คนไทยต้องรู้ “อุทยานแห่งชาติทับลาน” แหล่งล่อเลี้ยงชีวิต ในวันวิกฤติ เสี่ยงสูญเสีย

sukanlaya s.เผยแพร่: 08 ก.ค. 2567 16:24 น.| อัปเดต: 08 ก.ค. 2567 21:19 น.

1,063

อุทยานแห่งชาติทับลาน แหล่งล่อเลี้ยงชีวิต ส่อวิกฤต ถูกรุกป่าหนัก

เปิดประวัติ ป่าทับลาน พื้นที่ธรรมชาติที่สำคัญของอุทยานแห่งชาติทับลาน แหล่งอยู่อาศัยของสัตว์ป่านานาพันธุ์ มีน้ำตกสายสำคัญคอยหล่อเลี้ยงทั้งคนและสัตว์ ล่าสุดรัฐบาลประกาศปรับปรุงแนวเขตที่ดิน ทำให้มีพื้นที่ป่าโดนลุกล้ำ ประชาชนเรียกร้องให้ตรวจสอบ หวั่นกระทบระบบนิเวศวงกว้าง

อุทยานแห่งชาติทับลาน เป็นอุทยานแห่งชาติที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับสองของประเทศ รองจากอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน มีเนื้อที่ทั้งหมด 1,397,375 ไร่ ครอบคลุมพื้นที่ 2 จังหวัดได้แก่ จังหวัดปราจีนบุรี อำเภอนาดี และจังหวัดนครราชสีมา อำเภอปักธงชัย อำเภอวังน้ำเขียว อำเภอครบุรี และอำเภอเสิงสาง

Advertisements

เมื่อวันที่ 23 ธันวาคม 2524 อุทยานแห่งชาติทับลานได้รับการประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติ ภายในประกอบด้วยธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ มีป่าลานที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติแห่งสุดท้ายในประเทศไทย มีพื้นที่ประมาณ 0.032 ตารางกิโลเมตร ประกอบด้วยต้นลานและพันธุ์ไม้นานาชนิด นอกจากนี้ยังมียอดเขาสูงสุดคือยอดเขาละมั่ง สูงอยู่ที่ระดับ 992 เมตร มีระบบนิเวศที่สมบูรณ์ ทั้งป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ ป่าดิบชื้นและป่าดิบแล้ง

นอกจากจะมีแหล่งธรรมชาติที่สมบูรณ์แล้ว ยังมีน้ำตกทับลานที่ถือเป็นแหล่งกำเนิดต้นน้ำสำคัญหลายสายที่ไหลรวมกันกลายเป็นแม่น้ำมูลและแม่น้ำบางปะกง หล่อเลี้ยงผู้คนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคตะวันออก และน้ำตกเหวนกกก เป็นน้ำตกขนาดใหญ่ที่สวยงาม มีความสูง 20 เมตร โดยจะมีน้ำไหลเฉพาะในช่วงฤดูฝนเท่านั้น

ภาพ Facebook : อุทยานแห่งชาติทับลาน – Thap Lan National Park

ทั้งนี้ยังมีน้ำตกห้วยคำภู เป็นลำธารที่มีน้ำไหลลดหลั่นลงมาเป็นชั้น ๆ ด้านล่างเป็นฝายน้ำล้นเหมาะสำหรับเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจ มีสถานที่เชิงท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ที่มีสัตว์ป่านานาชนิดอาศัยอยู่มากมาย และมีเขื่อนลำมูลบนซึ่งเป็นเขื่อนดินสูง 30 เมตร และเป็นต้นน้ำของแม่น้ำมูลที่เกิดจากผืนป่าทับลาน บนสันเขื่อน เมื่อมองลงมาจะเห็นทิวทัศน์ที่สวยงามของอ่างเก็บน้ำ และมีการพัฒนาบริเวณหาดบริเวณท้ายเขื่อนให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว เรียกว่า หาดจอมทอง เหมาะสำหรับเป็นที่พักผ่อน พักตากอากาศ ลงเล่นน้ำ ล่องแพ และขึ้นไปชมทิวทัศน์บนเขาจอมทอง

