อ.เจษฎา เฉลย ‘เบกกิ้งโซดา’ ดับไฟได้จริง แต่ห้ามใช้กับสิ่งนี้
อ.เจษฎ์ เคลียร์ชัด เบกกิ้งโซดาสามารถใช้ดับไฟได้จริง ในกรณีฉุกเฉิน ไม่มีถังดับเพลิง และไฟไม่รุนแรงมาก พร้อมเสริมวิธีการใช้เบกกิ้งโซดาที่ถูกต้อง
จากกรณีที่โซเชียลแชร์คลิปขณะนักดับเพลิงอาชีพสาธิตวิธีการดับไฟแบบฉุกเฉินด้วย ‘เบกกิ้งโซดา’ (Baking Soda) จนหลายคนเกิดข้อสงสัยว่าเป็นวิธีที่ถูกต้องและปลอดภัยหรือไม่ ล่าสุด อาจารย์เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ออกมาโพสต์อธิบายถึงประเด็นดังกล่าว ผ่านทางเฟซบุ๊ก Jessada Denduangboripant ยืนยันว่าเบกกิ้งโซดาสามารถใช้ดับไฟได้จริง
อ.เจษฎ์ ระบุข้อความว่า เบกกิ้งโซดา (baking soda) สามารถช่วยดับไฟได้จริง แต่ก็เอาไว้เวลากรณีฉุกเฉิน ไฟไม่ได้รุนแรง และไม่มีถังดับเพลิง เช่น มีไฟติดแก๊สรั่วจากถังแก๊ส เนื่องจาก ‘เบกกิ้งโซดา’ คือสารโซเดียมไบคาร์บอเนต (sodium bicarbonate) เมื่อมันถูกความร้อนแล้วจะกลายสภาพเป็นสารโซเดียมคาร์บอเนต (sodium carbonate) พร้อมกับปลดปล่อย น้ำ และก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (carbon dioxide) ออก ซึ่งก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์มีส่วนช่วยในการดับไฟ โดยเข้าไปแทนที่ก๊าซออกซิเจน เป็นตัวกลางในการเผาไหม้ของเชื้อเพลิง
อย่างไรก็ตาม โซเดียมไบคาร์บอเนตสามารถเอามาใช้ดับไฟทที่ไม่ได้ลุกลามได้ อาจเกิดจากน้ำมันหรือไฟฟ้า โดยการโยนใส่ลงไปบนไฟ ให้ความร้อนจากไฟไปทำให้เกิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ขึ้น
แม้เบกกิ้งโซดาจะสามารถนำมาดับไฟได้ แต่ก็มีข้อจำกัดเช่นเดียวกัน ห้ามใช้ดับไฟที่เกิดใน ‘หม้อใส่น้ำมันทอดอาหาร’ หรือทอดแบบ deep fry เป็นวิธีการทำอาหารโดยวัตถุดิบจะจมลงไปในน้ำมัน เพราะก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ถูกปล่อยออกมากะทันหันอาจจะทำให้น้ำมันกระเด็นออกมา และเป็นอันตรายได้
แท้จริงแล้วโซเดียมไบคาร์บอเนตเป็นส่วนประกอบของสารเคมีดับเพลิงแห้ง ที่อยู่ในถังดับเพลิง ชนิด BC โดยเอามาใช้แทนสารไดแอมโมเนียมฟอสเฟต (diammonium phosphate) ที่มีฤทธิ์กัดกร่อนสูงกว่า และใช้อยู่ในถังดับเพลิงชนิด ABC ซึ่งมีฤทธิ์เป็นด่าง จึงทำให้สารเคมีแห้งที่ถูกนำมาใช้ในอุปกรณ์ยับยั้งเพลิงไหม้ขนาดใหญ่ นอกจากนี้เมื่อเกิดปฏิกิริยาซาปอนนิฟิเคชั่น saponification กับน้ำมันร้อน ๆ ในครัว จึงทำให้เกิดเป็นฟองโฟมของสบู่ขึ้น
‘เบกกิ้งโซดา’ ผงสารพัดประโยชน์
นอกจากเบกกิ้งโซดาจะช่วยดับไฟในกรณีฉุกเฉินหรือเพลิงไม่รุนแรงมากแล้ว ยังมีประโยชน์อีกมากมาย ทั้งในครัวเรือน การดูแลตัวเอง และการรักษาสุขภาพ
เบกกิ้งโซดาใช้ขจัดคราบสกปรก คราบไขมัน และกลิ่นไม่พึงประสงค์ ในห้องครัว ห้องน้ำ และพื้นที่ต่าง ๆ ภายในบ้าน นอกจากนี้ยังใช้ดับกลิ่นในตู้เย็น ถังขยะ หรือบริเวณที่มีกลิ่น เพื่อช่วยดูดซับกลิ่นไม่พึงประสงค์ รวมทั้งทำความสะอาดผักผลไม้ โดยนำน้ำผสมเบกกิ้งโซดา เพื่อช่วยขจัดสารเคมีตกค้าง
นอกจากนี้ยังสามารถขัดผิวได้ โดยผสมเบกกิ้งโซดา กับน้ำหรือน้ำมันมะพร้าว ใช้ขัดผิว เพื่อช่วยผลัดเซลล์ผิว และทำความสะอาดรูขุมขน อีกทั้งยังช่วยระงับกลิ่นกาย โดยทาเบกกิ้งโซดา บริเวณใต้วงแขน เพื่อช่วยระงับกลิ่นกาย รวมทั้งยังสามารถลดอาการอักเสบ และบวมได้ โดยใช้ประคบเย็น ด้วยน้ำผสมเบกกิ้งโซดา
อย่างไรก็ตาม แม้เบกกิ้งโซดาจะมีประโยชน์ในหลากหลายด้าน แต่ควรศึกษาข้อมูล และวิธีการใช้อย่างถูกต้อง ก่อนนำไปใช้ทุกครั้ง
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง