สหรัฐฯ ประณามไทย ส่งชาวอุยกูร์กลับจีน ขัดพันธกรณีสิทธิมนุษยชน

รูบิโอ นายกรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ เตือนไทยว่าการส่งอุยกูร์กลับจีนเป็นการ ละเมิดสิทธิมนุษยชน และเสี่ยงต่อพันธกรณีระหว่างประเทศ ในขณะที่จีนยืนยันการส่งคืนเป็นไปตามกฎหมายและมาตรฐานสากล
สำนักข่าวต่างประเทศ เปิดเผยว่า รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐ มาร์โค รูบิโอ กล่าววิจารณ์อย่างหนักต่อการที่ประเทศไทยส่งอุยกูร์อย่างน้อย 40 คนกลับสู่จีน โดยชี้ว่าในจีน สมาชิกของกลุ่มมุสลิมชนเผ่าดังกล่าวถูกเผชิญกับการประพฤติมิชอบอย่างกว้างขวางและอาจเข้าข่ายฆาตกรรมหมู่ ในขณะที่สหภาพประชาชาติและผู้เชี่ยวชาญด้านสิทธิมนุษยชนได้เตือนว่าการส่งกลับดังกล่าวจะทำให้ผู้ที่ถูกจับกุมในประเทศไทยต้องเผชิญกับการทรมานและการปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรม
รูบิโอกล่าวในแถลงการณ์ว่า “เราขัดจังหวะการบังคับให้ส่งอุยกูร์กลับสู่จีนอย่างรุนแรง เพราะในประเทศจีนพวกเขาไม่มีสิทธิ์ต่อกระบวนการศาลที่เป็นธรรม และกลุ่มอุยกูร์ต้องเผชิญกับการถูกประหัตประหาร การบังคับแรงงาน และการทรมาน”
รูบิโอยังเตือนว่า ประเทศไทยกำลังเสี่ยงที่จะละเมิดพันธกรณีสิทธิมนุษยชนระดับโลกภายใต้อนุสัญญาต่อต้านการทรมานและอนุสัญญาอื่นๆ และเรียกร้องให้เจ้าหน้าที่ไทยตรวจสอบอย่างต่อเนื่องว่าทางจีนได้ปกป้องสิทธิมนุษยชนของอุยกูร์อย่างเต็มที่
“ประเทศไทยได้ส่งกลุ่มชาวอุยกูร์กลับสู่จีนด้วยวิธีการที่บังคับใช้ ซึ่งเป็นการกระทำที่น่าตกใจสำหรับพันธมิตรระยะยาวของไทย เนื่องจากเป็นการละเมิดพันธกรณีระหว่างประเทศของประเทศนี้ สหรัฐฯ ประณามการกระทำดังกล่าวอย่างเข้มงวด และเรียกร้องให้รัฐบาลไทยรับประกันและตรวจสอบอย่างเคร่งครัดว่าชาวอุยกูร์ได้รับการปฏิบัติด้วยศักดิ์ศรีและสิทธิที่พึงได้รับ” – รูบิโอ เขียนข้อความลงบน เอ็กซ์ (ทวิตเตอร์)

นอกจากนี้ รูบิโอยังเรียกร้องให้รัฐบาลทุกประเทศที่ให้ที่พำนักกับอุยกูร์ไม่บังคับส่งกลับกลุ่มชาติพันธุ์นี้ไปสู่จีน รูบิโอซึ่งเป็นนักรณรงค์สิทธิยูย์กูร์ในสมัยที่เคยดำรงตำแหน่งวุฒิสมาชิก ย้ำว่าแนวทางการปฏิบัติของจีนต่ออุยกูร์นั้นเข้าข่ายฆาตกรรมหมู่และอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ ข้อกล่าวหาดังกล่าวถูกปฏิเสธโดยจีนอย่างเด็ดขาด
สถานทูตจีนในวอชิงตันได้ตอบกลับว่า การส่งคืนอุยกูร์ดังกล่าวเป็นไปตามกฎหมายของจีนและประเทศไทย รวมถึงกฎหมายระหว่างประเทศและแนวปฏิบัติทั่วไป และยืนยันว่าความปลอดภัยและสิทธิ์ที่ชอบธรรมของบุคคลที่เกี่ยวข้องได้รับการคุ้มครองอย่างเต็มที่
ข่าวดังกล่าวเกิดขึ้นหลังจากที่มีรายงานและภาพถ่ายจากประเทศไทยเผยให้เห็นว่ามีรถบรรทุกที่ปิดหน้าต่างด้วยเทปสีดำออกจากศูนย์ตรวจคนเข้าเมืองในกรุงเทพฯ ที่มีการจับกุมอุยกูร์จำนวน 48 คน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่ม 300 คนที่หนีออกจากจีนในปี 2014
บางส่วนถูกส่งกลับจีน บางส่วนส่งไปยังตุรกี และส่วนที่เหลืออยู่ในความคุ้มครองของไทย อีกไม่กี่ชั่วโมงต่อมา มีเที่ยวบินของสายการบิน China Southern Airlines ที่ออกจากสนามบินดอนเมืองเพื่อเดินทางไปยังคาชการในภูมิภาคซินเจียงของจีน
ในที่สุด รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมของไทยระบุว่าการส่งกลับอุยกูร์นั้นเป็นไปตามมาตรฐานสากล และจีนได้ให้คำมั่นว่าจะดูแลบุคคลที่ถูกส่งกลับอย่างถูกต้อง

