเลี่ยน ก้นทะเลลึก หน้าตาอย่างหลอน
- เปิดภาพ สัตว์ทะเลคล้ายเอเลี่ยน เกยตื้นริมหาด แท้จริงคือ ทิวลิปทะเล
อ้างอิง: ศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งอ่าวไทยฝั่งตะวันออก