สืบเนื่องจากกรณีโศกนาฎกรรม ข่าวทรายดูดแม่น้ำมูล พ่อวัย 45 ลูก และหลานๆ เด็กสุดเพียง 8 ขวบ รวม 5 ชีวิต เสียชีวิตจากการจมน้ำกลางแม่น้ำมูล อ.สตึก จ.บุรีรัมย์ ระหว่างออกไปขนทรายกลางแม่น้ำมูล คาดว่าเกิดจากใครคนหนึ่งถูกทรายดูด แล้วคนที่เหลือเข้าไปช่วยจนเสียชีวิตจมน้ำทั่งหมด
วันนี้ Thaiger ขอพาให้คนไทยมารู้จักภัยธรรมชาติ ทรายดูด ที่หลายคนเห็นในหนังฝรั่ง คิดว่าเป็นเรื่องไกลตัว แต่แท้จริงแล้ว อัตรายนี้ใกล้เรากว่าที่คิด ร้ายแรงถึงตาย
ทรายดูดเกิดจากอะไร
ทรายดูดเกิดจากน้ำ โคลน และทรายผสมกันจนกลายเป็นของเหลวที่มีความหนืดสูง เมื่อมีคนหรือสัตว์เหยียบลงไปก็จะจมลงไปอย่างรวดเร็ว สาเหตุหลักของการเกิดทรายดูดคือน้ำใต้ดินที่ไหลทะลักขึ้นมาผสมกับทรายที่อยู่ด้านบน น้ำใต้ดินจะแทรกซึมเข้าไประหว่างเม็ดทราย ทำให้เม็ดทรายแยกออกจากกัน และเกิดเป็นช่องว่าง ช่องว่างเหล่านี้ก็จะดูดซับน้ำเข้าไปอีก ส่งผลให้ทรายดูดมีความหนืดสูงขึ้น เมื่อคนตกลงไป เท้าก็จะจมแทรกถึงลงไปในช่องว่างทรายที่ถูกแยกออก แล้วยากต่อการที่จะดึงตัวขึ้นมา
นอกจากน้ำใต้ดินแล้ว แผ่นดินไหวก็สามารถทำให้เกิดทรายดูดได้เช่นกัน แผ่นดินไหวจะทำให้พื้นดินเกิดการสั่นสะเทือน น้ำใต้ดินก็จะไหลทะลักขึ้นมาได้ง่ายขึ้น ส่งผลให้ทรายดูดเกิดขึ้น
สถานที่ใดมีทรายดูดบ้าง
ทรายดูดสามารถเกิดขึ้นได้ในทุกพื้นที่ทั่วโลก แม้แต่ประเทศไทย ทรายดูดมักพบอยู่บริเวณชายฝั่งทะเล แม่น้ำ ลำธาร และบริเวณที่มีน้ำใต้ดินไหลผ่าน มีดินโคลนหรือดินเหนียวอ่อนอยู่ใต้พื้นดิน
วิธีเอาตัวรอดจากทรายดูด
หากใครเผลอเหยียบลงไปในทรายดูด ให้ตั้งสติดีๆ อย่าดิ้นรนหรือตะเกียกตะกาย เพราะจะทำให้ตัวจมลงไปอย่างรวดเร็ว ควรนอนหงายราบไปกับพื้นทราย กางแขนขาออกให้กว้าง จะช่วยให้ตัวลอยตัวอยู่เหนือทรายได้ จากนั้นค่อยๆ คลานหรือว่ายน้ำออกจากบริเวณนั้น
วิธีการช่วยเหลือคนที่ติดอยู่ในทรายดูดนั้น สามารถทำได้ดังนี้
- ห้ามดึงคนที่ติดอยู่ขึ้นมาจากด้านบน เพราะจะทำให้ตัวคนจมลงไปอย่างรวดเร็ว
- ควรใช้เชือกหรือวัสดุอื่นๆ ผูกติดกับตัวคนที่ติดอยู่ จากนั้นค่อยๆ ดึงออกมาจากบริเวณนั้นในแนวราบ
- หากคนติดอยู่ใกล้กับขอบบ่อทราย ควรใช้ไม้หรือวัสดุอื่นๆ เขี่ยทรายออกให้ตัวคนลอยตัวขึ้นมา
- หากเหยียบลงไปในทรายดูดแล้ว ควรนอนหงายราบไปกับพื้นทราย กางแขนขาออกให้กว้าง จะช่วยให้ตัวลอยตัวอยู่เหนือทรายได้
ทำไมถูกทรายดูดแล้วอันตรายถึงชีวิต
การถูกทรายดูดแล้วเสียชีวิตมีสาเหตุหลักมาจาก 2 ประการ คือ 1. จมน้ำ 2. ขาดแรงพยุง
การจมน้ำ เมื่อตกลงไปในทรายดูด หากพื้นที่ตรงนั้นมีน้ำท่วมขัง ร่างกายจะจมลงไปอย่างรวดเร็ว เนื่องจากทรายดูดมีความหนืดสูง ยากที่จะดิ้นตัวขึ้นมา ส่งผลให้ร่างกายขาดอากาศหายใจและเสียชีวิต
การขาดแรงพยุง เมื่อร่างกายจมลงไปในทรายดูด น้ำหนักตัวจะกดทับทรายดูด ทำให้ทรายดูดเกิดการยุบตัว ส่งผลให้ร่างกายขาดแรงพยุงและจมลงไปเรื่อยๆ สำลักทรายจนขาดอากาศเสียชีวิต