ภาพ Facebook : อุทยานแห่งชาติทับลาน – Thap Lan National Park

ปัจจุบันผืนป่าพื้นที่ทับลานถูกผู้คนเข้าไปบุกรุกทำลายจนเหลือเพียงป่าลานแห่งสุดท้าย บริเวณบ้านทับลาน บ้านขุนศรี บ้านบุพราหมณ์และบ้านวังมืด จังหวัดปราจีนบุรี ซึ่งถือเป็นไฮไลต์ของอุทยานแห่งชาติทับลาน ภายในอุทยานมีป่าลานเป็นป่าผลัดใบที่มีสภาพเป็นป่าโปร่งมีต้นลานขึ้นอย่างหนาแน่นทั่วพื้นที่

ทั้งนี้ ไม้ลานเป็นพืชในตระกูลปาล์ม (Palmae) บริเวณป่าลานและป่ารุ่นยังเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าที่สามารถปรับตัวอยู่ในสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ได้แก่ กระรอก หนู กระต่ายป่า พังพอน เก้ง กวางป่า เหยี่ยวขาว นกคุ่มอกลาย กิ้งก่าหัวแดง ตุ๊กแกบ้าน กิ้งก่าหางยาว อึ่งอ่างบ้าน และคางคก เป็นต้น

ข้อมูลพื้นที่อุทยานฯ ทับลาน

อุทยานแห่งชาติทับลาน มีพื้นที่ครอบคลุมท้องที่อำเภอปักธงชัย อำเภอวังน้ำเขียว อำเภอครบุรี อำเภอเสิงสาง จังหวัดนครราชสีมา และอำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี มีเนื้อที่ประมาณ 1,387,375 ไร่ หรือ 2,235.80 ตารางกิโลเมตร หากมีการปรับปรุงแนวเขตอุทยานแห่งชาติทับลานตามแนวเขตใหม่นี้ จะมีผลทำให้อุทยานแห่งชาติทับลานมีเนื้อที่ลดน้อยลงไปประมาณ 265,000 ไร่

ด้วยเหตุนี้ มูลนิธิสืบนาคะเสถียรกังวลว่า หากรัฐบาลเข้ามาจัดการพื้นที่บริเวณนี้ อาจส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศของสัตว์ป่า และลดจำนวนพื้นที่ป่าในเขตอุทยาน จึงร่วมคัดค้านเพิกถอนพื้นที่อุทยานทับลาน 2.6 แสนไร่ หลังกรมอุทยานเปิดทำสำรวจ ชี้ว่าเป็นศูนย์กลางระบบนิเวศตามระเบียบในการกำหนดพื้นที่บริเวณใดเป็นอุทยานแห่งชาติ

การขยายอุทยานแห่งชาติ หรือการเพิกถอนอุทยานแห่งชาติไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วนจะต้องรับฟังความคิดเห็นและการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้เสีย ชุมชนที่เกี่ยวข้อง และประชาชน เพื่อนำมาประกอบการพิจารณาดำเนินการตาม 7 ประเด็น ดังนี้

1. ท่านเห็นชอบการใช้เส้นปรับปรุงการสำรวจแนวเขต ปี พ.ศ. 2543 ในการปรับปรุงแผนที่แนวเขตที่ดินของรัฐแบบบูรณาการ มาตราส่วน 1:4000 (ONE MAP) เพื่อกำหนดให้เป็นอุทยานแห่งชาติทับลานหรือไม่ อย่างไร

2. เมื่อปรับเปลี่ยนสภาพจากพื้นที่ป่าอนุรักษ์เป็นที่ดินเพื่อเกษตรกรรจะสามารถแก้ไขปัญหา ด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมได้อย่างยั่งยืนหรือไม่ อย่างไร