แถลงการณ์ฉบับภาษาไทย
กรณีไทยผลักดันชาวอุยกูร์กลับประเทศจีน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ มาร์โค รูบิโอ
27 กุมภาพันธ์ 2568
เราขอประณามอย่างถึงที่สุดต่อกรณีที่ไทยผลักดันชาวอุยกูร์อย่างน้อย 40 คนกลับประเทศจีน ทำให้พวกเขาต้องอยู่ในประเทศที่ตนไม่มีสิทธิเข้าถึงกระบวนการอันควรตามกฎหมาย อีกทั้งยังเป็นประเทศที่ชาวอุยกูร์เคยถูกข่มเหง บังคับใช้แรงงาน และทรมาน ในฐานะพันธมิตรอันยาวนานของไทย เรารู้สึกตระหนกกับการกระทำนี้ ซึ่งอาจขัดต่อพันธกรณีระหว่างประเทศของไทยภายใต้อนุสัญญาว่าด้วยการต่อต้านการทรมาน และอนุสัญญาระหว่างประเทศว่าด้วยการคุ้มครองบุคคลทุกคนจากการบังคับให้หายสาบสูญ นอกจากนี้ การกระทำดังกล่าวยังขัดต่อธรรมเนียมปฏิบัติที่มีมานานของชาวไทยในการปกป้องกลุ่มคนที่เปราะบางที่สุด รวมถึงความมุ่งมั่นของไทยที่จะคุ้มครองสิทธิมนุษยชนอีกด้วย เราเรียกร้องรัฐบาลของทุกประเทศที่ชาวอุยกูร์เข้าไปอาศัยความคุ้มครอง ให้ไม่ผลักดันกลุ่มชาติพันธุ์อุยกูร์กลับประเทศจีน
จีน ภายใต้การกำหนดทิศทางและการควบคุมโดยพรรคคอมมิวนิสต์จีน ได้ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์และก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ โดยส่วนใหญ่มุ่งไปที่ชาวอุยกูร์ซึ่งเป็นมุสลิม ตลอดจนชนกลุ่มน้อยทางชาติพันธุ์และศาสนากลุ่มอื่นในซินเจียง เราขอให้ทางการจีนเปิดให้มีการตรวจสอบโดยถี่ถ้วนและสม่ำเสมอ เพื่อยืนยันถึงสวัสดิภาพของชาวอุยกูร์ที่ถูกส่งกลับ รัฐบาลไทยต้องเรียกร้องให้ทางการจีนคุ้มครองสิทธิมนุษยชนของชาวอุยกูร์ รวมทั้งต้องพิสูจน์การดำเนินการดังกล่าวอย่างเต็มที่และต่อเนื่อง

แถลงการณ์ฉบับภาษาอังกฤษ
Press Statement Marco Rubio, Secretary of State February 27, 2025
We condemn in the strongest possible terms Thailand’s forced return of at least 40 Uyghurs to China, where they lack due process rights and where Uyghurs have faced persecution, forced labor, and torture. As Thailand’s longstanding ally, we are alarmed by this action, which risks running afoul of its international obligations under the UN Convention Against Torture and the International Convention on the Protection of All Persons from Enforced Disappearance. This act runs counter to the Thai people’s longstanding tradition of protection for the most vulnerable and is inconsistent with Thailand’s commitment to protect human rights. We urge all governments in countries where Uyghurs seek protection not to forcibly return ethnic Uyghurs to China.
China, under the direction and control of the Chinese Communist Party, has committed genocide and crimes against humanity targeting predominantly Muslim Uyghurs and other members of ethnic and religious minority groups in Xinjiang. We call on Chinese authorities to provide full access to verify the well-being of the returned Uyghurs on a regular basis. The Thai Government must insist and fully verify continuously that Chinese authorities protect the Uyghurs’ human rights.

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- ภูมิธรรม ชี้ ชาวอุยกูร์ สมัครใจกลับเอง ขอให้มั่นใจไม่ได้ส่งไปตาย
- UNHCR ประณามไทย บังคับส่งชาวอุยกูร์ 40 ชีวิต กลับจีน ละเมิดหลักห้ามส่งกลับ
- ด่วน! ยื่นศาลไต่สวนฉุกเฉิน “นายกฯ-สตช.” ปมส่งอุยกูร์กลับจีน? หวั่นอุ้มหาย-ทรมาน ซ้ำรอยปี 58
อ้างอิง : สถานทูตสหรัฐฯและสถานกงสุลในประเทศไทย, Reuters