“การไหว้บรรพบุรุษ” และ “การไหว้ขอพรสิ่งศักดิ์สิทธิ์” นับเป็นพิธีกับสำคัญของเทศกาลตรุษจีน ต้องปฏิบัติตามธรรมเนียมจีนที่ได้สืบทอดกันมาตั้งแต่ในอดีตอย่างเคร่งครัด นอกเหนือจากการพบปะรวมญาติ การทานอาหารร่วมกันในครอบครัว การท่องเที่ยวฉลองวันขึ้นปีใหม่
แต่ด้วยวิถีชีวิตปัจจุบันที่การทำงานและภาระชีวิต ไม่เอื้อให้ลาหยุดจึงทำให้ไม่สามารถ “ไหว้ตรุษจีน” ในวันศุกร์ที่ 9 กุมภาพันธ์ 2567 วันนี้ Thaiger จึงมาอธิบายว่า หากไม่สะดวก ไหว้ไม่ตรงวัน สามารถไหว้ก่อน หรือเลื่อนไปไหว้วันอื่นได้หรือไม่ ผิดหลักความเชื่อไหม
“ไหว้ตรุษจีน” จำเป็นต้องตรงวันไหม หากไม่สะดวกในวันไหว้ต้องทำอย่างไร
หากอ้างอิงตามความเชื่อของชาวจีนคำตอบก็คือ “เลื่อนไม่ได้” ไม่ว่าจะติดธุระ ติดงาน หรือเหตุจำเป็นอื่น ๆ วันไหว้ตรุษจีนก็ไม่สามารถเลื่อนหรือเปลี่ยนวันเอาฤกษ์สะดวกของตนเองได้
เมื่อถึงวันไหว้ หรือวันซาจั๊บ (วันศุกร์ที่ 9 กุมภาพันธ์ 2567) ครอบครัวคนจีนที่เคร่งมากจะปฏิบัติตามธรรมเนียมเก่าแก่แบบเป๊ะๆ จัดเตรียมของไหว้ อาหารคาว-หวาน และผลไม้มงคลมาเซ่นไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์และบรรพบุรุษผู้ล่วงลับ ขณะบางบ้านที่ติดธุระจริงๆ มักจะปฏิบัติกัน ในยามที่ไม่สามารถไหว้แบบเต็มรูปแบบได้คือ ในวันชิวอิก หรือวันเที่ยว (วันเสาร์ที่ 10 กุมภาพันธ์ 2567) ให้จุดธูปไหว้บรรพบุรุษ โดยไม่ต้องมีของเซ่นไหว้อื่น ๆ
อย่างไรก็ดี มีบางเคสที่มีเหตุจำเป็นจริงๆ ให้ไหว้ตรงวันไม่ได้เนื่องจากขัดกับความเชื่อเรื่องความเป็นสิริมงคล เช่นมีคนในบ้านเสียชีวิต ก็จะใช้วิธีไหว้ล่วงหน้าแทน
วิธีปฏิบัติสำหรับ “ไหว้ตรุษจีน” ล่วงหน้า
การไหว้ตรุษจีนล่วงหน้าสามารถทำได้ในกรณีที่มีสมาชิกในครอบครัวเสียชีวิต โดยภายในระยะเวลา 3 ปีหลังจากมีคนเสียชีวิตและมีการตั้งศาลบรรพบุรุษไว้ในบ้าน ชาวจีนจะมีความเชื่อว่าให้ไหว้บรรพบุรุษก่อนถึงวันไหว้ 1 วัน ดังเช่นในปี 2567 วันไหว้ตรงกับวันที่ 9 กุมภาพันธ์ หากบ้านใดเพิ่งสูญเสียญาติพี่น้องและต้องการนำของเซ่นไหว้มาถวายก็ต้องจัดพิธีไหว้ในวันที่ 8 กุมภาพันธ์ ซึ่งอาจจัดเป็นชุดอาหารเล็ก ๆ และผลไม้มงคล
ในส่วนของวันไหว้ตามที่กำหนดไว้ในปฏิทินจีนก็มีไว้สำหรับจัดพิธีไหว้บรรพบุรุษท่านอื่น ๆ และไหว้เทพเจ้าที่เคารพนับถือ ซึ่งวิธีปฏิบัติทุกอย่างก็เป็นไปตามธรรมเนียมดั้งเดิม
ปฏิทินวันตรุษจีนปี 2567
ในทุก ๆ ปี เทศกาลตรุษจีนจะแบ่งออกเป็น 3 วัน ดังนี้
1. วันจ่าย ในปีนี้ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ 8 กุมภาพันธ์ 2567 โดยวันจ่ายนับเป็นวันก่อนวันสิ้นปีก่อนที่จะเริ่มต้นปีใหม่แบบจีนในวันตรุษจีน ครอบครัวชาวจีนก็จะต้องออกไปจับจ่ายซื้อของ อาทิ ของไหว้
2. วันไหว้ตรุษจีน (วันซาจั๊บ) ในปี 2567 ตรงกับวันศุกร์ที่ 9 กุมภาพันธ์ การไหว้ตรุษจีนจะเป็นการนำของไหว้ที่ซื้อในวันจ่ายมาถวาย หรือไหว้เทพเจ้าต่าง ๆ ที่นับถือ และไหว้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว
3. วันเที่ยว (ชิวอิก) ซึ่งจะตรงกับวันเสาร์ที่ 10 กุมภาพันธ์ 2567 ครอบครัวชาวจีนทั่วโลกจะพากันออกไปท่องเที่ยว ไปไหว้ของพรญาติผู้ใหญ่ ไปไหว้เจ้าตามศาลเจ้าหรือวัดจีน ทั้งนี้จะมีการถือเคล็ดต่าง ๆ ตามธรรมเนียมตรุษจีนด้วย
อย่างไรก็ดี วิธีปฏิบัติต่าง ๆ ที่ทาง Thaiger ได้นำมาฝากในวันนี้ก็เป็นเพียงความเชื่อของชาวจีนบางครอบครัวเท่านั้น ผู้อ่านทุกท่านสามารถพิจารณาตามความสะดวกและความเหมาะสมของแต่ละบุคคล
สุดท้ายนี้หวังว่าทุกท่านจะได้ใช้เวลาแห่งความสุขไปกับครอบครัวและคนที่รักในวันตรุษจีนปีนี้นะคะ และก็ขอให้คุณผู้อ่านทุกท่านเฮง ๆ รวย ๆ มีโชคลาภตลอดปีค่ะ
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
- จัดโต๊ะไหว้ตรุษจีน 2567 ตั้งของไหว้แบบไหน ใช้ธูปกี่ดอก รวยเฮง ชีวิตปัง
- ตรุษจีน 2567 “ควรทำอะไรบ้าง” เช็กลิสต์ สิ่งที่ทำแล้วเฮง-มีสุขตลอดปี
- ศาลเจ้าในกรุงเทพ ไหว้พระ เสริมดวงเฮง ต้อนรับตรุษจีน 2567