3. มั่นใจหรือไม่ว่า ราษฎรที่ได้รับประโยชน์ในพื้นที่เป็นเกษตรกรที่อยู่อาศัยทำกินในพื้นที่มาดั้งเดิมและจะสามารถควบคุมดูแลไม่ให้มีการซื้อขายเปลี่ยนมือไปอยู่ในมือของนายทุน

4. การใช้แนวเขตเมื่อปี พ.ศ. 2543 ซึ่งมีวัตถุประสงค์ป้องกันการบุกรุกตัดไม้ทำลายป่า มาใช้เป็นแนวเขตของอุทยานแห่งชาติทับลาน ขัดต่อวัตถุประสงค์เริ่มแรกของการสำรวจจัดทำแนวเขตเมื่อปี พ.ศ. 2543 และมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 30 มิถุนายน 2541 หรือไม่

5. จะเป็นแนวทางที่ทำให้เกิดการเพิกถอนพื้นที่ป่าอนุรักษ์แห่งอื่น ๆ อีกหรือไม่ ในเมื่อพื้นที่อื่น ๆ ก็มีราษฎรที่อ้างว่าขาดแคลนที่ดินทำกิน และมีสิทธิ์ที่จะได้รับการช่วยเหลือ เพราะเป็นประชาชนคนไทยเช่นกัน

6. เป็นการขัดต่อนโยบายป่าไม้แห่งชาติที่กำหนดให้ประเทศไทยมีพื้นที่ป่าไม้เพื่อการอนุรักษ์และเพื่อเศรษฐกิจไม่น้อยกว่าร้อยละ 40 ของพื้นที่ประเทศหรือไม่ อย่างไร

7. การดำเนินการครั้งนี้จะส่งผลต่อสถานภาพการเป็นพื้นที่มรดกโลกทางธรรมชาติของกลุ่มป่าดงพญาเย็น – เขาใหญ่ จากการถูกลดคุณค่าโดดเด่นอันเป็นสากล (OUV) ตามหลักเกณฑ์ของยูเนสโก (UNESCO) หรือไม่

กรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืช เปิดรับฟังความเห็นในการเพิกถอนพื้นที่อุทยานแห่งชาติทับลาน จ.นครราชสีมา และปราจีนบุรี จำนวน 265,286.58 ไร่ ออกจากการเป็นพื้นที่ป่าอนุรักษ์ โดยประชาชนสามารถแสดงความเห็นได้ที่เว็บไซต์ อุทยานแห่งชาติทับลาน ตั้งแต่วันที่ 28 มิถุนายน – 12 กรกฎาคม 2567

ป่าลานผืนสุดท้ายของไทย

เพจ “ประชาสัมพันธ์ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ได้เผยแพร่คลิปวิดีโอ Ep.24 อุทยานแห่งชาติทับลาน “ป่าลานผืนสุดท้ายของประเทศไทย” โดยมีเนื้อหาระบุว่า ”อุทยานแห่งชาติทับลาน มีสังคมพืชที่จัดเป็นป่าลุ่มต่ำที่มีความสมบูรณ์มาก มีสังคมพืชที่มีการซ้อนทับกันของลักษณะทางนิเวศวิทยาของป่าภาคกลาง กับนิเวศวิทยาของป่าในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีความหลากหลายของชนิดพันธุ์ไม้และสัตว์ป่า

โดยเฉพาะบริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติทับลาน ท้องที่ตำบลบุพราหมณ์ อำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี เป็นพื้นที่ที่มีต้นลานป่าขึ้นกระจายพันธุ์ในพื้นที่อย่างหนาแน่น ซึ่งต้นลานจัดเป็นไม้ตระกูลปาล์ม เป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว ซึ่งเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ลำต้นสูงประมาณ 10-26 เมตร จึงกล่าวได้ว่าลานป่าในพื้นที่อุทยานแห่งชาติทับลานเป็นป่าลานธรรมชาติผืนที่สมบูรณ์ที่สุด และผืนสุดท้ายของประเทศไทย

ที่มา : การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.), องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน)

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง